Του Καλλή Αντούνα
Οι Τουρκοκύπριοι πληρώνουν περισσότερα για ένα φλιτζάνι καφέ από τους βουλευτές των Ηνωμένων Πολιτειών, δήλωσε ο οικονομολόγος Μερτκάν Χαμίτ.
Σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επεσήμανε ότι ένα παγωμένο αμερικάνο (iced americano) σε υποκατάστημα διεθνούς αλυσίδας καφέ στην κύρια λεωφόρο της Πενσυλβάνιας που συνδέει το Καπιτώλιο με τον Λευκό Οίκο κοστίζει 4,35 δολάρια μετά από φόρους, ίσο με περίπου 154 TL ή 4,22 ευρώ. Ωστόσο, είπε, σε καφετέριες στο δρόμο της Σαλαμίνας της κατεχόμενης Αμμοχώστου, το ίδιο ποτό μπορεί να κοστίσει έως και 175 TL, ίσο με 4,95 $ ή 4,81 ευρώ. Αυτό, είπε, ισχύει παρά το γεγονός ότι τα εμπορικά ακίνητα στο Καπιτώλιο κοστίζουν πάνω από έξι φορές το μήνα για ενοικίαση όσο το αντίστοιχο στην Αμμόχωστο, και παρά το γεγονός ότι οι μισθοί στην Ουάσινγκτον είναι πολύ πιο υψηλοί.
Πάντως, όπως αναφέρουν αρκετοί Τουρκοκύπριοι, η ακρίβεια στα κατεχόμενα έχει αγγίξει σχεδόν όλα τα προϊόντα και τις υπηρεσίες. Σε σύγκριση μάλιστα με τις τιμές στις ελεύθερες περιοχές, αρκετά προϊόντα είναι πιο ακριβά. Ένα παράδειγμα, όπως προαναφέραμε, είναι ο καφές. Αν και για παράδειγμα στην κατεχόμενη Λευκωσία πωλείται λίγα σεντ του ευρώ πιο φθηνά από την κατεχόμενη Αμμόχωστο, εντούτοις ο καφές είναι πιο ακριβός από τις καφετέριες στις ελεύθερες περιοχές.
Οι αυξήσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα και το υγραέριο έχουν επιφέρει στα κατεχόμενα σειρά αυξήσεων σε τιμές αγαθών και προϊόντων.
Ήδη από τον περασμένο Ιούλιο είχε γίνει αύξηση 15% στην τιμή του κυπριακού καφέ και τα 100 γρ. καφέ πωλούνταν 6,5 ΤΛ (περίπου 70 σεντ). Με την τελευταία αύξηση η τιμή έφθασε τις 8,5 ΤΛ (90 σεντ περίπου) και μια συνήθεια 40 χρόνων θα χαθεί.
Ο διευθυντής της εταιρείας καφέ Οζά, Εργκιούν Οζά, εξηγεί ωστόσο στην «Κίπρις ποστασί» ότι η αύξηση στην τιμή του καφέ δεν έχει σχέση με τις αυξήσεις στα κατεχόμενα, αλλά επειδή υπάρχει κρίση στην προσφορά καφέ σε όλο τον κόσμο. Οι αυξήσεις στον καφέ, πρόσθεσε, επηρεάζουν και τον τουρκικό καφέ, που χρησιμοποιείται περισσότερο στα κατεχόμενα.
Σύμφωνα με τον κ. Οζά, η τιμή του καφέ έχει διπλασιαστεί.
Η τιμή πώλησης των αβγών και των κοτόπουλων αυξήθηκε κατά 10% την περασμένη βδομάδα, και νέα αύξηση κατά 15% ανακοινώθηκε προχθές, σύμφωνα με την «Κίπρις», όπως μεταδίδει το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών.
Η τιμή για ένα κιλό κοτόπουλο ανήλθε από 27,49 τουρκικές λίρες (ΤΛ) (περίπου 1,80 ευρώ) στις 34,36 ΤΛ (2,27 ευρώ) και ένα πακέτο αβγά από 30 ΤΛ (1,94 ευρώ) σε 39 ΤΛ (2,50 ευρώ).
Στο μεταξύ, αύξηση ανακοινώθηκε και στην τιμή καυσίμων με την τιμή πώλησης της αμόλυβδης 95 οκτανίων να αυξάνεται από 9,14 ΤΛ (0,60 σεντ) το λίτρο σε 10,37 ΤΛ (0,70 σεντ).
