Η ιστορική εμπειρία της Οκτωβριανής Επανάστασης ανέτρεψε τις δηλώσεις των διάφορων δογματιστών της ΙΙ Διεθνούς, σύμφωνα με τους οποίους η δυνατότητα επικράτησης της σοσιαλιστικής επανάστασης θα μπορούσε να γίνει μόνο στις πιο ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες. Την ίδια στιγμή όμως αυτή η εμπειρία οδήγησε διάφορους «αριστερούς» στο λανθασμένο συμπέρασμα ότι τάχα η καθυστέρηση αποτελεί τον κινητήρα της σοσιαλιστικής επανάστασης. Όταν ο Μπουχάριν στο βιβλίο του «Η οικονομία της μεταβατικής περιόδου» έγραφε ότι η παγκόσμια επαναστατική διαδικασία ξεκινά από τη χαμηλού επιπέδου οικονομία και ότι η ταχύτητα της επανάστασης είναι αντιστρόφως ανάλογη της ωριμότητας των καπιταλιστικών σχέσεων, δικαίως ο Λένιν εναντιώθηκε σε μια τέτοια προσέγγιση. Υπογραμμίζοντας λοιπόν τις προαναφερθείσες φράσεις στο βιβλίο του Μπουχάριν, έγραψε στο περιθώριο ότι στη θέση «από τη χαμηλού» θα έπρεπε να λεγόταν «όχι από τις ανώτερες» και στη θέση «αντιστρόφως ανάλογη» – «δεν είναι ευθέως ανάλογη».
Επομένως, παρατηρείται ότι δεν υπάρχει η όποια προσδιορισμένη αναλογία μεταξύ των ρυθμών ωριμότητας της σοσιαλιστικής επανάστασης στις διάφορες χώρες με το επίπεδο της οικονομικής τους ανάπτυξης. Η ταχύτητα εξάπλωσης της επανάστασης στη μια ή στην άλλη χώρα δεν προσδιορίζεται ανάλογα με το επίπεδο της οικονομικής της ανάπτυξης, αλλά κυρίως εξαρτάται από το βαθμό όξυνσης των ταξικών αντιθέσεων. Πέραν αυτού, εάν οι σοσιαλιστικές επαναστάσεις καθυστερούν για τις μεν ή τις δε αιτίες στις πιο ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες, τότε αυτό καθόλου δεν σήμαινε ότι τάχα αυτές θα έπρεπε πρώτα να ξεσπάσουν στις ολιγότερο ανεπτυγμένες καπιταλιστικά χώρες. Η σοσιαλιστική επανάσταση είναι δυνατή μόνο όταν υπάρχει μια αρκετά ισχυρά οργανωμένη εργατική τάξη, που είναι η κύρια κινητήρια δύναμη και ηγείται των επαναστατικών ανατροπών, και αυτή η προϋπόθεση δεν μπορεί να υπάρξει στις οικονομικά καθυστερημένες χώρες. Δεν είναι τυχαίο ότι σε σχέση με τη Ρωσία ο ίδιος ο Λένιν τόνιζε ότι χωρίς τα γνωστά επίπεδα ανάπτυξης του καπιταλισμού στη χώρα τίποτε δεν θα είχε επιτευχθεί.
Η Ρωσία ήταν μια χώρα τότε (αρχές του 20ου αιώνα) με μέσο επίπεδο ανάπτυξης του καπιταλισμού. Ήδη σε αυτή αναπτύχθηκε ο κρατικο-μονοπωλιακός καπιταλισμός και διαμορφώθηκε μια ισχυρή, η πιο επαναστατική στον τότε κόσμο εργατική τάξη. Το 1915, κοντά στο 60% της αριθμητικής της δύναμης ήταν συγκεντρωμένο στις μεγάλες επιχειρήσεις, όπου οι εργαζόμενοι διακρίνονταν για την αυξανόμενη επαναστατική δραστηριότητά τους και το υψηλό επίπεδο οργανωτικότητας. Τέλος, η ρωσική εργατική τάξη είχε πολυάριθμους συμμάχους, κυρίως στο πρόσωπο της ημιιπρολεταριακής μάζας των αστικών κέντρων και της υπαίθρου, στο πρόσωπο των εργαζόμενων αγροτικών μαζών που συνθλίβονταν τόσο από την καπιταλιστική όσο και την τσιφλικάδικη καταπίεση.
Αναλύοντας την εμπειρία της Μεγάλης Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης, ο Β.Ι. Λένιν σημείωνε ότι στη Ρωσία, στη βάση μιας σειράς αντικειμενικών συνθηκών και υποκειμενικών προϋποθέσεων, ήταν ευκολότερο να ξεσπάσει μια επανάσταση απ’ ό,τι στην υπόλοιπη Ευρώπη. Την ίδια στιγμή, όμως, συνεχώς υπογράμμιζε και τον σοβαρό κίνδυνο που ελλόχευε από την οικονομική καθυστέρηση της χώρας, πράγμα που στη βάση της υπόβοσκε η απειλή των μικροαστικών επιδράσεων που δημιουργούσαν τρομερές δυσκολίες για την επίλυση ζητημάτων σχετιζόμενων με την οικοδόμηση του σοσιαλισμού. Μια καθυστερημένη χώρα, λοιπόν, μπορεί εύκολα να αρχίσει, γιατί ο αντίπαλός της είναι σάπιος, γιατί δεν είναι οργανωμένη η αστική της τάξη, αλλά για να συνεχίσει χρειάζεται εκατό χιλιάδες φορές μεγαλύτερη περίσκεψη, σύνεση και αντοχή.
Η δημιουργία του πρώτου στον κόσμο σοσιαλιστικού κράτους, η στήριξή του από τις επαναστατικές δυνάμεις των άλλων χωρών, η αποδυνάμωση του παγκόσμιου ιμπεριαλισμού δημιούργησαν στην πορεία τη δυνατότητα να κατακτηθεί η εξουσία ακόμα και σε χώρες όπου το επίπεδο της οικονομικής τους ανάπτυξης ήταν αρκετά χαμηλότερο από την προεπαναστατική Ρωσία. Όπως απέδειξε η εμπειρία, μετά την επιτυχή ολοκλήρωση των δημοκρατικών ζητημάτων η σταδιακή μετάβαση αυτών των χωρών προς τον σοσιαλισμό ήταν δυνατή, με την προϋπόθεση όμως της ενίσχυσης των θέσεων της εργατικής τους τάξης και της οικονομικής στήριξης και συνεργασίας με τις πιο ανεπτυγμένες τότε σοσιαλιστικές χώρες.
