Ο όγκος εµπορίου µέσω του Κανονισµού της Πράσινης Γραµµής έχει σηµειώσει αύξηση 10% από το 2022 στο 2023, ενώ το 2024 µέχρι το τέλος Οκτωβρίου όλα δείχνουν ότι ίσως ξεπεράσουµε την κινητικότητα του περασµένου έτους, σύµφωνα µε τα στοιχεία τα οποία παρουσιάσθηκαν στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εξωτερικών, όπου συζητήθηκε το θέµα του Κανονισµού της Πράσινης Γραµµής.
Ο Κανονισµός της Πράσινης Γραµµής, όπως γίνεται παραδεχτό, συµβάλλει στη διαδικασία της επανένωσης του τόπου, προσφέροντας τη δυνατότητα ανάπτυξης οικονοµικών και εµπορικών σχέσεων µεταξύ των δύο κοινοτήτων.
Υπενθυµίζεται πως ολόκληρη η Κύπρος αποτελεί µέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ωστόσο στο βόρειο τµήµα της νήσου, όπου η κυβέρνηση της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας δεν ασκεί ουσιαστικό έλεγχο, η εφαρµογή της νοµοθεσίας της ΕΕ έχει ανασταλεί σύµφωνα µε το πρωτόκολλο αριθ. 10 της πράξης προσχώρησης του 2003. Από το 1974, η γραµµή κατάπαυσης του πυρός (γνωστή ως «Πράσινη Γραµµή») χωρίζει στα δύο τη νήσο, χωρίς αυτή να αποτελεί εξωτερικό σύνορο της ΕΕ.
Ο κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 866/2004 του Συµβουλίου («κανονισµός για την Πράσινη Γραµµή») καθορίζει τους όρους υπό τους οποίους πρόσωπα και εµπορεύµατα µπορούν να διέρχονται µέσω της γραµµής αυτής από τις περιοχές που δεν τελούν υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης προς τις περιοχές που τελούν υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης. Οι περιοχές που δεν τελούν υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης βρίσκονται εκτός του τελωνειακού και φορολογικού εδάφους της ΕΕ, αυτό όµως δεν επηρεάζει τα ατοµικά δικαιώµατα των Τουρκοκυπρίων ως πολιτών της ΕΕ.
Μία από τις θεµελιώδεις αρχές του ευρωπαϊκού εγχειρήµατος είναι η ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων, εµπορευµάτων και υπηρεσιών ανάµεσα στα κράτη-µέλη της. Ως εκ τούτου, η ΕΕ καθόρισε το 2004 τους κανόνες βάσει των οποίων τα πρόσωπα, τα εµπορεύµατα και οι υπηρεσίες µπορούν να διέρχονται µέσω της Πράσινης Γραµµής.
ΥΠΕΞ: «Εξαιρετικά επικίνδυνο να µιλούµε για τροποποίηση του Κανονισµού»
Ο Υπουργός Εξωτερικών, Κωνσταντίνος Κόµπος, παρέστη στη συζήτηση για τις πολιτικές πτυχές του Κανονισµού της Πράσινης Γραµµής, μία αυτεπάγγελτη εξέταση του θέµατος από την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εξωτερικών έπειτα από εισήγηση της ανεξάρτητης βουλευτή Αλεξάνδρας Ατταλίδου.
Ο Υπουργός Εξωτερικών ανέφερε ότι η Κυπριακή ∆ηµοκρατία είναι «σε πλήρη συντονισµό» µε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τον Κανονισµό και ότι η πολιτική προς τον Κανονισµό έχει ως πυλώνες ότι αποτελεί εργαλείο για υποβοήθηση της επανένωσης, ότι καθοδηγητική αρχή είναι η συµµόρφωση προς τον Κανονισµό, αλλά και ότι δεν πρέπει να γίνει οποιαδήποτε κίνηση που να οδηγεί στην όποια τροποποίηση «γιατί είναι εξαιρετικά επικίνδυνο» και ίσως φέρει αρνητικές εξελίξεις.
