Από τον Σεπτέµβριο το ΑΚΕΛ συζητά µε τους πρωταγωνιστές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης -τους δήµους, τα Συµπλέγµατα Κοινοτήτων και τους Επαρχιακούς Οργανισµούς Αυτοδιοίκησης (ΕΟΑ)- για την πορεία υλοποίησης της µεταρρύθµισης.
Τα στελέχη του κόµµατος κατέγραψαν προβλήµατα, κενά και ελλείψεις που απασχολούν τους φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και κατ’ επέκταση την τοπική κοινωνία και το ΑΚΕΛ προχωρά ήδη µε γραπτές παρεµβάσεις, κυρίως προς τον αρµόδιο Υπουργό Εσωτερικών για να ασκήσει την πίεση που χρειάζεται προκειµένου να δροµολογηθούν λύσεις.
Ανάµεσα σε άλλα έθεσε το θέµα της υποστελέχωσης, του ξεπαγώματος θέσεων, της κοστολόγησης νέων αρµοδιοτήτων που έχουν µεταφερθεί στους δήµους, της µεταφοράς κονδυλίων που αφορούν κοινότητες που έχουν ενταχθεί σε δήµους από τις Επαρχιακές ∆ιοικήσεις, της διαχείρισης αποβλήτων και της καθυστέρησης που παρατηρείται όσον αφορά την ετοιµασία κανονισµών για τη δηµοτική Αστυνοµία.
Μελέτη, διαβούλευση και ισόποση µεταφορά πόρων
Στις συναντήσεις µε δήµους τέθηκε έντονα το πρόβληµα που προέκυψε µε τη µεταφορά της αρµοδιότητας για τη συντήρηση δρόµων πρωταρχικής σηµασίας, η οποία βρισκόταν στην ευθύνη του Τµήµατος ∆ηµοσίων Έργων µέχρι την 1η Ιουλίου.
Το ΑΚΕΛ σηµειώνει ότι δεν έχουν µεταφερθεί ακόµα τα σχετικά κονδύλια από το Τµήµα ∆ηµοσίων Έργων στους δήµους µε αποτέλεσµα να αντιµετωπίζουν πρόβληµα ρευστότητας. Το πιο σοβαρό, όµως, είναι το γεγονός ότι η κυβέρνηση αποφάσισε αυθαίρετα να παραχωρήσει για τη συγκεκριµένη αρµοδιότητα µόλις €3 εκατ. ενώ, σύµφωνα µε εκτιµήσεις της Ένωσης ∆ήµων, το σχετικό κονδύλι φτάνει τα €10 – €11 εκατ.
Στην επιστολή που στάλθηκε προς τον Υπουργό Εσωτερικών υπενθυµίζεται ότι ο Περί ∆ήµων Νόµος ορίζει σαφώς (Άρθρο 94.3) ότι η µεταβίβαση νέων αρµοδιοτήτων στους δήµους «διενεργείται µετά από την εκπόνηση σχετικής οικονοµοτεχνικής µελέτης και σχετική διαβούλευση µε την Ένωση ∆ήµων Κύπρου και το οποιοδήποτε πρόσθετο κόστος, το οποίο προκύπτει για τους δήµους καλύπτεται µε ισόποση µεταφορά κρατικών πόρων».
Ως εκ τούτου, ζητείται από τον υπουργό να ενηµερώσει στη βάση ποιων δεδοµένων έχει ληφθεί η συγκεκριµένη απόφαση.
Κονδύλια των κοινοτήτων «έκοψαν πίσω»
Ζήτηµα προκύπτει επίσης και από τη µη µεταφορά κονδυλίων που προορίζονταν για κοινότητες, οι οποίες πλέον είναι δηµοτικά διαµερίσµατα και τα οποία διαχειρίζονταν οι Επαρχιακές ∆ιοικήσεις µέχρι την 1/7/2024.
Ως αποτέλεσµα οι δήµοι δεν µπορούν να προχωρήσουν στην υλοποίηση έργων που ήταν προγραµµατισµένα, όπως ανάπλαση πλατειών, αντιπληµµυρικά έργα και συντήρηση αγροτικών δρόµων.
Το ΑΚΕΛ ζητά τη µεταφορά αυτών των κονδυλίων στους δήµους, το συντοµότερο, προκειµένου να αξιοποιηθούν έγκαιρα για την εκτέλεση των προγραµµατισµένων έργων.
Αφέθηκαν µόνοι τους οι ΕΟΑ
Στις συναντήσεις µε τους ΕΟΑ τίθεται το πολύ σηµαντικό θέµα της υποστελέχωσης.
Σύµφωνα µε την ενηµέρωση που έλαβε το ΑΚΕΛ, τα οργανογράµµατα των νεοσύστατων οργανισµών έχουν υποβληθεί έγκαιρα στο Υπουργείο. Για τους πλείστους ΕΟΑ εκκρεµεί ακόµη η έγκριση µέρους των προϋπολογισµών τους, που αφορά τη δοµή των θέσεων. Πρόσθετα, τα απαραίτητα Σχέδια Υπηρεσίας δεν έχουν οριστικοποιηθεί ακόµη, για να εγκριθούν από τη Βουλή. Το ίδιο συµβαίνει όσον αφορά τους Κανονισµούς δοµής και διάρθρωσης.
