Το φαινόµενο της ρουκέτας και του φτερού -το οποίο συχνά συνδέεται µε ενδεχόµενο καρτέλ και συνήθως στην Κύπρο παρατηρείται στον τοµέα των πετρελαιοειδών- φαίνεται ότι έχει χτυπήσει και τα επιτόκια στα δάνεια.
Ενώ την περίοδο της ανόδου των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας οι αυξήσεις µεταφέρονταν στην Κύπρο µε ταχύτητα ρουκέτας και εν µία νυκτί, τώρα που ήρθε η κατηφόρα η διαδικασία κινείται µε αργό και βασανιστικό ρυθµό. Μάλιστα, για να ξεκινήσει η µείωση των επιτοκίων ασκήθηκαν έντονες πιέσεις στο σύστηµα, κυρίως από την πρόταση νόµου του ΑΚΕΛ για φορολόγηση των υπερκερδών.
Σύµφωνα µε έκθεση της Κεντρικής Τράπεζας, η οποία βασίζεται στα δεδοµένα τα οποία είχαν διαµορφωθεί τον Νοέµβριο του 2024, «παρατηρείται αυξηµένος βαθµός σύγκλισης του µέσου όρου των επιτοκίων των πιστωτικών ιδρυµάτων της Κύπρου, σε σχέση µε τον αντίστοιχο µέσο όρο των πιστωτικών ιδρυµάτων στην ευρωζώνη, τόσο στις καταθέσεις, όσο και στα δάνεια». Παράλληλα, η έκθεση παραθέτει αναλυτικά στοιχεία για τα επιτόκια, τα οποία επιβάλλει το κάθε πιστωτικό ίδρυµα, στις καταθέσεις και τα δάνεια.
Καταθέσεις νοικοκυριών
Στα νέα συµβόλαια τα οποία συνάπτονται µε τα νοικοκυριά για καταθέσεις προθεσµίας έως ένα έτος, ο µέσος όρος του επιτοκίου που προσφέρουν οι κυπριακές τράπεζες είναι 1,7%, σε σύγκριση µε 2,61% στην ευρωζώνη.
Τα πιστωτικά ιδρύµατα τα οποία προφέρουν τα πιο χαµηλά επιτόκια είναι η Τράπεζα Κύπρου (0,72%), η Ελληνική Τράπεζα (1,5%) και η Ancoria (1,51%).
Από την άλλη πλευρά, οι τράπεζες οι οποίες προσφέρουν τα πιο υψηλά επιτόκια είναι η Arab Jordan Investment Bank (3%), η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος – Κύπρου (2,49%) και η Eurobank Cyprus (2,16%).
Στεγαστικά δάνεια
Στα νέα δάνεια για αγορά κατοικίας µε κυµαινόµενο επιτόκιο και αρχική περίοδο προσδιορισµού έως ένα έτος, ο µέσος όρος του επιτοκίου που χρεώνουν οι κυπριακές τράπεζες είναι 4,50% (σ.σ.: 4,51% στα καθαρά νέα δάνεια και 4,48% στα δάνεια τα οποία παραχωρούνται για σκοπούς αναδιάρθρωσης παλαιότερων δανείων), σε σύγκριση µε 4,27% στην ευρωζώνη.
Τα πιστωτικά ιδρύµατα τα οποία προσφέρουν τα πιο χαµηλά επιτόκια είναι ο Οργανισµός Χρηµατοδοτήσεως Στέγης (3,53%), η Ancoria (3,78%) και η Ελληνική Τράπεζα (4,02%), ενώ από την άλλη πλευρά οι τράπεζες οι οποίες χρεώνουν τα πιο υψηλά επιτόκια είναι η Τράπεζα Κύπρου (5,2%), η Astrobank (4,85%) και η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος – Κύπρου (4,76%). Σηµειώνεται, επίσης, ότι στα δάνεια για αγορά κατοικίας µε κυµαινόµενο επιτόκιο και αρχική περίοδο προσδιορισµού 1-5 χρόνια ο µέσος όρος του επιτοκίου που χρεώνουν οι κυπριακές τράπεζες είναι 4,18% (σ.σ.: 4,1% στα καθαρά νέα δάνεια και 4,43% στα δάνεια τα οποία παραχωρούνται για σκοπούς αναδιάρθρωσης παλαιότερων δανείων), σε σύγκριση µε 3,62% στην ευρωζώνη. Οι τρεις τράπεζες οι οποίες προφέρουν το υπό αναφορά προϊόν είναι η Alpha Bank Cyprus (3,49%), η Ελληνική Τράπεζα (3,77%) και η Τράπεζα Κύπρου (4,63%).
Επισηµαίνεται, ακόµη, ότι στα δάνεια για αγορά κατοικίας µε κυµαινόµενο επιτόκιο και αρχική περίοδο προσδιορισµού 5 – 10 χρόνια, ο µέσος όρος του επιτοκίου που χρεώνουν οι κυπριακές τράπεζες είναι 3,67% (σ.σ.: 3,6% στα καθαρά νέα δάνεια και 4,24% στα δάνεια τα οποία παραχωρούνται για σκοπούς αναδιάρθρωσης παλαιότερων δανείων), σε σύγκριση µε 3,43% στην ευρωζώνη. Οι τρεις τράπεζες οι οποίες προφέρουν το υπό αναφορά προϊόν είναι η Τράπεζα Κύπρου (3,25%), η Eurobank Cyprus (3,76%) και η Ελληνική Τράπεζα (4,04%).
