Χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις ανταποκρίθηκαν στο κάλεσµα της Πολιτείας και προχώρησαν στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστηµάτων, προκειµένου να συµβάλουν και αυτοί στην επίτευξη του εθνικού στόχου που αφορά την «πράσινη» µετάβαση της χώρας και τη µείωση του κόστους της ενέργειας.
Πολλοί επένδυσαν για το σκοπό αυτό σχεδόν όλο το κοµπόδεµα που είχαν στην άκρη για µια ώρα ανάγκης, ενώ άλλοι έµειναν χρεωµένοι. Παρά ταύτα, η κυβέρνηση δεν ανταποκρίθηκε ποτέ στις υποχρεώσεις της και δεν φρόντισε για την έγκαιρη εγκατάσταση συστηµάτων αποθήκευσης σε µεγάλη κλίµακα.
Λόγω της µαζικής ανταπόκρισης των καταναλωτών και της απραξίας από το κράτος δηµιουργήθηκε άλλο πρόβληµα, το οποία αφορά τη διατάραξη της ισορροπίας µεταξύ της προσφοράς και της ζήτησης, το οποίο σε ακραίες περιπτώσεις δύναται να οδηγήσει ακόµη και σε κατάρρευση του συστήµατος (blackout).
Το πιο τραγικό όµως είναι ότι ούτε αυτή τη φορά η κυβέρνηση ανέλαβε τις ευθύνες της. Αντί αυτού, φόρτωσε ξανά το πρόβληµα στους καταναλωτές και κατέφυγε στην εύκολη λύση της τακτικής αποσύνδεσης φωτοβολταϊκών συστηµάτων που είναι συνδεδεµένα µε το δίκτυο διανοµής της ΑΗΚ.
Ενδεικτικό της τραγικής κατάστασης, η οποία έχει διαµορφωθεί, είναι ότι στο πρώτο 20ήµερο του Ιανουαρίου εκδόθηκε οκτώ φορές ανακοίνωση από τον ∆ιαχειριστή Συστήµατος ∆ιανοµής (∆Σ∆) της ΑΗΚ για αποσύνδεση φωτοβολταϊκών συστηµάτων. ∆ηλαδή 40% των ηµερών του νέου έτους είχαµε αποσύνδεση φωτοβολταϊκών συστηµάτων!
Σε όλες τις περιπτώσεις η ανακοίνωση ήταν πανοµοιότυπη: «H αποσύνδεση έγινε κατόπιν εντολών του ∆ιαχειριστή Συστήµατος Μεταφοράς Κύπρου (∆ΣΜΚ). Σηµειώνεται σχετικά ότι το προαναφερόµενο µέτρο κατέστη αναγκαίο λόγω της εξαιρετικά χαµηλής ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, σε συνδυασµό µε τις πολύ καλές καιρικές συνθήκες που παρατηρούνται κατά την τρέχουσα περίοδο. Παρακαλούνται όλοι οι επηρεαζόµενοι χρήστες, όπως προβούν σε όλες τις απαραίτητες από µέρους τους ενέργειες για να επιβεβαιώσουν την ορθή λειτουργία (επαναφορά) των συστηµάτων τους».
«Κίνδυνος κατάρρευσης του συστήµατος»
Σύµφωνα µε έγγραφο το οποίο έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της ΑΗΚ, οι λόγοι για τις περικοπές στην παραγωγή ηλεκτρισµού από φωτοβολταϊκά «είναι εξόχως σηµαντικοί για την ασφαλή και απρόσκοπτη λειτουργία του Ηλεκτρικού Συστήµατος στην Κύπρο».
Όπως αναφέρεται, «βασική αρχή της ηλεκτρολογίας είναι ότι σε κάθε Ηλεκτρικό Σύστηµα, η εκάστοτε συνολική παραγωγή πρέπει να ισούται µε την αντίστοιχη ζήτηση ηλεκτρισµού. Σε περίπτωση που η ισορροπία αυτή διαταραχθεί, έστω και για µερικά χιλιοστά του δευτερολέπτου, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος κατάρρευσης του Συστήµατος µε ολέθριες συνέπειες (blackout)», προστίθεται.
Αναφέρεται επίσης ότι: «Το τελευταίο χρονικό διάστηµα παρατηρείται µεγάλη αύξηση του αριθµού των φωτοβολταϊκών στο Ηλεκτρικό Σύστηµα της Κύπρου, τόσο οικιακών, όσο και µεγαλύτερων, εµπορικών συστηµάτων. Στο πλαίσιο της “πράσινης” µετάβασης, η οποία καθίσταται αναγκαία τόσο για περιβαλλοντικούς, όσο και για οικονοµικούς λόγους, εφαρµόζονται διάφορα σχέδια και παραχωρούνται επιδοτήσεις για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών από το Υπουργείο Ενέργειας, αλλά και σχετικές εγκρίσεις και αδειοδοτήσεις µεγαλύτερων φωτοβολταϊκών συστηµάτων από τη Ρυθµιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ).