Εξάλλου, υπό τον τίτλο «Ανάσα είναι τα χρήματα που έρχονται από τον νότο», η «Γενί Ντουζέν» γράφει σήμερα ότι πρατηριούχοι καυσίμων, ιδιοκτήτες μπουτίκ, υπεραγορών και εστιατορίων σε δηλώσεις τους εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για το γεγονός ότι Ελληνοκύπριοι ξοδεύουν χρήματα στα κατεχόμενα.
Εκπρόσωποι των εν λόγω τομέων δήλωσαν στην εφημερίδα ότι η συμβολή των Ελληνοκυπρίων στην οικονομία είναι μεγάλη και ότι πρέπει να ενθαρρυνθεί. Ανέφεραν, μάλιστα, ότι δεν πρέπει να υπάρχουν προκλητικές, προσβλητικές και ρατσιστικές προσεγγίσεις και ότι πρέπει να παρέχονται διευκολύνσεις κατά τις διελεύσεις.
«Η προσφορά δεν ανταποκρίνεται στη ζήτηση»
Οι ανησυχίες για το ότι αυξάνεται η τιμή του καφέ δεν εκφράζεται μόνο στην τουρκοκυπριακή κοινότητα, αλλά φαίνεται να απασχολεί και τον μεγαλύτερο εισαγωγέα κόκκων καφέ, τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της New York Times, ο διευθύνων σύμβουλος και συνιδρυτής της Pachamama Coffee στην Καλιφόρνια, κ. Thaleon Tremain, πουλάει τους κόκκους της σπεσιαλιτέ του για περισσότερο από αυτό που μπορεί να υπαγορεύσει η παγκόσμια τιμή των εμπορευμάτων. Θέλει οι πελάτες του να θεωρούν τον καφέ ως προϊόν πολυτελείας και να τον πληρώνουν ανάλογα, ώστε οι αγρότες που καλλιεργούν τους κόκκους του σε χώρες όπως το Περού, η Νικαράγουα και η Αιθιοπία να μπορούν να καλύψουν το κόστος τους.
Αλλά τώρα ο κ. Tremain ανησυχεί ότι ο καφές ακριβαίνει για λάθος λόγους. Τα τελευταία χρόνια, οι επαναλαμβανόμενες ξηρασίες και οι πλημμύρες έχουν επιβαρύνει την παγκόσμια προσφορά καφέ, προκαλώντας συχνά εκτίναξη των τιμών, όπως έκανε η κλιματική αλλαγή για άλλα βασικά προϊόντα, όπως το κακάο, το ελαιόλαδο και ο χυμός πορτοκαλιού. Ταυτόχρονα, η παγκόσμια ζήτηση για καφέ συνεχίζει να αυξάνεται, με ελάχιστες ενδείξεις ότι όσοι πίνουν java περιορίζονται. Αυτόν το μήνα, οι τιμές σε μία αγορά έσπασαν το υψηλό σχεδόν 50 ετών.
Παρ’ όλο που οι τιμές ενδέχεται να πέσουν, ο κ. Tremain είπε ότι η αστάθεια απειλεί τη βιωσιμότητα επιχειρήσεων σαν τη δική του -και τα προς το ζην των αγροτών που καλλιεργούν τους κόκκους του. Τα lattes πιθανότατα θα γίνουν επίσης πιο ακριβά.
«Με τον καιρό, θα δούμε πολύ υψηλότερες τιμές», είπε ο κ. Tremain σε συνέντευξή του. «Η προσφορά δεν ανταποκρίνεται στη ζήτηση».
Παρά το γεγονός ότι είναι ένα από τα πιο καταναλωτικά ποτά στον κόσμο, ο καφές μπορεί να καλλιεργηθεί μόνο κάτω από πολύ συγκεκριμένες συνθήκες, που απαιτούν ομιχλώδη, υγρά και τροπικά κλίματα, με πλούσιο έδαφος απαλλαγμένο από ασθένειες. Εκτός από μια μικρή παρτίδα που καλλιεργείται στη Χαβάη, οι Ηνωμένες Πολιτείες παράγουν λίγο καφέ στην εγχώρια αγορά. Είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας κόκκων στον κόσμο. Η έλλειψη πηγών αφήνει τις παγκόσμιες τιμές του καφέ επιρρεπείς στις επιπτώσεις των ακραίων καιρικών συνθηκών.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ, περίπου το 57 τοις εκατόν της παγκόσμιας παραγωγής καφέ πέρσι προήλθε από κόκκους arabica και η Βραζιλία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας. Αλλά μια σοβαρή ξηρασία εκεί αυτό το καλοκαίρι κατέστρεψε τη συγκομιδή, η οποία συνήθως διαρκεί από τον Μάιο έως τον Σεπτέμβριο και θα μπορούσε να απειλήσει και τη συγκομιδή του επόμενου έτους.