Το ΑΚΕΛ επισηµαίνει, σε σχετική του επιστολή, ότι χωρίς την έγκριση της δοµής και των Σχεδίων Υπηρεσίας, οι ΕΟΑ δεν µπορούν να προκηρύξουν διαδικασία για κάλυψη των κενών θέσεων που σίγουρα προκύπτουν. Επίσης, υποδεικνύει στον Υπουργό Εσωτερικών ότι πολύ πριν την εφαρµογή της µεταρρύθµισης, η διαβεβαίωση από τα αρµόδια υπουργεία ήταν ότι οι προϋπολογισµοί των Οργανισµών θα εγκρίνονταν έγκαιρα και θα µπορούσαν να προκηρύξουν τις θέσεις για να προχωρούσαν άµεσα σε προσλήψεις. Αντί τούτου, το ΑΚΕΛ σηµειώνει ότι παρατηρείται µεγάλη καθυστέρηση τόσο στην έγκριση από πλευράς του Υπουργείου Οικονοµικών, όσο και στη διαδικασία ξεπαγώματος προσλήψεων.
Για αυτό ζητείται η επιτάχυνση των διαδικασιών, ώστε οι ΕΟΑ να ανταποκριθούν στις σηµαντικές αρµοδιότητές τους, προεξάρχουσας της αδειοδότησης των αναπτύξεων, αλλά και υπηρεσίες όπως είναι η ύδρευση και η αποχέτευση. Όπως υποδεικνύει το κόµµα, «είναι καθοριστικής σηµασίας η έγκαιρη και ουσιαστική στελέχωσή τους, ώστε να πετύχουν το έργο τους και µαζί να πετύχει και η µεταρρύθµιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης».
Νοµικά κενά
Όπως εξηγεί το ΑΚΕΛ, το πρόβληµα αφορά κυρίως υποθέσεις που είχαν σχέση µε παραβίαση του Περί Ρυθµίσεως Οδών και Οικοδοµών Νόµου, αφού πλέον είναι αρµοδιότητα των ΕΟΑ. Στη νοµοθεσία δεν γίνεται καµία αναφορά στις εκκρεµούσες νοµικές διαδικασίες, συµπεριλαµβανοµένων και των ποινικών διαδικασιών που καταχωρήθηκαν από δήµους. Ως εκ τούτου, το ΑΚΕΛ υποδεικνύει την ανάγκη για τροποποίηση του Περί Επαρχιακών Οργανισµών Αυτοδιοίκησης Νόµου, ώστε να καλύπτεται αναδροµικά η υποκατάσταση των δήµων από τους ΕΟΑ.
Ασφυκτιούν τα Συµπλέγµατα κοινοτήτων χωρίς προϋπολογισµό και σχέδια υπηρεσίας
Προβλήµατα προκύπτουν και από την υποστελέχωση και την έλλειψη Σχεδίων Υπηρεσίας στα Συµπλέγµατα Παροχής Υπηρεσιών Κοινοτήτων, που ουσιαστικά δεν αφήνουν τα Συµπλέγµατα να δουλέψουν.
Όπως αναφέρεται σε άλλη επιστολή του ΑΚΕΛ, οι δοµές και των 30 Συµπλεγµάτων είναι εγκεκριµένες. Ετοιµάστηκαν τα οργανογράµµατα και οι προϋπολογισµοί τους και κατατέθηκαν προς έγκριση στο υπουργείο. Παρατηρείται, όµως, καθυστέρηση στην έγκριση των προϋπολογισµών και ιδιαίτερα στην ετοιµασία των Σχεδίων Υπηρεσίας. Ως αποτέλεσµα, σοβαρές ανάγκες των Συµπλεγµάτων δεν µπορούν να καλυφτούν µε υφιστάµενο προσωπικό, ούτε µε πρόσληψη προσωπικού ορισµένου χρόνου.
Σηµειώνεται ότι στα 30 νέα Συµπλέγµατα Παροχής Υπηρεσιών, µε βάση τη νοµοθεσία, συγκεντρώνονται πλέον όλες οι κοινοτικές υπηρεσίες µε στόχο την αναβάθµιση των υπηρεσιών που προσφέρονται στους κατοίκους των κοινοτήτων και την επίτευξη οικονοµίας κλίµακος. Η κυβέρνηση, όχι µόνο δεν στηρίζει αυτή την προσπάθεια -χαρακτηριστικά, στον προϋπολογισµό για το 2025, προβλέπεται για τα Συµπλέγµατα κονδύλι ύψους €3.000.000 µόνο- αλλά παρεµβάλλει και εµπόδια προς αυτήν την κατεύθυνση.
Το ΑΚΕΛ εκφράζει την απογοήτευσή του για το γεγονός ότι τα 2,5 χρόνια που δόθηκαν ως περίοδος προετοιµασίας για την εφαρµογή της µεταρρύθµισης, δεν αξιοποιήθηκαν ουσιαστικά για την καλύτερη προετοιµασία του δύσκολου αυτού εγχειρήµατος και ζητά, έστω και τώρα, να αρθούν τα όποια γραφειοκρατικά εµπόδια.
