Ως θετικά αποτιµώνται από τις πολιτικές δυνάµεις τα αποτελέσµατα του άτυπου δείπνου ανάµεσα στον Γενικό Γραµµατέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, τον Πρόεδρο της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη και τον Τ/κ ηγέτη, Ερσίν Τατάρ. Αν και είναι το πρώτο βήµα, εκτιµάται ότι έγινε επιτέλους η αρχή για να υπάρξει µια κινητικότητα µετά την πολύχρονη στασιµότητα στο Κυπριακό. Από κει και πέρα κάθε πολιτική παράταξη έχει τις δικές της εκτιµήσεις και θεωρήσεις για το τι θα ακολουθήσει και πώς θα πρέπει να ενεργήσει η ελληνοκυπριακή πλευρά.
ΑΚΕΛ: Είναι η αρχή της προσπάθειας για διαπραγµατεύσεις
Ως ένα πρώτο βήµα από τα πολλά που πρέπει να γίνουν για να φθάσουµε σε επανέναρξη των συνοµιλιών βλέπει το αποτέλεσµα της τριµερούς διάσκεψης ο επικεφαλής του Τοµέα Κυπριακού του ΑΚΕΛ και πρώην µέλος της ∆ιαπραγµατευτικής Οµάδας, Τουµάζος Τσιελεπής. «Για πρώτη φορά µετά από επτά χρόνια στασιµότητας λόγω του ναυαγίου του Κραν Μοντανά υπήρξε κάποια κινητικότητα. Ωστόσο, ακόµη είναι η αρχή της προσπάθειας να οδηγηθούµε σε επανέναρξη της διαπραγµατευτικής διαδικασίας».
Όπως σηµείωσε ο κ. Τσιελεπής, δεν ανέµενε να δει κάτι πιο δραστικό αυτή τη στιγµή δεδοµένου του χρόνου που πέρασε, αλλά και των γνωστών θέσεων του κ. Τατάρ. Πλέον εκείνο που µπορούµε να κάνουµε, είπε ο κ. Τσιελεπής, είναι να καθορίσουµε τι θα πράξει η δική µας πλευρά. «Πρέπει να είσαι έτοιµος όταν πας εκεί, να ξέρεις τι επιδιώκεις, πάντα στα πλαίσια του εφικτού, και να το προβάλλεις µε αυτοπεποίθηση, να καταθέτεις θέσεις και απόψεις ανεξάρτητα από το τι πράττει ο κ. Τατάρ ή η Τουρκία. Να έχεις πάντα πρόταση στο τραπέζι, να λαµβάνεις υπόψιν τα καλώς νοούµενα συµφέροντα και ανησυχίες της άλλης πλευράς. Να το λέµε, αλλά και να το εννοούµε ότι εµµένουµε σε συνέχιση των διαπραγµατεύσεων από κει που είχαν µείνει. Αυτή είναι η πιο πειστική απάντηση στις απαράδεκτες αξιώσεις του κ. Τατάρ. Αν προχωρήσουµε µε αυτό τον τρόπο, ακόµα και στη χειρότερη περίπτωση θα αποδειχθεί ότι το εµπόδιο για επανέναρξη της διαπραγµατευτικής διαδικασίας δεν είµαστε εµείς. Αυτό όχι ως αυτοσκοπός, αλλά ως διασφάλιση ότι τουλάχιστον η προσπάθεια θα συνεχιστεί».
Σηµείωσε ακόµα ότι κανείς δεν γνωρίζει εάν η Τουρκία θα είναι διατεθειµένη να επιστρέψει στις ράγες του Κραν Μοντανά και στα όσα έχουν συµφωνηθεί το 2017. «Και δεν θα το µάθουµε ποτέ αν δεν τη δοκιµάσουµε. Αν αρχίσουµε να επανανοίγουµε συγκλίσεις ή να δεχόµαστε επιλεκτικά πρόνοιες του πλαισίου Γκουτέρες, θα συζητούµε για άλλα 50 χρόνια».
Υπενθύµισε ότι αρχικά ο κ. Τατάρ δεν δεχόταν τη σύγκληση τριµερούς ή πολυµερούς διάσκεψης. Τώρα, ανέφερε, πήγε στην τριµερή και δεσµεύτηκε σε πολυµερή συνάντηση, γιατί προφανώς τον έχει αναγκάσει η Τουρκία να το κάνει.
