Χωρίς να απορρίπτει την περαιτέρω προσέγγιση με την Ουάσινγκτον, μιλώντας στο euronews ο ευρωβουλευτής του ΑΚΕΛ Γιώργος Γεωργίου εξηγεί γιατί δεν κρίνεται σκόπιμο το να ενταχθεί η Κύπρος στο ΝΑΤΟ – Οι ανησυχίες του για την επόμενη ημέρα στην Συρία.
Η Κύπρος θεωρείται – και είναι – το προκεχωρημένο φυλάκιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Ανατολική Μεσόγειο. Είναι το σχεδόν όμορο κράτος μέλος με μια περιοχή που λίγο έως πολύ – τον τελευταίο καιρό πάρα πολύ – φλέγεται. Είτε μιλάμε για τη Γάζα, είτε για το Λίβανο, είτε για τη Συρία.
Μισός αιώνας κυριαρχίας της δυναστείας Άσαντ τερματίστηκε σε μια αστραπιαία προέλαση μόλις 12 ημερών. Το ερώτημα τώρα στα χείλη όλων είναι «και τώρα τι;».
Σύμφωνα με τον Γιώργο Γεωργίου, υπάρχει κι ένα δεύτερο ερώτημα: «Και τώρα ποιοι;».
«Έφυγε ο δικτάτορας, άρχισαν τα πανηγύρια και ήρθαν να τον αντικαταστήσουν εκείνοι που μέχρι χτες αποκαλούνταν ως αιμοβόροι, οι τζιχαντιστές, επικηρυγμένοι δολοφόνοι που δυστυχώς και οι Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και άλλοι θεσμικοί αξιωματούχοι τους ονομάζουν ως απελευθερωτές και έγκυρους συνομιλητές», λέει ο ευρωβουλευτής του ΑΚΕΛ και της ευρωομάδας της Αριστεράς σε συνέντευξη που παραχώρησε στο euronews, κάνοντας λόγο για «υποκρισία».
Κατά τον κ. Γεωργίου, τα όσα γίνονται τώρα στην Συρία «είναι πάρα πολύ επικίνδυνα, γιατί έρχονται ως επιστέγασμα μιας σειράς από όξυνση της έντασης, πολεμικές συγκρούσεις, γενοκτονίες, πολιτικές του κράτους-δολοφόνου – όπως το ονομάζουμε εγώ και πολλοί άλλοι – του κυρίου Νετανιάχου και του Ισραήλ. Έρχεται τώρα η Συρία. Εγκυμονεί πάρα πολλούς κινδύνους όλη αυτή η εξέλιξη. Πολλές εντάσεις, διαμάχες, όλεθρος και το προσφυγικό. Και μας ενδιαφέρει πάρα πολύ εμάς στην Κύπρο αυτό το πράγμα, γιατί, όπως είπατε, είμαστε τα ακρότατα όρια της ευρωπαϊκής επικράτειας».
Για τις ξένες δυνάμεις που δρουν στην Συρία, ο κ. Γεωργίου απαντά: «Οι Ρώσοι και Αμερικανοί, οι Ρώσοι με τις βάσεις. Οι Αμερικανοί ήδη είναι ήδη εκεί πέρα και λένε ότι θα διασφαλίσουμε ξανά και με νέους τρόπους την παρουσία μας. Είναι η Τουρκία η οποία επιτίθεται και κάνει κανονική εισβολή και καταλαμβάνει περιοχές. Χτυπά αλύπητα τους Κούρδους που μέχρι χτες ή και σήμερα ακόμη θεωρούνται ότι ήταν εκείνοι που έβαλαν πλάτη για να αντιμετωπιστεί».
«Με τουρκική παρέμβαση όσα γίνονται στην Συρία»
Στην ερώτηση αν η ενεργοποίηση των αντικαθεστωτικών και η ανατροπή του Άσαντ έγιναν με παρέμβαση της Τουρκίας, ο Γιώργος Γεωργίου είναι ξεκάθαρος: «Σαφώς έγινε με παρέμβαση της Τουρκίας με τζιχαντιστικές δυνάμεις, οι οποίες στηρίχτηκαν με συγκεκριμένο τρόπο οικονομικά αλλά και με εξοπλισμούς από την Τουρκία. Είναι μέσα η Τουρκία, αυτός ο συριακός τάχατες στρατός που επηρεάζεται από την Τουρκία είναι εκείνος ο οποίος χτυπάει τους Κούρδους αυτή τη στιγμή, τους έχει εξοβελίσει από κάποιες περιοχές και λέει ο κ. Χακάν Φιντάν, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, ότι αυτοί θα φύγουν και όσοι απομείνουν θα παραδώσουν τα όπλα. Είναι το Ισραήλ. Το Ισραήλ καταλαμβάνει περιοχές και επεκτείνει τους παράνομους εποικισμούς – με κυβερνητική απόφαση παρακαλώ. Είναι εθνική πολιτική αυτό το πράγμα που γίνεται εκ μέρους του Ισραήλ στα Υψώματα του Γκολάν για να δημιουργήσει το μεγάλο Ισραήλ».
