Μέρος 6ο
Του
Μιχάλη Μιχαήλ
Οι συνεχείς αναφορές του Νίκου Σαμψών στην εφημερίδα «Μάχη» για τις μάχες της Ομορφίτας προκάλεσαν την αντίδραση άλλων μαχητών που τον κατηγόρησαν για προσπάθεια οικειοποίησης των όσων έγιναν καθώς και για την προσπάθειά του να παρουσιαστεί ως ο βασικός συντελεστής της κατάληψης του προαστείου, κατηγορώντας τον ουσιαστικά ότι η συμβολή του δεν ήταν τόσο καθοριστική όσο ο ίδιος θέλει να την παρουσιάζει.
Ανήμερα των Χριστουγέννων, 25 Δεκεμβρίου 1964, ο Σαμψών απάντησε σε όσα γράφτηκαν στις εφημερίδες «Ο Αγών» και ο «Ο Φιλελεύθερος» λίγα εικοσιτετράωρα προηγουμένως.
Ερωτήματα Ν. Σαμψών προς Ν. Κόσιη και «Φιλελεύθερο»
Στην επιστολή των μαχητών της Ομορφίτας ο Σαμψών απάντησε χαρακτηρίζοντάς τα ως λιβελλογραφήματα των δύο εφημερίδων εναντίον του και ως προσπάθεια αλλαγής των όσων γράφει ο ίδιος στην εφημερίδα του.
Ο Σαμψών δεν απαντά στην ουσία των όσων γράφουν οι συναγωνιστές του ούτε αναφέρεται σ’ αυτούς, αλλά επιτίθεται εναντίον των δύο εφημερίδων που δημοσίευσαν την επιστολή.
Παράλληλα, απευθύνει ερωτήματα προς τον διευθυντή της εφημερίδας «Αγών», Νίκο Κόσιη και τη διεύθυνση του «Φιλελεύθερου»:
«Εις τον διευθυντήν του “Αγώνος” κ. Νίκον Κόσιην, υποβάλλω το εξής ερώτημα: Πού επολέμησε καθ’ όλην την διάρκειαν των γεγονότων; Και εάν έρριψεν έστω και μία σφαίρα, πού την έριψε; Εκτός εάν ο κ. Κόσιης μας πη ότι ηγωνίσθη από την πολυθρόνα του αρχηγείου – στρατηγείου!!! ομιλών συνεχώς εις τα τηλέφωνα!!! Ήτο φαίνεται και αυτό κάτι περισσότερον από την ιδικήν μας προσφοράν…
Και τώρα ερωτώμεν τον “Φιλελεύθερον”, του οποίου η… ανησυχία του διά την πρωτοφανή απήχησιν των απόψεων και αφηγήσεών μας είναι άκρως δικαιολογημένη: Ποιος εκ του περιβάλλοντός του διεκινδύνευσεν έστω και μίαν τρίχα της κεφαλής του εις την πρώτην γραμμή (έστω, τα μετόπισθεν) των πυρών του δραματικού Δεκεμβρίου;
Την ιστορίαν, κύριοι του έπους των Χριστουγέννων του 1963, δεν μπορείτε να την πλαστογραφήσετε και ούτε να την οικειοποιηθείτε, διότι είναι νωπά εις την μνήμην του λαού μας τα γεγονότα. Την αλήθεια θα την παρουσιάσω όλην εις τον λαόν μας δια να πληροφορηθή τα πάντα. Θα ζητηθούν ευθύνες! Να είστε βέβαιοι επί τούτου».
Διχοτομήσατε τη Λευκωσία
Στην αντεπίθεσή του ο Σαμψών εξαπολύει την κατηγορία εναντίον των υπεύθυνων της άμυνας στην Ομορφίτα και αλλού ότι ουσιαστικά συνέβαλαν στη διχοτόμηση της Λευκωσίας και απαντά επίσης και στο θέμα της μετάβασής του στην Αθήνα και στην κατηγορία ότι βρέθηκε εκεί αμέσως μετά τη λήξη των μαχών στην Ομορφίτα:
«Αφού, κύριοι, εδέχθητε την πρασίνην γραμμήν, και εδιχοτομήσατε εις την ουσίαν την Λευκωσίαν και τα πάντα, τότε ησύχασα, μετέβην επί 25ήμερον εις τον Ασπρόπυργον, εις την Σχολήν Αλεξιπτωτιστών, όπου εξεπαιδεύθην εις τα σαμποτάζ και τον καταδρομικός πόλεμον εκ νέου, δια να προσφέρω και πάλιν τας υπηρεσίας μου ως στρατιώτης εις την Κύπρον μας.
Αυτό μπορείτε να το πληροφορηθήτε από αρκετούς Έλληνας εκπαιδευτάς».
Ο Σαμψών κλείνει το άρθρο του με την υπόσχεση ότι θα επανέλθει σε κάποια άλλη χρονική στιγμή.
Απάντηση στον Σαμψών από τριάντα αγωνιστές
Την 1η Ιανουαρίου 1964 μεγάλη ομάδα μαχητών της Ομορφίτας δημοσιεύει στον Αγώνα νέα απάντηση στον Σαμψών.
