Πόσο έτοιµοι είναι οι Κύπριοι για το ενδεχόµενο να βρεθούν αντιµέτωποι µε µια έκτακτη κατάσταση, όπως για παράδειγµα ο σεισµός που έπληξε πριν µερικούς µήνες την Τουρκία, ο τυφώνας που σάρωσε πρόσφατα τη Φλόριντα, ή ακόµη και το ενδεχόµενο να εξαπλωθούν οι συγκρούσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη στη γειτονική Μέση Ανατολή;
Μεγάλη έρευνα η οποία πραγµατοποιήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Ευρωβαρόµετρο) και στην οποία συµµετείχαν 500 άτοµα από την Κύπρο, καταγράφει ενδιαφέροντα ευρήµατα και συµπεράσµατα για το πώς βλέπουν οι πολίτες στη χώρα µας τα πιο πάνω σενάρια και τι µέτρα λαµβάνουν ώστε να είναι έτοιµοι να τα αντιµετωπίσουν.
Αποθέµατα φαρµάκων και τροφίµων
Σύµφωνα µε τις απαντήσεις οι οποίες δόθηκαν από τους Κυπρίους, σε περίπτωση που υπάρξει µια έκτακτη κατάσταση η οποία θα προκαλέσει εκτεταµένες ζηµιές στη χώρα, το τελευταίο πράγµα που θα αναζητήσουν οι περισσότεροι είναι φάρµακα. Και αυτό επειδή ποσοστό 34% έχουν δηλώσει στην έρευνα ότι µπορούν να αντέξουν χωρίς προµήθειες από εξωτερική πηγή για περισσότερες από 7 µέρες, είτε γιατί διαθέτουν αρκετό απόθεµα στο σπίτι τους είτε γιατί θεωρούν ότι διαθέτουν τα βασικά και δεν θα χρειαστούν επειγόντως άλλα φάρµακα. Ποσοστό 13% έχουν δηλώσει ότι µπορούν να αντέξουν για 4-7 µέρες, 15% για 2-3 µέρες και 15% για περίοδο µικρότερη από µία µέρα. ∆ηλαδή µόνο για ένα σχετικά µικρό ποσοστό των πολιτών θα σηµάνει άµεσα συναγερµός. Οι περισσότεροι θα αρχίσουν να το σκέφτονται από την τέταρτη µέρα και µετά, εάν δεν επιλυθεί το πρόβληµα µέχρι τότε.
Η δεύτερη κατά σειρά κατηγορία βασικών αγαθών που βρίσκεται σχετικά χαµηλά στη λίστα των Κυπρίων είναι τα τρόφιµα. Πιο συγκεκριµένα, ποσοστό 22% έχουν δηλώσει ότι µπορούν να αντέξουν χωρίς προµήθειες από εξωτερική πηγή για περισσότερες από 7 µέρες, κατά πάσα πιθανότητα επειδή πιστεύουν ότι διαθέτουν αρκετά αποθέµατα στο σπίτι τους. Επίσης, ποσοστό 32% έχουν δηλώσει ότι µπορούν να αντέξουν για 4-7 µέρες και 26% για 2-3 µέρες. Από την άλλη πλευρά, για ποσοστό 12% θα σηµάνει άµεσα συναγερµός αφού δεν µπορούν να αντέξουν ούτε 24 ώρες χωρίς προµήθειες από εξωτερική πηγή.
Μεγαλύτερη η δυσκολία µε το νερό και το ρεύµα
Η τρίτη κατηγορία -η οποία αντικρίζεται µε µεγαλύτερη ανησυχία από τους Κυπρίους, αλλά παραµένει διαχειρίσιµη αν το πρόβληµα επιλυθεί εντός 48 ωρών- είναι το ενδεχόµενο να κοπεί η παροχή νερού. Σε αυτό το σενάριο µόνο 7% µπορούν να αντέξουν για περίοδο µεγαλύτερη από 7 µέρες, ενώ ποσοστό 25% µπορούν να αντέξουν για 4-7 µέρες, 40% για 2-3 µέρες και 24% για λιγότερες από 24 ώρες.
Η τρίτη κατηγορία -η οποία φαίνεται ότι θα σκορπίσει τον τρόµο σε περίπτωση που υπάρξει έκτακτο περιστατικό- είναι το ενδεχόµενο να υπάρξει διακοπή του ηλεκτρικού ρεύµατος. Σε αυτό το σενάριο µόνο 4% µπορούν να αντέξουν για περίοδο µεγαλύτερη από 7 µέρες, ενώ ποσοστό 5% µπορούν να αντέξουν για 4-7 µέρες και 19% για 2-3 µέρες. Από την άλλη πλευρά, ποσοστό 62% δεν µπορούν να αντέξουν χωρίς ρεύµα ούτε 24 ώρες.