Απέναντι σε όλα αυτά, ο κ. Γεωργίου κατηγορεί την Ευρώπη ότι λάμπει διά της απουσίας της: «Πού είναι η Ευρώπη; Μίλησε κάποιος από εδώ; Είπε κάποιος κάτι από εδώ; Χαιρέτησαν την πτώση του Άσαντ. Καλώς έφυγε ο Άσαντ. Ο Άσαντ λειτουργούσε με έναν τρόπο εξόχως αυταρχικό και αντιδημοκρατικό».
Στην παρατήρησή μας ότι ο Μπασάρ αλ Άσαντ και το καθεστώς του είχαν ξεχαστεί, ο κ. Γεωργίου δεν διαφωνεί και επαυξάνει: «Κάποια στιγμή ερωτοτροπούσαν και με την ιδέα να κουβεντιάσουν μαζί του για να αποχαρακτηριστεί η Συρία εν όλω ή εν μέρει ως πολεμική ζώνη για να επιστρέψουν εκεί οι Σύροι πρόσφυγες. Τώρα γίνεται ένας διάλογος εδώ πέρα. Κάποιοι λένε “όλοι πίσω”. Τι “όλοι πίσω”; Έχει αποκατασταθεί η ειρήνη και η σταθερότητα στη Συρία και δεν το πήραμε χαμπάρι;».
«Ρευστή κατάσταση»
Η κατάσταση στην Συρία θα επηρεάσει – αν δεν έχει ήδη επηρεάσει – το προσφυγικό ζήτημα. Ρεπορτάζ σε τουρκικά δίκτυα δείχνουν Σύρους πρόσφυγες να στριμώχνονται στα συνοριακά περάσματα για να επιστρέψουν στην χώρα τους, αφού «έπεσε ο Άσαντ». Στην Ελλάδα οι υποθέσεις ασύλου για Σύρους πολίτες έχουν παγώσει, διότι, σύμφωνα με τον αρμόδιο υπουργό, το 90% των αιτούντων άσυλο επικαλούνταν διώξεις από το καθεστώς Άσαντ, το οποίο πλέον δεν υπάρχει. Στην Κύπρο από τις αρχές του 2024 έχουν παγώσει οι υποθέσεις που αφορούν Σύρους.
Όμως, παρά την επικράτηση του HTS οι συγκρούσεις στην Συρία δεν έχουν σταματήσει, διότι υπάρχουν και οι κουρδικές περιοχές. Επομένως, σε ένα επόμενο μεταναστευτικό κύμα, η Τουρκία δεν θα μπορεί να συνδράμει, ούτε φυσικά ο ρημαγμένος από τον πόλεμο Λίβανος. Άρα πιθανότεροι προορισμοί σε μια τέτοια περίπτωση θα είναι πάλι η Κύπρος και η Ελλάδα, αλλά και, κατά τον κ. Γεωργίου και η Ιταλία και η Ισπανία και η Μάλτα.
«Να δεχτεί ξανά ο ευρωπαϊκός Νότος αυτήν την πίεση; Καθότι εδώ πέρα μιλούν για επιχορηγημένες επιστροφές του τύπου “πάρτε χίλια ή χίλια πεντακόσια ευρώ”. Δίνουμε κι εμείς στην Κύπρο τόσα λεφτά. Προχθές είχαν γεμίσει το αεροπλάνο κάποιοι Σύροι και επέστρεφαν διαμέσου της Ελλάδας γιατί δεν υπάρχουν απευθείας πτήσεις για να επιστρέψουν στη Συρία», λέει ο κ. Γεωργίου και συνεχίζει κάνοντας λόγο για μια «ρευστή» κατάσταση: «Πέρα από τις συγκρούσεις που γίνονται ανάμεσα σε τουρκικά στρατεύματα ή υποστηριζόμενους τζιχαντιστές αντάρτες – σε εισαγωγικά, όπως θέλετε πέστε το – από την Τουρκία με τους Κούρδους, είναι και αυτές οι τζιχαντιστικές οργανώσεις που δεν είναι μία. Θα μείνουν τα πράγματα έτσι; Θα ηρεμήσουν; Βομβαρδίζει το Ισραήλ περιοχές κοντά στη Λαττάκεια, στο Ταρτούς που υπάρχουν οι ρωσικές βάσεις. Θα σωπάσει η Ρωσία; Θα διεκδικήσει η Ρωσία να κρατήσει αυτές τις βάσεις; Τι αντίδραση θα υπάρξει; Άρα η κατάσταση είναι πάρα πολύ ρευστή για να μπορεί κάποιος με ασφάλεια να πει σήμερα ότι “ναι, αρχίζουν τα καραβάνια να επιστρέφουν στη Συρία”».
