Στέφανος Στεφάνου: Να αναλάβουν την ευθύνη αυτοί που δεν έκαναν τη δουλειά τους όταν έπρεπε
Το ΑΚΕΛ επαναλαμβάνει την ανάγκη αναβολής της υλοποίησης του «Πληρώνω Όσο Πετώ», με τον Γ.Γ. του κόμματος να προειδοποιεί ότι «μια καλή ιδέα με περιβαλλοντική φιλοσοφία κινδυνεύει να εξελιχθεί σ’ ένα φιάσκο που θα επιβαρύνει τις τσέπες των πολιτών αλλά και το ίδιο το περιβάλλον». Ο Στέφανος Στεφάνου απηύθυνε έκκληση προς την κυβέρνηση για αναβολή της υλοποίησης του «Πληρώνω Όσο Πετώ», υποδεικνύοντας ότι «τα προβλήματα και οι ανεπάρκειες που υπάρχουν σε ολόκληρη την αλυσίδα του συστήματος είναι τόσο μεγάλες, που η επιμονή για εφαρμογή του συστήματος τώρα θα οδηγήσει στην αύξηση του κόστους για τους πολίτες, οι οποίοι θα κληθούν να κάνουν διαλογή των αποβλήτων στην πηγή ενώ το κράτος αδυνατεί να τα διαχειριστεί».
Η έκκληση του ΑΚΕΛ στηρίζεται:
1. Στη διαπίστωση των τοπικών Αρχών ότι είναι ανέτοιμες και πολλές δεν έχουν τα μέσα να εφαρμόσουν το πρόγραμμα, γεγονός που επιβεβαιώνουν η Ένωση Δήμων και η Ένωση Κοινοτήτων.
2. Στα σοβαρότατα προβλήματα που υπάρχουν σε ολόκληρη την αλυσίδα του συστήματος. Ακόμα και οι καθησυχαστικές δηλώσεις της αρμόδιας υπουργού ότι η κυβέρνηση εργάζεται για επίλυση των προβλημάτων αποδεικνύει ότι αυτά δυστυχώς δεν επιλύθηκαν. Η επίλυση κάποιων εξ αυτών χρειάζεται χρόνο.
3. Στην εκτίμηση ότι τα €25 εκατομμύρια που θα διαθέσει η κυβέρνηση για την εφαρμογή του συστήματος, δεδομένων των ελλείψεων και των προβλημάτων που υπάρχουν, είναι ανεπαρκέστατα.
4. Στο γεγονός ότι οι μονάδες ΟΕΔΑ Πεντακώμου και Κόσιης αδυνατούν να διαχειριστούν τα οργανικά απόβλητα, τα οποία θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για την παραγωγή ενέργειας και να αποδίδουν κέρδος. Αντίθετα, θάβονται κατά παράβαση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, γι’ αυτό και η Κύπρος δύο φορές έχει καταγγελθεί στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
5. Στην ανησυχία ότι η εφαρμογή του συστήματος με φόντο τα προβλήματα ενέχει κινδύνους για μετατροπή της Κύπρου σε ένα απέραντο σκουπιδαριό.
Ο Γ.Γ. του ΑΚΕΛ επεσήμανε, ακόμη, ότι οι μελέτες βιωσιμότητας, για όσους δήμους και κοινότητες έχουν γίνει, καταδεικνύουν μια αύξηση του κόστους από 30-60% σε σύγκριση με τις μέχρι σήμερα χρεώσεις, η οποία θα μετακυλισθεί στους πολίτες. Υπέδειξε, τέλος, ότι σοβαρότατες ευθύνες γι’ αυτή την αρνητική κατάσταση υπάρχουν και στην προηγούμενη και στη σημερινή κυβέρνηση και ζήτησε να μην επιβαρυνθούν οι πολίτες επειδή κάποιοι δεν έκαναν τη δουλειά τους την ώρα που έπρεπε
Χαράλαμπος Θεοπέμπτου: Το ξέραμε τουλάχιστον έξι χρόνια, αλλά δεν κάναμε τίποτε
Ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Περιβάλλοντος και βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων, Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, υπογράμμισε στη «Χαραυγή» ότι «το “Πληρώνω Όσο Πετώ” είναι το τελικό αποτέλεσμα. Δηλαδή το να πληρώνεις για τα σκουπίδια που θα πετάξεις». Μέχρι να φτάσουμε σε αυτό το σημείο, έπρεπε να προηγηθούν άλλα πράγματα, επεσήμανε, εξηγώντας πως «για να λειτουργήσει σωστά το “Πληρώνω Όσο Πετώ” πρέπει όλη η Κύπρος να ανακυκλώνει. Το κάναμε; Όχι. Έπρεπε να έχουμε σύστημα που να συλλέγει τα αποφάγια. Το κάναμε; Όχι».