Ο τίτλος στην πρώτη σελίδα της εφημερίδας ήταν ο ακόλουθος: «Δι’ ανοικτής επιστολής των, ΤΡΙΑΚΟΝΤΑ ΑΓΩΝΙΣΤΑΙ ΑΝΑΙΡΟΥΝ ΑΝΑΚΡΙΒΕΙΑΣ ΤΟΥ κ. ΝΙΚΟΥ ΣΑΜΨΩΝ. ΚΙΝΗΤΡΑ ΤΟΥ ΣΑΜΨΩΝ ΕΙΝΑΙ Η ΦΙΛΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ Η ΙΔΙΟΤΕΛΕΙΑ».
Σύμφωνα με την εφημερίδα, το κείμενο απέστειλαν πέντε ομαδάρχες και 24 αγωνιστές που αγωνίστηκαν για να υπερασπιστούν την πρωτεύουσα από τους Τούρκους.
Σημειώνεται στο κείμενο ότι αναιρούνται ανακρίβειες του Ν. Σαμψών και κακίζεται η προσπάθειά του να αυτοπροβληθεί ως σωτήρας της Ομορφίτας. Οι συγγράψαντες την ανοικτή επιστολή τονίζουν αρχικά ότι δεν ενδιαφέρονται καθόλου για τα κίνητρα που ώθησαν τον Ν. Σαμψών να γράφει όσα γράφει. Οφείλουν όμως, σημειώνουν, να επισημάνουν το πλήθος των ανακριβειών που αναφέρονται από τον Σαμψών και για την αναφορά των ονομάτων τους «και την παράλληλον “απονομή” επαίνου διά την δράσιν μας».
Συνεχίζουν γράφοντας ότι θεωρούν υποχρέωσή τους χάριν της ιστορικής αλήθειας να ανασκευάσουν τις ανακρίβειες και να δώσουν την αληθινή πραγματικότητα.
Κατηγορούν στη συνέχεια τον Ν. Σαμψών ότι αφήνει υπονοούμενα εναντίον μαχητών γνωστών για την ανυπολόγιστη προσφορά τους στον αγώνα και ότι αναφέρεται συνεχώς στο άτομό του και τα κατορθώματά του.
Δεν δίνουν δικαίωμα χρήσης του ονόματός τους στον Σαμψών
Και συνεχίζει η επιστολή: «Όσον αφορά το δεύτερον, πέραν της εκπλήξεώς την οποία εδοκιμάσαμεν, απορούμεν και δια το μέγεθος της τόλμης σας. Διότι εις υμάς, κ. Σαμψών, ουδέν δικαίωμα αναγνωρίζομεν να αναφέρεσθε εις την προσωπικήν μας δράσιν. Διότι είσθε εντελώς αναρμόδιος προς τούτο. Πολύ περισσότερο δεν ανεχόμεθα τους επαίνους σας, τους οποίους τόσο αφειδώς απονέμετε.
Πρόκειται το ολιγώτερον περί αστείου πράγματος. Διότι, κ. Σαμψών, ποιος είσθε σεις, ο οποίος αξιολογείτε; Υπήρξατε απλώς υπεύθυνος μιας διμοιρίας, η οποία κατόπιν εντολής ετάχθη να υπηρετήση εις εν μέρος της Ομορφίτας. Και παρόλον ότι εμφανίζεσθε ως ανεξάρτητος οπλαρχηγός, εντούτοις εδρούσετε υπό τας διαταγάς του Αρχηγείου. Διά δε την προπάθειαν να εμφανισθήτε ως ο μόνος ο οποίος έδρασε και έσωσε την Ομορφόταν, ενώ είναι καλώς γνωστόν ότι εις τας μάχας αυτά έλαβον μέρος εκατοντάδες ωργανωμένων μαχητών, οίτινες έδρασαν υπό τας διαταγάς του Αρχηγείου, το οποίον τόσον αναισχύντως προσπαθείτε να ειρωνευθείτε, θα επανέλθωμεν συντόμως.
Όμως δι’ ημάς εκείνο το οποίον εις την παρούσαν προέχει είναι να διασαφηνίσομεν ότι απορρίπτομεν οιανδήποτε προσπαθείαν σας να ασχοληθήτε με την δράσιν μας, έστω και εάν πρόκειται να μας απονέμετε, ως επράξατε, “επαίνους”. Διότι είσθε ο τελευταίος που είναι σε θέσιν να γνωρίζη την δράσιν και την προσφοράν μας.
Ούτε είμεθα μόνο ημείς, κ. Σαμψών, που ηγωνίσθημεν και εσώθη η Λευκωσία κατά τας ημέρας εκείνας».
Οι μαχητές αναφέρονται σε ποια σημεία έγιναν μάχες στην περιοχή Λευκωσίας και τονίζουν ότι εκεί επιδείχθησαν μεγαλύτεροι ηρωισμοί από τους δικούς του. Ωστόσο, σημειώνουν, αυτά δεν έχουν ακόμα δοθεί στη δημοσιότητα.
Κι αυτό γιατί δεν είναι δουλειά των ιδίων να τα προβάλουν και να αυτοπροβληθούν. Αυτά, σημειώνουν, δεν είναι χαρακτηριστικά αγωνιστή. «Ούτε ιδιοτέλεια και ωφελιμιστικαί τάσεις χαρακτηρίζουν τον αγνόν μαχητήν…», υπογραμμίζουν.
Σημειώνεται ότι την επιστολή υπογράφουν μεταξύ άλλων και ο Ταγματάρχης, διοικητής της εφεδρείας, Τάσος Μάρκου, ο οποίος στις 3 Ιανουαρίου απάντησε προσωπικά στον Σαμψών.
Την απάντηση του Τ. Μάρκου θα την δώσουμε στα επόμενα σημειώματα.