Συνεχίζοντας, ο κ. Γεωργίου εκφράζει φόβους ότι η Συρία μπορεί να γίνει η νέα Λιβύη ή το νέο Ιράκ.
«Έχουμε δει τα αποτελέσματα της λεγόμενης Αραβικής Άνοιξης πριν από 20 χρόνια. Πού κατέληξε η Λιβύη ή το Ιράκ ή άλλες χώρες της Μέσης Ανατολής; Το φοβάμαι πάρα πολύ. Γι’ αυτό εμείς, μιλώντας στην Ολομέλεια, είπαμε ότι αυτή η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει μια ελάχιστη υποχρέωση. Επιτέλους, αν θέλει να αποκτήσει ένα στιβαρό γεωπολιτικό αποτύπωμα, να δράσει με τρόπο που να διασφαλίζεται η εδαφική ακεραιότητα, η ενότητα της Συρίας, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ο σεβασμός των μειονοτήτων σε επίπεδο είτε θρησκευτικό είτε πολιτικό και να αφεθεί ο συριακός λαός ελεύθερα – όσο μπορεί να γίνει αυτό το πράγμα – στις συνθήκες που περιγράφουμε για το παρόν και το μέλλον του».
«Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης μας βάζει χειροπόδαρα σε ΝΑΤΟϊκούς σχεδιασμούς»
Επί προεδρίας Αναστασιάδη η Ουάσινγκτον δεν επιθυμούσε την προσέγγιση της Κύπρου με το ΝΑΤΟ μέσω συνδεδεμένων πρωτοβουλιών και συμμαχιών, επικαλούμενη το λεγόμενο «μηδενικό άθροισμα» με την Τουρκία. Όμως πλέον οι γεωπολιτικές συνθήκες έχουν αλλάξει άρδην και το – ούτως ή άλλως τεταμένο – κλίμα στην ανατολική Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή βρίσκεται στο «κόκκινο». Θα ήταν λογικό κάποιος να πει ότι οι συνέργειες μπαίνουν σε μια άλλη βάση συζήτησης, με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη να βάζει στην δημόσια σφαίρα την ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ.
Η Ουάσινγκτον αυτή τη φορά φέρεται να κάνει λόγο για μια κατάσταση “win-win”, εκτίμηση με την οποία το ΑΚΕΛ διαφωνεί κάθετα. Ο Γιώργος Γεωργίου δεν θα μπορούσε να είναι σαφέστερος:
«Θα είναι μόνο “win” για το ΝΑΤΟ και την Τουρκία, καθότι ποτέ δεν θα δεχτεί η Τουρκία να ενταχθούμε εμείς στο ΝΑΤΟ. Μας βάζει χειροπόδαρα από την πίσω πόρτα ο Νίκος Χριστοδουλίδης σε ΝΑΤΟϊκούς προγραμματισμούς, σχηματισμούς, πλαίσια, πέρα από το στρατηγικό διάλογο που έχει ανοίξει. Προσέξτε τι γίνεται. Κατασκευάζεται ναυτική βάση στο Μαρί με πολλά εκατομμύρια, 200 περίπου. Παραχωρεί τη βάση “Ανδρέας Παπανδρέου” για να φτιαχτεί ελικοδρόμιο. Έχει εκχωρήσει ουσιαστικά τα λιμάνια και τα αεροδρόμια στα οποία ναυλοχούν ή σταθμεύουν αντίστοιχα αμερικανικά πλοία ή αεροπλάνα».