Ακολούθως, σημείωσε ότι το ζήτημα είναι να βρεθούν χώροι για να καταλήγουν τα αποφάγια, σημειώνοντας ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι για τις απομακρυσμένες περιοχές και την Πάφο. Υπέδειξε ακόμα ότι η οδηγία της ΕΕ, σύμφωνα με την οποία έπρεπε να εφαρμόσουμε το «Πληρώνω Όσο Πετώ» από την 1/1/2024, άλλαξε επίσημα το 2018, αλλά γνωρίζαμε για την υποχρέωση μας αυτή τουλάχιστον από το 2015 όταν ξεκίνησε η συζήτηση. «Το ξέραμε τουλάχιστον 6 χρόνια, αλλά δεν κάναμε τίποτε», επεσήμανε.
Πρόσθεσε ότι αν από τα απόβλητα ενός νοικοκυριού φύγουν τα οργανικά (περίπου 50%) και τα ανακυκλώσιμα (άλλο 10-12%), μένουν λιγότερα από τα μισά για τις μονάδες και θα μπορεί να δουλέψει καλύτερα το σύστημα. Τέλος, αν και παραδέχθηκε ότι το αρχικό κόστος θα είναι υψηλότερο, υπέδειξε ότι η χρέωση είναι άλλο ζήτημα.
Υπουργός Γεωργίας: Εισακούστηκαν οι ανησυχίες των τοπικών Αρχών
Η Υπουργός Γεωργίας, Μαρία Παναγιώτου, μιλώντας στη «Χαραυγή» και τον Κυριάκο Λοΐζου, επεσήμανε ότι «σε αυτόν τον διαρκή και έντονο διάλογο των τελευταίων ημερών με τις τοπικές Αρχές για να εφαρμόσουμε το σύστημα σωστά, έχω εισακούσει τις ανησυχίες τους, και αντί να υπάρχει η επιλογή της χρήσης μόνο σακούλας, έχουμε εντάξει τον όρο “περιέκτης”, όπου οι δημοτικές Αρχές έχουν τη δυνατότητα ανάλογα με τις προτεραιότητές τους να βάλουν είτε κάδο είτε σακούλα».
Αναφορικά με τον κίνδυνο να γεμίσει η ύπαιθρος σκουπίδια και να δημιουργηθούν παράνομοι σκουπιδότοποι, απάντησε ότι «η φιλοσοφία της διαλογής στην πηγή στην οποία στηρίχθηκε το εν λόγω πρόγραμμα, όπως λένε και οι επιστήμονες, είναι η καλύτερη επιλογή μέθοδος. Οι ίδιες οι τοπικές Αρχές ζήτησαν να προστεθεί και το πάγιο για να μπορούν να καλύπτουν διάφορα έξοδα που σχετίζονται με την καθαριότητα και να υπάρχει προπληρωμένη σακούλα ή κάδος. Οι πολίτwες και οι τοπικές Αρχές που θα εφαρμόζουν το σύστημα θα μπορέσουν να έχουν μειωμένα τέλη».
Επιπλέον, η Μ. Παναγιώτου επεσήμανε ότι έχει ξεκινήσει η εκστρατεία «Waste Free Cyprus» και έχουν δοθεί πέραν του ενός εκατ. ευρώ στις τοπικές Αρχές για να καθαρίσουν τους παράνομους σκουπιδότοπους. Πρόσθεσε ότι «για να πάρουν την επιχορήγηση, θα πρέπει οι τοπικές Αρχές να υποδείξουν επιθεωρητές οι οποίοι θα έχουν στα χέρια τους νομικά εργαλεία με αυστηρά εξώδικα». «Στόχος δεν είναι να γίνουμε “αστυνομικοί των σκουπιδιών”, αλλά να αλλάξουμε κουλτούρα με σκοπό να σταματήσει η αρνητική πρωτιά της Κύπρου σε όγκους σκουπιδιών», εξήγησε. Υπενθυμίζεται ότι η υπουργός είχε δηλώσει τις προηγούμενες μέρες ότι κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2025 αναμένεται να προχωρήσουν στην εφαρμογή του «Πληρώνω Όσο Πετώ» 12 δήμοι και εννέα συμπλέγματα κοινοτήτων. Σημείωσε ότι το Υπουργείο στηρίζει τις τοπικές Αρχές στην προσπάθεια εφαρμογής του μέτρου και ότι για το σκοπό αυτό υπάρχει ένα κονδύλι ύψους €25 εκ.
Σε αυτό περιλαμβάνεται και η εκστρατεία ενημέρωσης του κοινού, η οποία έχει ξεκινήσει και συνεχίζεται μέχρι το τέλος του 2026. Καλύφθηκε επίσης το κόστος των 22 μελετών που έγιναν ήδη. Σύμφωνα με το υπουργείο, η χρηματοδότηση θα καλύψει τον εξοπλισμό (40%), τις επιθεωρήσεις (30%), την τοπική εκστρατεία ενημέρωσης (20%) και την ολική παροχή για ευάλωτες ομάδες (10%). Στον εξοπλισμό περιλαμβάνονται ειδικά απορριμματοφόρα για οργανικά απόβλητα, εξοπλισμός για κάδους με κλειδαριές σε κάθε κατοικία και αυτόματες μηχανές πώλησης σακούλας.