Σε αυτόν το δρόµο θα συναντήσουµε πολλές δυσκολίες, υπέδειξε, προσθέτοντας ότι τώρα είναι η ώρα να σκεφτούµε τι κάνουµε. Με τις ενδεχόµενες εξελίξεις που θα έρθουν θα φανούν ξεκάθαρα προθέσεις. «Πλησιάζει η ώρα της αλήθειας και θα πρέπει να είµαστε έτοιµοι από τη δική µας πλευρά, γιατί κάποια στιγµή επιβάλλεται να ληφθούν αποφάσεις».
∆ΗΣΥ: Σηµαντικός ο διάλογος µε συµµετοχή Ελλάδας, Τουρκίας, Ηνωµένου Βασιλείου
Όντως παρατηρείται µία κινητικότητα και ενδιαφέρον από πλευράς των Ηνωµένων Εθνών, κάτι που αξιολογούµε θετικά, αναφέρει η αναπλ. εκπρόσωπος Τύπου του ∆ΗΣΥ, Ξένια Κωνσταντίνου. Όπως σηµειώνει, οι προσδοκίες για την τριµερή ήταν χαµηλές, έχοντας κυρίως υπόψιν τις απαράδεκτες θέσεις που υποστηρίζει δηµόσια ο κ. Τατάρ, οι οποίες κινούνται εντελώς εκτός του συµφωνηµένου πλαισίου. «Γι’ αυτό κρίναµε ως θετικά -υπό τις περιστάσεις- τα αποτελέσµατα του δείπνου. Η δέσµευση στη διαδικασία του διαλόγου είναι η µόνη οδός που µπορεί να µας οδηγήσει ξανά στην επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγµατεύσεων για το Κυπριακό.
Κατανοούµε το ευρύτερο πλέγµα σχέσεων που αναπτύσσεσαι από πλευράς Τουρκίας και την προσπάθεια προς µία πιο νηφάλια προσέγγιση αναφορικά µε τα ελλαδοτουρκικά και τις σχέσεις της µε την Ευρώπη. Γι’ αυτό αξιολογήσαµε ως ιδιαίτερα σηµαντική τη συνέχιση του διαλόγου µε τη συµµετοχή Ελλάδας, Τουρκίας και Ηνωµένου Βασιλείου.
Εµείς ως ∆ηµοκρατικός Συναγερµός παραµένουµε µε συνέπεια προσηλωµένοι στο στόχο της οριστικής διευθέτησης του Κυπριακού στη βάση του συµφωνηµένου οµοσπονδιακού µοντέλου που καθορίζουν τα ψηφίσµατα του ΟΗΕ και οι οµόφωνες αποφάσεις. Την ίδια ώρα, µε συνέπεια θα υποστηρίξουµε τις προσπάθειες του Προέδρου της ∆ηµοκρατίας στα επόµενά του βήµατα και θα συµβάλουµε µε εισηγήσεις και προτάσεις που στόχο έχουν την ενίσχυση της συνεργασίας µεταξύ των δύο κοινοτήτων και τη διατήρηση της ελπίδας για επιστροφή και επανένωση της πατρίδας µας».
ΔΗΚΟ: Έγινε ένα βήµα, το οποίο πρέπει να αξιοποιηθεί σωστά
Ως µια θετική εξέλιξη χαρακτηρίζει το δείπνο ο βουλευτής ∆ΗΚΟ Χρύσης Παντελίδης. «Όχι εξ ορισµού, αλλά γιατί αποτελεί ένα ακόµα βήµα στις προσπάθειες της πλευράς µας, του Προέδρου Νίκου Χριστοδουλίδη, για επανέναρξη µιας διαπραγµατευτικής διαδικασίας, η οποία να οδηγήσει σε µια λειτουργική και άρα βιώσιµη λύση του Κυπριακού.
Είναι προφανές ότι ένα δείπνο δεν αρκεί και δεν θα αρκούσε ακόµα και αν οι συγκυρίες ή οι ενδείξεις ήταν ευνοϊκές. ∆υστυχώς, δεν ισχύει κάτι τέτοιο.
