Της Ελένης Κωνσταντίνου
Άγνωστο παραμένει τι μέλλει γενέσθαι με το νομοσχέδιο που προβλέπει τη δημιουργία ξενόγλωσσων προγραμμάτων στα δημόσια πανεπιστήμια της χώρας μας την ώρα που η Ολομέλεια της Βουλής πριν κλείσει το έτος έδωσε το πράσινο φως για την έγκριση της δημιουργίας παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων. Ήδη υπάρχει το ενδιαφέρον από δύο πανεπιστήμια της Ελλάδας να λειτουργήσουν παραρτήματα στην Κύπρο με διαφορετική ονομασία, αφού δεν θα λειτουργούν ως δημόσια, αλλά ως ιδιωτικά, ενώ και τα προγράμματα σπουδών που θα προσφέρουν θα είναι αγγλόφωνα, θα υπάρχουν δίδακτρα και η εισαγωγή των φοιτητών δεν θα γίνεται με τις προεισαγωγικές, αλλά με διεθνείς εξετάσεις. Επίσης, η αλλαγή του νόμου του ΔΙΠΑΕ για εγγραφή παραρτημάτων, αντί για ιδιωτικά πανεπιστήμια, διευκολύνει την αναγνώριση των προγραμμάτων στην Κύπρο. Όλα αυτά προκάλεσαν τη δυσαρέσκεια των δημοσίων πανεπιστημίων στην Κύπρο, τα οποία εκτιμούν ότι με την προσφορά ξενόγλωσσων προγραμμάτων θα κάνουν ένα ουσιαστικό βήμα προς τη διεθνοποίησή τους και την προσέλκυση ποιοτικών ξένων φοιτητών. «Μακάρι να είχαμε και εμείς από τη Βουλή την ίδια αντιμετώπιση που είχαν τα παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων», δήλωσε χαρακτηριστικά ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου, Τάσος Χριστοφίδης. Εξέφρασε δε τη δυσφορία του για το γεγονός ότι τα παραρτήματα θα προσφέρουν προγράμματα στα Αγγλικά με δίδακτρα και εισδοχή εκτός Παγκυπρίων, ζητήματα για τα οποία βουλευτές, αλλά και ο πρόεδρος της ΟΕΛΜΕΚ, Δ. Ταλιαδώρος, «στήνουν στον τοίχο» τα δημόσια πανεπιστήμια σε σχέση με την προσφορά των ξενόγλωσσων προγραμμάτων. «Αυτό δεν το θεωρούν υπόσκαψη του δημοσίου σχολείου; Γιατί δεν διαμαρτύρονται για τα παραρτήματα;»
Την ίδια ώρα, όπως τονίζει ο κ. Χριστοφίδης, αυτό που φαίνεται ότι ενοχλεί σε ένα μεγάλο βαθμό είναι ότι με εισηγήσεις για αλλαγές που αγγίζουν τις Παγκύπριες πλήττεται το «τέρας» της παραπαιδείας.
Η κύρια αλλαγή που πρέπει να γίνει αφορά το μάθημα των Νέων Ελληνικών.
Ο Τάσος Χριστοφίδης σημείωσε ότι προετοιμάζουν τους μαθητές μόνο για να πάρουν ένα βαθμό στις παγκύπριες εξετάσεις, ενώ έχει αναπτυχθεί μια τεράστια βιομηχανία πολλών εκατομμυρίων από την παραπαιδεία.
Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου τόνισε ότι οι μαθητές πρέπει να περνούν μια εξέταση με την οποία να πιστοποιείται η ικανότητά τους να σπουδάσουν στην ελληνική γλώσσα. Ωστόσο, αυτή η εξέταση δεν χρειάζεται να είναι κομμάτι των παγκύπριων εξετάσεων και θα μπορούσε να γίνει προγενέστερα, ίσως και 2 χρόνια πριν.
Απαντώντας σε όσους αντιτάσσουν ότι με αλλαγές, αλλά και τον τρόπο εισδοχής στα ξενόγλωσσα υποσκάπτονται οι παγκύπριες εξετάσεις ο Πρύτανης το απορρίπτει και απαντά πως η συντριπτική πλειοψηφία των φοιτητών θα εξακολουθεί να παρακάθεται στις Παγκύπριες, αφού τα λίγα ξενόγλωσσα προγράμματα σπουδών που θα προσφερθούν δεν θα αντικαταστήσουν τα ήδη προσφερόμενα ελληνόφωνα προγράμματα, αλλά θα προσφερθούν ως επιπρόσθετα.
Επίσης, όπως σημειώνει ο κ. Χριστοφίδης, η προσφορά ξενόγλωσσων προπτυχιακών προγραμμάτων δεν θα πλήξει το κύρος του δημοσίου σχολείου. «Αν το κύρος του δημοσίου σχολείου δεν είναι εκεί που έπρεπε να είναι, προφανώς δεν οφείλεται στα ξενόγλωσσα προγράμματα σπουδών που δεν έχουν αρχίσει να προσφέρονται».