Καταθέσεις επιχειρήσεων
Στα νέα συµβόλαια τα οποία συνάπτονται µε τις επιχειρήσεις για καταθέσεις προθεσµίας έως ένα έτος, ο µέσος όρος του επιτοκίου που προσφέρουν οι κυπριακές τράπεζες είναι 1,99%, σε σύγκριση µε 2,9% στην ευρωζώνη.
Τα πιο χαµηλά επιτόκια προσφέρουν ο Οργανισµός Χρηµατοδοτήσεως Στέγης (0,22%), η Κυπριακή Τράπεζα Αναπτύξεως (1,59%) και η Τράπεζα Κύπρου (1,69%).
Από την άλλη πλευρά, οι τράπεζες οι οποίες προσφέρουν τα πιο υψηλά επιτόκια είναι η Astrobank (2,92%), η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος – Κύπρου (2,54%) και η Ελληνική Τράπεζα (2,14%).
Δάνεια επιχειρήσεων
Στα νέα δάνεια προς τις επιχειρήσεις για ποσά µέχρι 1 εκατ. ευρώ, µε κυµαινόµενο επιτόκιο και αρχική περίοδο προσδιορισµού έως ένα έτος, ο µέσος όρος του επιτοκίου που χρεώνουν οι κυπριακές τράπεζες είναι 5,01% (σ.σ.: 5,1% στα καθαρά νέα δάνεια και 4,50% στα δάνεια τα οποία παραχωρούνται για σκοπούς αναδιάρθρωσης παλαιότερων δανείων), σε σύγκριση µε 4,74% στην ευρωζώνη.
Τα πιο χαµηλά επιτόκια προσφέρουν η Ancoria Bank (4,35%), η Ελληνική Τράπεζα (4,55%) και η Alpha Bank Cyprus (5,25%).
Οι τράπεζες οι οποίες χρεώνουν τα πιο υψηλά επιτόκια είναι η Banque SBA (7,54%), η Societe Generale Bank Cyprus (5,96%), η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος – Κύπρου (5,71%), η Τράπεζα Κύπρου (5,46%) και η Eurobank Cyprus (5,36%).
Σηµειώνεται, επίσης, ότι στα νέα δάνεια προς τις επιχειρήσεις για ποσά µέχρι 1 εκατ. ευρώ, µε κυµαινόµενο επιτόκιο και αρχική περίοδο προσδιορισµού 1-3 χρόνια, ο µέσος όρος του επιτοκίου που χρεώνουν οι κυπριακές τράπεζες είναι 4,68% (σ.σ.: 4,59% στα καθαρά νέα δάνεια και 4,84% στα δάνεια τα οποία παραχωρούνται για σκοπούς αναδιάρθρωσης παλαιότερων δανείων), σε σύγκριση µε 4,29% στην ευρωζώνη. Το υπό αναφορά προϊόν προσφέρεται µόνο από την Ελληνική Τράπεζα (4,29%) και την Τράπεζα Κύπρου (5,45%).
Επισηµαίνεται, ακόµη, ότι στα νέα δάνεια προς τις επιχειρήσεις για ποσά µέχρι 1 εκατ. ευρώ, µε κυµαινόµενο επιτόκιο και αρχική περίοδο προσδιορισµού 3-5 χρόνια, ο µέσος όρος του επιτοκίου που χρεώνουν οι κυπριακές τράπεζες είναι 4,88% (σ.σ.: 4,7% στα καθαρά νέα δάνεια και 5,17% στα δάνεια τα οποία παραχωρούνται για σκοπούς αναδιάρθρωσης παλαιότερων δανείων). Το συγκεκριµένο προϊόν προσφέρεται µόνο από την Τράπεζα Κύπρου (4,7%).
Επιπρόσθετα, επισηµαίνεται ότι στα νέα δάνεια προς τις επιχειρήσεις για ποσά µέχρι 1 εκατ. ευρώ, µε κυµαινόµενο επιτόκιο και αρχική περίοδο προσδιορισµού 5-10 χρόνια, ο µέσος όρος του επιτοκίου που χρεώνουν οι κυπριακές τράπεζες είναι 4,96% (σ.σ.: 5,71% στα καθαρά νέα δάνεια και 4,89% στα δάνεια τα οποία παραχωρούνται για σκοπούς αναδιάρθρωσης παλαιότερων δανείων). Το συγκεκριµένο προϊόν προσφέρεται µόνο από την Ελληνική Τράπεζα (5,71%).
Προσπάθεια µεγαλύτερης διαφάνειας από την Κεντρική Τράπεζα
Στην έκθεση της Κεντρικής Τράπεζας τονίζεται ότι «η µηνιαία δηµοσίευση αναλυτικών στοιχείων επιτοκίων συµβάλλει στην ευκολότερη ενηµέρωση του κοινού, παρέχοντας σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις άµεση πρόσβαση σε πιο ολοκληρωµένη πληροφόρηση».
Επισηµαίνεται, επίσης, ότι «η ΚΤΚ µε γνώµονα την εύρυθµη λειτουργία του χρηµατοπιστωτικού συστήµατος, θα συνεχίσει τις προσπάθειες ενηµέρωσης του κοινού σε χρηµατοοικονοµικά θέµατα. Ως εκ τούτου», προστίθεται, «οι µελλοντικές δηµοσιεύσεις ενδέχεται να εµπλουτιστούν µε συµπληρωµατική σχετική πληροφόρηση».
Σηµειώνεται ωστόσο πως: «Νοείται ότι τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις θα συνεχίσουν να αποτείνονται στα ίδια τα πιστωτικά ιδρύµατα για ενηµέρωση για τα προσφερόµενα επιτόκια».