Απορρίπτει, λοιπόν, ο Γιώργος Γεωργίου και το ΑΚΕΛ μια προσέγγιση – ανεξαρτήτως της ένταξης ή μη στο ΝΑΤΟ – με τις Ηνωμένες Πολιτείες; Η απάντηση είναι αρνητική: «Εμείς λέμε ότι η Κύπρος είναι σε τέτοια γεωγραφική θέση και είναι τέτοια τα ζητήματα και τα προβλήματά της που θα πρέπει να αναπτύσσει μια εξωτερική πολιτική πολύ ισχυρή, πλουραλιστική, πολύπλευρη, χωρίς να αποκλείει σημαντικούς διεθνείς δρώντες, τους οποίους ενδεχομένως να χρειαστεί αύριο».
Εξηγώντας την θέση του, ο ευρωβουλευτής του ΑΚΕΛ αναφέρει: «Θα πάμε σε μια λύση του Κυπριακού. Δεν έχουμε ξεκινήσει τη διαδικασία; Δεν έχει επαναδραστηριοποιηθεί ο Γενικός Γραμματέας; Δεν έγινε το άτυπο δείπνο στη Νέα Υόρκη και ακολουθεί η πενταμερής αρχές του χρόνου; Εκεί πέρα υπάρχει περίπτωση – να το πούμε καθαρά – η Κίνα και η Ρωσία, οι οποίες – με όποια άποψη μπορεί να έχεις εσύ, εγώ, ο καθένας γι’ αυτές χτες ή σήμερα – υπήρξαν διαχρονικά δίπλα στον κυπριακό λαό για την ανάγκη εξεύρεσης μιας σωστής, δίκαιης, βιώσιμης λύσης, θα δεχτούν ποτέ μια Κύπρο ενταγμένη στο ΝΑΤΟ πριν από τη λύση; Έχει ανοίξει αυτά τα ζητήματα ο Πρόεδρος την ώρα που ξέρει πολύ καλά, αν εννοεί πραγματικά δηλαδή ότι θέλει λύση και θα πάει σε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις, ότι τα ζητήματα της ασφάλειας της νέας Κυπριακής Δημοκρατίας που θα προκύψει, της ομόσπονδης, της διζωνικής, δικοινοτικής, με πολιτική ισότητα μετά από τη λύση, είναι λυμένα μέσα από το πλαίσιο Γκουτέρες. Άρα, μέσα σε μια περίοδο όπου ανασκαλίζεται και αναμοχλεύεται η ανάγκη επανέναρξης των διαπραγματεύσεων και λύσης του Κυπριακού με όλα όσα συμβαίνουν στην περιοχή, τις απειλές που εκτοξεύτηκαν από διάφορες οργανώσεις, τζιχαντιστικές κλπ κλπ, θεωρώ ότι δεν είναι νούσιμο, δεν είναι φρόνιμο, ιδιαίτερα αφού δεν έχει προηγηθεί διάλογος με κανέναν. Ο μόνος που συμφωνεί, για λόγους μιας ιδεολογικής αγκύλωσης, είναι ο δεξιός Δημοκρατικός Συναγερμός».
Σύμφωνα με τον κ. Γεωργίου, «ο αναπληρωτής κυβερνητικός εκπρόσωπος, ο ίδιος ο υπουργός των Εξωτερικών, οι συνεργάτες του προέδρου στην κυβέρνηση, οι επικεφαλής των τριών κομμάτων – ΔΗΚΟ, ΔΗΠΑ και ΕΔΕΚ. Όλοι αυτοί λένε ότι αυτή η συζήτηση που άνοιξε ο Πρόεδρος είναι άκαιρη. Αλλά γιατί να λέμε γι αυτούς και να μη μιλούμε για τον ίδιο τον Πρόεδρο, οποίος μόλις πριν από ενάμιση χρόνο στην προεκλογική έλεγε ότι το ΝΑΤΟ “δεν είναι το γήπεδο που μπορούμε να παίξουμε μπάλα” και ότι δυνάμεις πολλές πρέπει να διοχετεύσουμε εδώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση».
Καμία διασύνδεση του Κυπριακού με τις παραχωρήσεις προς την Τουρκία
Στην έκθεση προόδου της ΕΕ για την διεύρυνση αναφέρεται πως η Τουρκία έχει μεν κάνει προόδους, όμως το συνολικό ισοζύγιο είναι αρνητικό. Ρωτήσαμε τον Γιώργο Γεωργίου ειδικά για τις εκκλήσεις προς την Άγκυρα να βελτιώσει τις σχέσεις της με την Κύπρο.