Διαφωνίες από ΦΕΠΑΝ
Τη διαφωνία της για το νομοσχέδιο που προβλέπει τη δημιουργία ξενόγλωσσων προγραμμάτων έχει εκφράσει η Φοιτητική Ένωση του Πανεπιστημίου Κύπρου (ΦΕΠΑΝ). Όπως σημειώνει από την πλευρά του ο πρόεδρος της ΦΕΠΑΝ, Εφραίμ Χρίστου, υπάρχουν άλλα μεγάλα ζητήματα που απασχολούν το φοιτητικό κίνημα και τα οποία θα πρέπει να λυθούν και να τεθούν στην κορυφή των προτεραιοτήτων, όπως αυτό της φοιτητικής χορηγίας, καθώς και το θέμα των εστιών, αφού το στεγαστικό και η ακρίβεια είναι δύο θέματα που «καίνε» τους φοιτητές. Από κει και πέρα ξεκαθαρίζει πως δεν τάσσονται κατά της πρότασης για εφαρμογή των ξενόγλωσσων προγραμμάτων σε δημόσια πανεπιστήμια, αλλά κατά του νομοσχέδιου σύμφωνα με το οποίο οι Ελληνοκύπριοι φοιτητές/τριες (ως Ευρωπαίοι Πολίτες) θα συμπεριλαμβάνονται στα δίδακτρα. «Κάτι τέτοιο μας βρίσκει αντίθετους, καθώς δεν διασφαλίζεται ο δημόσιος χαρακτήρας του πανεπιστημίου μας. Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, ο τρόπος εισδοχής των φοιτητών θα γίνεται μέσω διεθνών εξετάσεων (GCE, International Baccalaureate ή άλλων ισοδύναμων διεθνών εξετάσεων) ή μέσω των παγκύπριων εξετάσεων, κάτι το οποίο υποβαθμίζει το θεσμό των παγκύπριων εξετάσεων, οι οποίες δεν αμφισβητήθηκαν ποτέ. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργούνται φοιτητές δύο ταχυτήτων και ως εκ τούτου παραβιάζονται οι αρχές της ισονομίας καθώς οι μαθητές/τριες θα ανταγωνίζονται άνισα με άλλους μαθητές/τριες λόγω των διαφορετικών τροπών εισδοχής. Η εφαρμογή του νομοσχέδιου θα οδηγήσει στην ιδιωτικοποίηση της Παιδείας. Υπάρχουν πιο σοβαρά ζητήματα να αντιμετωπίσουμε πριν προχωρήσουμε σε προχειρότητες. Στο Πανεπιστήμιό μας εκτός από το ότι δεν υπάρχουν Πανεπιστημιακές Κλινικές, υπολείπονται ολόκληρα τμήματα (π.χ. Φαρμακευτική). Καλύτερα θα ήταν να ασχοληθούμε με προβλήματα που απασχολούν τους φοιτητές/τριες στην καθημερινότητά τους».
Δεν τους ενοχλεί ο ανταγωνισμός
Οκτώ χρόνια αναμονής για έγκριση των κανονισμών είναι πολλά, επισημαίνει ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου, σημειώνοντας ότι θα πρέπει η Βουλή να πάρει μια απόφαση. «Εάν θα επιτρέψει στα δημόσια πανεπιστήμια να προχωρήσουν όπως συμβαίνει με όλα τα πανεπιστήμια της Ευρώπης ή θα παραμείνουμε δέσμιοι φοβιών, αγκυλώσεων και οικονομικών συμφερόντων;» Πρόσθεσε ακόμη ότι το προσχέδιο των κανονισμών που κατέθεσε το Υπουργείο Παιδείας στη Βουλή έγινε αφορμή να προβληθούν διάφορες αιτιάσεις με σκοπό τη μη έγκρισή τους ή τη θέσπιση τέτοιων εμποδίων μέσω τροπολογιών, που στην ουσία θα καταστήσουν τη νομοθεσία ανεφάρμοστη. Ο πρύτανης ξεκαθάρισε ότι ο ανταγωνισμός με καλά πανεπιστήμια τούς κάνει καλύτερους και επομένως η λειτουργία παραρτημάτων των ελληνικών πανεπιστημίων στην Κύπρο τούς χαροποιεί και τους δίνει την ευκαιρία για ενίσχυση της ήδη πολύ καλής συνεργασίας μαζί τους.
Διεθνή προγράμματα και διασύνδεση σπουδών-εργασίας επιδιώκει το ΥΠΑΝ
Σε σχέση με την αναβάθμιση της ανώτερης εκπαίδευσης στον τόπο μας και πού στοχεύει το ΥΠΑΝ ερωτηθείσα σχετικά η αρμόδια υπουργός Αθηνά Μιχαηλίδου σημείωσε ότι το Στρατηγικό Σχέδιο για Βελτίωση και Αναβάθμιση της Ανώτερης Εκπαίδευσης της Κύπρου, το οποίο έχει εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο, έχει ως κύριες στρατηγικές επιδιώξεις:
(α) την ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό της Ανώτερης Εκπαίδευσης της Κύπρου μέσω της αναβάθμισης των προγραμμάτων σπουδών, της ενσωμάτωσης σύγχρονων διδακτικών μεθόδων και της βελτίωσης των υποδομών,
(β) τη διασύνδεση με την αγορά εργασίας, ενισχύοντας τη συνεργασία μεταξύ πανεπιστημίων και επιχειρήσεων και προωθώντας την πρακτική άσκηση και την επαγγελματική κατάρτιση των φοιτητών, ώστε να είναι καλύτερα προετοιμασμένοι για τις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας,
(γ) την καθιέρωση της Κύπρου σε Διεθνές Κέντρο Ανώτερης Εκπαίδευσης, μέσω της παραχώρησης κινήτρων για προσέλκυση ξένων φοιτητών (π.χ. παροχή υποτροφιών), της ανάπτυξης διεθνών προγραμμάτων σπουδών ερευνητικών συνεργασιών και της συμμετοχής σε διεθνή ακαδημαϊκά δίκτυα.
Αυτές οι στρατηγικές επιδιώξεις σύμφωνα με την κα Μιχαηλίδου αποσκοπούν στη δημιουργία ενός σύγχρονου, ποιοτικού, ανταγωνιστικού και διεθνώς αναγνωρισμένου συστήματος Ανώτερης Εκπαίδευσης που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες της κοινωνίας και της οικονομίας.