Είπε, ακόµη, ότι η Κυπριακή ∆ηµοκρατία έχει υποχρεώσεις στα πλαίσια του Κανονισµού όπως την πάταξη του λαθρεµπορίου, θέµατα ασφάλειας και υγείας κ.λπ. Οι έλεγχοι, σημείωσε, δεν πρέπει να θεωρούνται ως κάτι αρνητικό, διότι απορρέουν από τις υποχρεώσεις της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας, ενώ η κινητικότητα προσώπων συνεχώς αυξάνεται.
Ηλίας ∆ηµητρίου: «Κλειδί οι εµπορικές και εργασιακές σχέσεις των δύο κοινοτήτων»
Ο Ηλίας ∆ηµητρίου, επικεφαλής του Γραφείου Επαναπροσέγγισης του ΑΚΕΛ, σχολιάζοντας το ρόλο και τη σηµασία του Κανονισµού της Πράσινης Γραµµής, ανέφερε στη «Χ» ότι αδιαμφισβήτητα οι εµπορικές, καθώς και εργασιακές σχέσεις είναι σηµεία-κλειδιά για την οικοδόµηση σχέσεων των καθηµερινών ανθρώπων ένθεν κακείθεν της Πράσινης Γραµµής. «Γενικότερα, οι εµπορικές σχέσεις αποτελούν στοιχείο συνέργειας για τον ανθρώπινο πολιτισµό. Αυτό δεν είναι άσχετο µε το ότι ο σοβινισµός στο νησί µας τη δεκαετία του ’50 και ’60 στόχευσε την παρεµπόδιση του εµπορίου µεταξύ των δύο κοινοτήτων», πρόσθεσε.
Ο Κανονισµός της Πράσινης Γραµµής, συνέχισε, επήλθε ως µια προσωρινή λύση στις εµπορικές σχέσεις µεταξύ Ε/κ και Τ/κ που διακόπηκαν µε τη βία των όπλων µέχρι και το 2004.
«Επήλθε, επίσης, ως η µέση λύση για να µην εφαρµοστεί το απευθείας εµπόριο των κατεχοµένων µε την ΕΕ, πράγµα που µέρος της διεθνούς κοινότητας ήθελε να επιβάλει σε σχέση µε τις ευθύνες που οι ίδιοι θεωρούσαν ότι έχει η ε/κ κοινότητα για την απόρριψη του σχεδίου Ανάν», τόνισε.
Γι’ αυτό και για αρκετούς άλλους λόγους είναι πολύ σηµαντικό να γίνεται σεβαστός ο ΚΠΓ, να διευκολύνεται η λειτουργία του, καθώς και να βελτιώνεται, συµπλήρωσε. «Προς αυτή την κατεύθυνση, ως ΑΚΕΛ είχαµε καταθέσει την πρόταση προς τον Πτ∆ τον Μάιο του 2023 για περίληψη και άλλων προϊόντων στον ΚΠΓ», ανέφερε. Αξίζει να σηµειωθεί πως εν µέρει αυτό υιοθετήθηκε, αφού από τον Μάρτη του 2024 έξι νέα προϊόντα έχουν προστεθεί. «Επιπλέον, ανάµεσα σε άλλα που έχουµε ήδη προτείνει, η Κ∆ σε συνεργασία µε την ΕΕ θα πρέπει να παίξει πιο ενεργό ρόλο στην επιµόρφωση των Τ/κ παραγωγών/εµπόρων για συµµόρφωση µε το ευρωπαϊκό κεκτηµένο µε ειδικά σεµινάρια και άλλους τρόπους», κατέληξε.