Αν αναλογιστεί κανείς ότι η τουρκική πλευρά εµφανίστηκε στο δείπνο επαναλαµβάνοντας τις αξιώσεις της για κυριαρχική ισότητα, δηλαδή “λύση δύο κρατών”, είναι εµφανές ότι δεν επιτρέπεται οποιαδήποτε ιδιαίτερη αισιοδοξία. Όµως, έγινε ένα βήµα. Το οποίο πρέπει να αξιοποιηθεί σωστά και, κυρίως, δεν πρέπει να τύχει εκµετάλλευσης από την τουρκική πλευρά». Αναφερόµενος, συγκεκριµένα, στον κίνδυνο αυτό, σηµείωσε ότι εάν η διαδικασία µετά από αυτό περιοριστεί σε νέα συζήτηση περί νέων ΜΟΕ ή περί ανοίγµατος οδοφραγµάτων, τότε θα πρόκειται ακριβώς για εκµετάλλευσή του µε τρόπο αντιπαραγωγικό, που δεν οδηγεί σε διαπραγµάτευση για επίτευξη λύσης, αλλά σε συζητήσεις περαιτέρω εξοµάλυνσης της κατοχής.
∆ΗΠΑ: Ο βασικός στόχος, σε αυτό το στάδιο, επιτεύχθηκε στο έπακρον
Θετικά αντικρίζει τα αποτελέσµατα του άτυπου δείπνου και τις εξελίξεις που διαµορφώνονται γύρω από την προσπάθεια για επανέναρξη των διαπραγµατεύσεων και η ∆ΗΠΑ.
Όπως αναφέρει ο εκπρόσωπος Τύπου της ∆ΗΠΑ, Ανδρέας Θεµιστοκλέους, η προσωπική εµπλοκή του ίδιου του Γενικού Γραµµατέα των Η.Ε., σε µια περίοδο αυξηµένων πολεµικών εντάσεων και γεωπολιτικών εξελίξεων, εκπέµπει θετικά µηνύµατα. Επίσης, θετικά αποτιµάται και η νωρίτερη εµπλοκή των εγγυητριών δυνάµεων σε µια νέα άτυπη συνάντηση. Ωστόσο, καταγράφεται ότι στο δείπνο δεν λέχθηκε κάτι το καινούργιο από πλευράς του κ. Τατάρ, ότι το θέµα της κυριαρχικής ισότητας που ζητεί η τουρκοκυπριακή πλευρά «δεν ξεπεράστηκε» και ότι «δεν υπήρξε πρόοδος επί θεµάτων ουσίας».
«Με αυτό ειδικά κατά νου, θεωρούµε ότι δεν υπάρχει χώρος ούτε για θριαµβολογία ούτε για πανηγυρισµούς. Όµως, οφείλουµε να αναγνωρίσουµε ότι ο βασικός στόχος, που ήταν να αποφευχθεί ένα νέο αδιέξοδο, να αρθεί η παρατεταµένη στασιµότητα και να αναζωογονηθεί το ενδιαφέρον και να αναθερµανθεί η εµπλοκή των σηµαντικών παραγόντων της διεθνούς πολιτικής σκηνής στο Κυπριακό, επιτεύχθηκε στο έπακρον».
Σύµφωνα µε τον κ. Θεµιστοκλέους, «αυτό κατά πολύ µεγάλο µερίδιο πρέπει να πιστωθεί στον ίδιο τον Πρόεδρο της ∆ηµοκρατίας, που αν και λοιδορήθηκε έντονα στο εσωτερικό µέτωπο, απέδειξε ότι η επιµονή του σε µια νέα στρατηγική προσέγγιση ήταν ορθή. Είναι για αυτόν το λόγο που επανειληµµένα δηλώσαµε τη στήριξή µας στους χειρισµούς του Προέδρου Χριστοδουλίδη στο Κυπριακό. Εν κατακλείδι, προσδοκούµε ότι µέσα από την εµπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σηµαντικών παραγόντων της διεθνούς πολιτικής σκηνής, θα πεισθεί η Τουρκία να επιστρέψει στο τραπέζι των συνοµιλιών, δηλώνοντας συγκρατηµένα αισιόδοξοι για τις µετέπειτα εξελίξεις».