Όπως εξηγεί ο κ. Γεωργίου, ο οποίος στην συγκεκριμένη έκθεση είναι σκιώδης εισηγητής, «η Τουρκία θεωρείται για τους Ευρωπαίους ένας πολύ σπουδαίος στρατηγικός, σημαντικός εταίρος για λόγους γεωγραφικούς, γεωπολιτικούς, εμπορικούς, ενεργειακούς, στρατιωτικούς. Θέλουν να την κρατήσουν στη Δύση, να μην λοξοκοιτάξει κι άλλο προς τον Πούτιν ή προς άλλες ασιατικές καταστάσεις – Κίνα, Ινδία. Τη χρειάζονται».
Η χρήση του όρου «εκκλήσεις» δεν ήταν τυχαία και ο Κύπριος ευρωβουλευτής συμφωνεί: «Εκκλήσεις απευθύνουν προς την Τουρκία να συμπεριφερθεί σωστά, ορθολογικά, αναφορικά με τη λύση του Κυπριακού. Δεν διασυνδέουν σε καμία περίπτωση ούτε στα συμπεράσματα του Συμβουλίου του περασμένου Απρίλη ούτε και τώρα στον διάλογο που αναπτύσσεται την παραχώρηση διαφόρων ευεργετημάτων προς την Τουρκία με τη λύση του Κυπριακού. Λένε απλά ότι “αναμένουμε από την Τουρκία ότι θα συμπεριφερθεί εποικοδομητικά”. Αυτό δεν λέει ότι διασυνδέονται απόλυτα ή καθόλου. Δεν διασυνδέονται τα δύο. Δηλαδή “αν δεν λύσεις το Κυπριακό, δεν θα πάρεις τι;”. Από αυτά που ξεκίνησε να παίρνει; Υψηλούς διαλόγους; Κλήση του κ. Χακάν Φιντάν στο Γκίμνιχ με τους άλλους υπουργούς των Εξωτερικών; Μια περιεκτική συμφωνία για τις αεροπορικές συνδέσεις; Παραχώρηση βίζας σε μια μερίδα Τούρκων πολιτών, φοιτητών, επιχειρηματιών και άλλων; Ή το άλλο το τρομερό, το σπουδαίο διακύβευμα για το οποίο πιέζει ο Ερντογάν – αλλά ούτε και οι Ευρωπαίοι αντιδρούν αρνητικά – για την ανάγκη αναβάθμισης της υφιστάμενης τελωνειακής ένωσης. Αλλά κανείς δεν λέει στους Τούρκους του κ. Ερντογάν “μα μιλάμε για αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης, όταν δεν αναγνωρίζεις την Κυπριακή Δημοκρατία, όταν δεν αναγνωρίζεις τα κυπριακά λιμάνια και αεροδρόμια, τον εναέριο χώρο;”. Άρα οι Ευρωπαίοι είμαι βέβαιος ότι είναι έτοιμοι να εντείνουν κι άλλο και να εμβαθύνουν και άλλο τον διάλογο τους με την Τουρκία και είναι έτοιμοι να της δώσουν πράγματα. Το ζήτημα είναι να ζητήσουν και κάτι από την Τουρκία. Και ένα πράγμα πρέπει να ζητήσουν μόνο: Συμβολή ουσιαστική στη λύση του Κυπριακού μακριά από εκείνα τα εντελώς απορριπτέα και απαράδεκτα περί κυριαρχικής ισότητας και αναγνώρισης δύο κρατών στην Κύπρο».
Αναφορικά με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ο Γιώργος Γεωργίου λέει πως θέλει να βλέπει το ποτήρι «μισογεμάτο», διότι ο διάλογος Αθήνας-Άγκυρας «φαίνεται να βαίνει καλώς»:
Κλείνοντας, ο κ. Γεωργίου αναφέρεται σε δήλωση του Βρετανού πρέσβη στην Κύπρο περί ευελιξίας στις θέσεις περί ΔΔΟ: «Αυτό δεν το δεχόμαστε. Η διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία με βάση το πλαίσιο Γκουτέρες στο Κραν Μοντανά έχει συγκεκριμένα πράγματα. Υπάρχουν συγκλίσεις, υπάρχουν συμφωνίες. Βασικά, έχει δίκιο ο κ. Γκουτέρες ότι απέμεινε ένα τελευταίο μίλι που πρέπει να διανυθεί. Αν κάτσουμε στο τραπέζι δύο μέρες και υπάρχει καλή βούληση και από απέναντι, μπορούμε να τα λύσουμε και αυτά τα θέματα, μακριά από αυτές τις αναφορές των Άγγλων ή άλλων που μπορεί να παραπέμπουν ενδεχομένως και σε μια χαλαρή συνομοσπονδία που θα έχει το όνομα της Ομοσπονδίας».
Πηγή: euronews.gr