Σηµειώνεται, πάντως, ότι ποσοστό 18% έχουν δηλώσει στην έρευνα ότι µπορούν να αντέξουν για περίοδο µεγαλύτερη από 7 µέρες στην κάλυψη των αναγκών τους όσον αφορά το µαγείρεµα, την εξασφάλιση ζεστού νερού και τη θέρµανση του σπιτιού τους, επειδή διαθέτουν εναλλακτικές πηγές για τα πιο πάνω. Επίσης, ποσοστό 10% µπορούν να αντέξουν -µε τις ίδιες προϋποθέσεις- για περίοδο 4-7 ηµερών και 10% για 2-3 µέρες. Από την άλλη πλευρά, ποσοστό 18% δεν είναι σε θέση να καλύψουν τις πιο πάνω ανάγκες µε εναλλακτικές πηγές ούτε για 24 ώρες.
Μόνο οι µισοί είναι ενηµερωµένοι
Εν τω µεταξύ, από τα αποτελέσµατα της έρευνας προκύπτει ότι µόνο οι µισοί είναι ενηµερωµένοι για τους πιθανούς κινδύνους και πώς πρέπει να ενεργήσουν σε περίπτωση που αυτό κριθεί αναγκαίο.
Συγκεκριµένα, στην ερώτηση κατά πόσον αισθάνονται «καλά ενηµερωµένοι» για τους κινδύνους οι οποίοι θα µπορούσαν να τους επηρεάσουν, ποσοστό 50% των Κυπρίων απάντησαν καταφατικά και 48% αρνητικά, ενώ 2% δεν τοποθετήθηκαν. Επισηµαίνεται ότι στην ερώτηση κατά πόσον έχουν διαβάσει ή ακούσει κατά τους τελευταίους 12 µήνες για κινδύνους που ελλοχεύουν, ποσοστό 62% απάντησαν καταφατικά και 37% αρνητικά.
Σηµειώνεται, πάντως, ότι στην ερώτηση κατά πόσο θεωρούν εύκολο το να βρουν πληροφορίες από τις δηµόσιες Αρχές και τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης στην περιοχή στην οποία διαµένουν, ποσοστό 61% απάντησαν καταφατικά και 35% αρνητικά. Ακόµη, στην ερώτηση κατά πόσον εµπιστεύονται πληροφορίες από δηµόσιες Αρχές και υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης στην περιοχή στην οποία διαµένουν, ποσοστό 64% απάντησαν καταφατικά και 33% αρνητικά.
Στην ερώτηση κατά πόσο γνωρίζουν πού µπορούν να βρουν πληροφορίες για πιθανούς κινδύνους σε περίπτωση που θα ταξιδέψουν σε άλλη χώρα της ΕΕ, ποσοστό 48% απάντησαν καταφατικά και 48% αρνητικά.
Αξίζει να επισηµάνουµε ότι το σχετικά χαµηλό ποσοστό των πολιτών που αισθάνονται ενηµερωµένοι για τους κινδύνους, παρατηρείται σχεδόν σε όλα τα κράτη-µέλη της ΕΕ παρά τις φυσικές καταστροφές των τελευταίων χρόνων που θα έπρεπε να µας ενεργοποιήσουν όλους.
Άλλες οι έγνοιες στο χωριό και τα προάστια και άλλες στις πόλεις
Γενικά στην Κύπρο τα τρία ζητήµατα για τα οποία ανησυχούν περισσότερο οι πολίτες είναι οι πυρκαγιές (47%), τα ακραία καιρικά φαινόµενα (41%) και η µαζική µετακίνηση πληθυσµού σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης (33%). Σηµειώνεται, µάλιστα, ότι και στις τρεις περιπτώσεις το ποσοστό των Κυπρίων που ανησυχούν για τα πιο πάνω φαινόµενα είναι πολύ υψηλότερο από τον µέσο όρο στην ΕΕ. Ενδεικτικά, για τις πυρκαγιές ο µέσος όρος στην ΕΕ είναι 16%, για τα ακραία καιρικά φαινόµενα 38% και για τη µαζική µετακίνηση πληθυσµού 17%.
Ωστόσο, το πιο ενδιαφέρον στοιχείο το οποίο προκύπτει από την έρευνα είναι ότι όσοι διαµένουν στην ύπαιθρο και στα προάστια έχουν διαφορετικές έγνοιες από αυτούς που διαµένουν στα µεγαλύτερα αστικά κέντρα.
Η µεγαλύτερη ανησυχία όσων διαµένουν στην ύπαιθρο και στα προάστια είναι οι πυρκαγιές (µε 51% και 53% αντίστοιχα), ενώ ακολουθούν τα ακραία καιρικά φαινόµενα (45% και 43%) και η µαζική µετακίνηση πληθυσµού (21% και 31%).
Αντίθετα, στις µεγαλουπόλεις η µεγαλύτερη ανησυχία είναι η µαζική µετακίνηση πληθυσµού (45%), ενώ οι πυρκαγιές έρχονται στη δεύτερη θέση (39%) και τα ακραία καιρικά φαινόµενα στην τρίτη θέση (35%).