Ασίµ Ακάνσοϊ: «Το εµπόριο χαλλουµιού από την ΠΓ θα ενισχύσει το ενδονησιώτικο εµπόριο»
Είναι προφανές ότι ο κανονισµός για την Πράσινη Γραµµή είναι ένα πολύ σηµαντικό µέσο για την ανάπτυξη των διακοινοτικών σχέσεων, δήλωσε στη «Χ» ο Γενικός Γραµµατέας του Ρεπουµπλικανικού Τουρκικού Κόµµατος, Ασίµ Ακάνσοϊ, ο οποίος πρόσθεσε πως τα βήµατα που πρέπει να γίνουν σε αυτό το θέµα είναι σηµαντικά για την ενοποίηση της οικονοµικής δυναµικής και για να διασφαλιστεί ότι τα παραγωγικά τµήµατα, τα οποία είναι σηµαντικά στοιχεία και των δύο πλευρών, συνεργάζονται.
Προκειµένου να δηµιουργηθεί ένας Οµοσπονδιακός Πολιτισµός, συνέχισε, υπάρχει ανάγκη για ευρεία επαφή και σχέσεις συνεργασίας µεταξύ όλων των τµηµάτων της κοινωνίας και συµπλήρωσε πως τέτοιες σχέσεις πρέπει να ενθαρρύνονται και να προωθούνται.
Ο Γενικός Γραµµατέας του ΡΤΚ σηµείωσε ακόµη την ανάγκη να αρθεί ο περιορισµός που έχει επιβάλει η Κυπριακή ∆ηµοκρατία στα µεταποιηµένα αγροδιατροφικά προϊόντα, περιορίζοντάς τα σε 13 προϊόντα, καθώς η νοµοθεσία της ΕΕ απαιτεί ότι τα µεταποιηµένα τρόφιµα πρέπει να είναι εγχώρια και ζωικά προϊόντα προκειµένου να διατίθενται στο εµπόριο βάσει του κανονισµού για την Πράσινη Γραµµή.
Ο Ασίµ Ακάνσοϊ αναφέρθηκε και στις απόψεις που προβάλλουν κάποιοι ότι τα ψυχολογικά εµπόδια στην τοποθέτηση τουρκοκυπριακών προϊόντων στα ράφια των ελληνοκυπριακών αγορών αποτελούν εµπόδιο στην ανάπτυξη αυτού του εµπορίου. «Οι Ελληνοκύπριοι, όµως, επισκέπτονται, ψωνίζουν και αγοράζουν αγαθά και υπηρεσίες στο βορρά µε δικά τους µέσα. Εποµένως, δεν θα ήταν σωστό να πούµε ότι υπάρχει κάποιο ψυχολογικό εµπόδιο στο ευρύ κοινό. Ωστόσο, οι ιδιοκτήτες της αγοράς αποφεύγουν να τοποθετούν τα τουρκοκυπριακά προϊόντα στα ράφια, φοβούµενοι τις αρνητικές συµπεριφορές που µπορεί να προκαλέσουν, περιορίζοντας το εµπόριο», δήλωσε.
Σε αυτό το σηµείο, είναι σηµαντικό η πολιτική εξουσία να αναλάβει πρωτοβουλία και να ενθαρρύνει αµοιβαία αυτό το εµπόριο. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τέτοιες εµπορικές σχέσεις αποτελούν ένα από τα σηµαντικότερα µέσα διακοινοτικής προσέγγισης.
Τέλος, τόνισε πως οραµατίζεται το εµπόριο του χαλλουµιού πάνω από την Πράσινη Γραµµή να ξεκινήσει το 2025, ενισχύοντας το ενδονησιώτικο εµπόριο και αναπτύσσοντας τις διακοινοτικές σχέσεις, καθώς αποτελεί προϊόν µε σηµαντική θέση στην κοινωνική και πολιτιστική µας ζωή, καθώς και στην οικονοµία των δύο κοινοτήτων. «Πρέπει να µας ενώσει, πρέπει να αξιοποιήσουµε αυτή την ευκαιρία», κατέληξε.