Η συνεχής αύξηση στην εγκατάσταση και λειτουργία φωτοβολταϊκών αυξάνει µε τη σειρά της την παραγόµενη ενέργεια. Επειδή, όµως, το Ηλεκτρικό Σύστηµα της Κύπρου είναι αποµονωµένο, δεν υπάρχει δυνατότητα εξαγωγής ενέργειας στις περιπτώσεις εκείνες που η παραγωγή από Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) είναι µεγαλύτερη από τη ζήτηση».
Η ΑΗΚ διαβεβαιώνει πάντως ότι η «περικοπή ΦΒ Παραγωγής γίνεται κατά σειρά προτεραιότητας, περιορίζοντας πρώτα την παραγωγή των µεγαλύτερων εγκαταστάσεων και όταν αυτή δεν επαρκεί, τότε αποσυνδέονται και µικρότερης δυναµικότητας ΦΒ εγκαταστάσεις συµπεριλαµβανοµένων και οικιακών».
Τα δεδοµένα και οι λύσεις
Σύµφωνα µε την ΑΗΚ, «οι περικοπές ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, δυστυχώς, θα αυξάνονται δεδοµένης της συνεχώς αυξανόµενης διείσδυσης ΦΒ Παραγωγής στο ∆ίκτυο».
Όπως αναφέρεται, «η εγκατάσταση συστηµάτων αποθήκευσης σε µεγάλη κλίµακα θα προσφέρει εναλλακτικές µεθόδους αποθήκευσης και διαχείρισης της ΦΒ Παραγωγής, όταν αυτή δεν είναι δυνατό να καταναλωθεί άµεσα. Επιπρόσθετα, η υλοποίηση της διασύνδεσης του Ηλεκτρικού ∆ικτύου της Κύπρου µε άλλες χώρες αναµένεται να βελτιώσει την κατάσταση και να αµβλύνει τα προβλήµατα που αντιµετωπίζουµε σήµερα µε την αυξηµένη ΦΒ Παραγωγή».
Δέκα προτάσεις από το ΑΚΕΛ για µείωση κόστους ενέργειας και στήριξη της κοινωνίας
Το ΑΚΕΛ έχει καταθέσει δέκα προτάσεις για µείωση του κόστους της ενέργειας και στήριξη της κοινωνίας:
• Οριζόντια µείωση του ΦΠΑ στο ηλεκτρικό ρεύµα, από 19% σε 9%.
• Αναστολή της λήψης αποφάσεων σε ό,τι σχετίζεται µε την επιβολή «πράσινων» φορολογιών.
• Αυτόµατη ένταξη όλων των δικαιούχων στην Ειδική ∆ιατίµηση Ηλεκτρικού Ρεύµατος της ΑΗΚ.
• Επέκταση των προγραµµάτων χρηµατοδότησης εγκατάστασης φωτοβολταϊκών για κατοικίες, δηµόσια κτίρια και σχολεία.
• Φορολόγηση των απροσδόκητων κερδών των εταιρειών ενέργειας και αξιοποίηση των εσόδων για καταπολέµηση της ενεργειακής φτώχειας.
• Ενίσχυση της χρηµατοδότησης µέτρων για αντιµετώπιση της ενεργειακής φτώχειας. Π.χ. το 50% από το Ταµείο των Ρύπων πρέπει να αξιοποιείται για την ενίσχυση της πρόσβασης των πολιτών προς την ενέργεια, όπως προνοεί η σχετική οδηγία της ΕΕ, αλλά και η νοµοθεσία.
• Άµεση εισαγωγή Φυσικού Αερίου για ηλεκτροπαραγωγή.
• Ταχεία ένταξη ΑΠΕ στο µείγµα παραγωγής της ΑΗΚ.
• Άµεση προκήρυξη µειοδοτικών διαγωνισµών για αγορά ενέργειας και αποθήκευση.
• Προώθηση των Ενεργειακών Κοινοτήτων.
Παρουσιάζοντας τις προτάσεις ο ΓΓ του ΑΚΕΛ, Στέφανος Στεφάνου, κατήγγειλε τις «εγκληµατικές ευθύνες τέως και νυν κυβερνώντων» και υπέδειξε ότι «το κόστος της ενέργειας στην Κύπρο είναι υψηλό. Πληρώνουµε πολύ ακριβά το ηλεκτρικό ρεύµα, από τα ακριβότερα στην ΕΕ και εξαρτόµαστε σε πολύ µεγάλο βαθµό από τα ορυκτά καύσιµα, χωρίς να υπάρχουν επαρκείς και αποτελεσµατικές εναλλακτικές λύσεις».
