Την έντονη διαφωνία και ανησυχία του σχετικά με πρόθεση, όπως αναφέρει, του Δήμου Λευκωσίας να αδειοδοτήσει την ανέγερση πολυώροφων κτηρίων στην περιοχή της Πύλης Αμμοχώστου εκφράζει ο Σύνδεσμος Κυπρίων Αρχαιολόγων (ΣΚΑ), επισημαίνοντας ότι μια τέτοια ενέργεια θα προκαλέσει μη αναστρέψιμες αλλοιώσεις στον ιστορικό χαρακτήρα της περιοχής και θα αντιβαίνει στο πολιτιστικό τοπίο της μεσαιωνικής Λευκωσίας.
Ο ΣΚΑ μέσω δελτίου Τύπου καλεί τις αρμόδιες αρχές να εφαρμόσουν την ισχύουσα νομοθεσία και να λάβουν υπόψη τις απόψεις των ειδικών, προκειμένου να διασφαλιστεί η προστασία και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της πόλης, ιδιαίτερα ενόψει και της διεκδίκησης του τίτλου της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας.
Όπως αναφέρεται, σε πρόσφατη συνάντηση με το Τμήμα Αρχαιοτήτων, ο ΣΚΑ ενημερώθηκε, μεταξύ άλλων, για την πρόθεση του Δήμου Λευκωσίας να αδειοδοτήσει την ανέγερση πολυώροφων κτηρίων στην περιοχή της Πύλης Αμμοχώστου, απέναντι από τη διασταύρωση των λεωφόρων Σαλαμίνος και Λάρνακος, όπου το επιτρεπτό όριο στο ύψος των κτηρίων δεν υπερβαίνει τους οκτώ ορόφους.
Σημειώνεται ότι για τον ΣΚΑ το εν λόγω ζήτημα είναι «εξαιρετικά κρίσιμο και ανησυχητικό» και ως εκ τούτου αυτός εκφράζει εκ νέου «την έντονη διαφωνία και ένστασή μας στην προώθηση παρεμβατικών αναπτύξεων μεγάλης κλίμακας σε ευαίσθητες αρχαιολογικά και ιστορικά περιοχές».
Ο ΣΚΑ απευθύνεται προς όλες τις αρμόδιες αρχές, επισημαίνοντας «την αναγκαιότητα εφαρμογής της ισχύουσας νομοθεσίας ώστε να αποφευχθεί η υποβάθμιση της μεσαιωνικής Λευκωσίας και του μοναδικού χαρακτήρα της, υποκύπτοντας στις πιέσεις του οικονομικού κέρδους και ενδίδοντας στην άναρχη πολεοδομική ανάπτυξη».
Υπογραμμίζεται ότι η ανέγερση του πολυώροφου κτηρίου στη συγκεκριμένη τοποθεσία, σε άμεση εγγύτητα με τα ιστορικά τείχη, αντιβαίνει στο πολιτιστικό τοπίο και τον ιστορικό χαρακτήρα της περιοχής και αναμένεται να προκαλέσει μη αναστρέψιμες αλλοιώσεις στο χαρακτήρα τους.
Σημειώνεται ότι τόσο ο Περί Αρχαιοτήτων Νόμος όσο και η Δήλωση Πολιτικής του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως, προβλέπουν ότι για οποιαδήποτε ανάπτυξη στον περιβάλλοντα χώρο αρχαίου μνημείου απαιτείται η εξασφάλιση άδειας από την Αρμόδια Αρχή.
«Το Τμήμα Αρχαιοτήτων είναι αρμόδιο να εξετάσει την ανάπτυξη σε ό,τι αφορά τον επηρεασμό του προστατευόμενου αρχαίου μνημείου ώστε να διασφαλιστεί ότι ο χαρακτήρας της περιοχής παραμένει ανεπηρέαστος και ότι δεν υποβαθμίζεται το ίδιο το μνημείο», αναφέρεται.
Υποδεικνύεται ότι «οι υπόλοιπες αρχές οφείλουν να σεβαστούν και να υιοθετήσουν τη θέση του ΤΑ δεδομένης της εξειδίκευσης και του ρόλου του ως θεματοφύλακα και διαχειριστή της πολιτιστικής μας κληρονομιάς».
Ο ΣΚΑ θεωρεί ότι αιτήσεις για παρόμοιες οικοδομικές επεμβάσεις θα πρέπει να υπόκεινται σε συλλογική και πολυμερή αξιολόγηση – αντί να εξαρτώνται από τη «διακριτική ευχέρεια» του εκάστοτε Δήμου ή των πολεοδομικών αρχών- με στόχο την προώθηση ισορροπημένων και βιώσιμων λύσεων.
«Τυχόν τροποποιήσεις των κανονισμών και των όρων πολεοδομικής ανάπτυξης πρέπει να βασίζονται σε εμπεριστατωμένες πολιτικές και σαφή στρατηγικό σχεδιασμό και όχι να υπαγορεύονται μονομερώς από επενδυτικές ή οποιεσδήποτε άλλες σκοπιμότητες», σημειώνεται.
Επιπλέον, συνεχίζει η ανακοίνωση, «ο Δήμος Λευκωσίας οφείλει να αντιληφθεί τον ρόλο του και την ευθύνη του ως προς τη διατήρηση και διαφύλαξη της ιστορικής και πολιτιστικής ταυτότητας της πόλης».
Προστίθεται, ακόμη, ότι η ανεξέλεγκτη ανέγερση πολυώροφων κτηρίων και η αλλοίωση του αστικού και πολιτιστικού τοπίου έρχονται σε ρήξη με τον στόχο αυτό, αποδυναμώνοντας τη δυνατότητα της πόλης να προβληθεί ως ένας πολιτιστικός προορισμός με ξεχωριστό ιστορικό χαρακτήρα.
Σημειώνεται ότι η προστασία και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της Λευκωσίας και του ιδιαίτερου πολιτιστικού της τοπίου, είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχή διεκδίκηση και διαχείριση του τίτλου της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, καθιστώντας αναγκαία τη λήψη αποφάσεων που θα εξυπηρετούν μακροπρόθεσμες πολιτιστικές και κοινωνικές προτεραιότητες, αντί βραχυπρόθεσμων οικονομικών ωφελημάτων.
Στο δελτίο Τύπου επισημαίνεται η αναγκαιότητα κινητοποίησης και ανάληψης κρατικής πρωτοβουλίας για τη διασφάλιση και προστασία των κτηρίων ιστορικής και αρχιτεκτονικής αξίας, που αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτιστικής κληρονομιάς και της ταυτότητας της πόλης.
«Η διαρκής απώλεια τέτοιων κτηρίων, εξαιτίας της άναρχης και ανεξέλεγκτης αστικής ανάπτυξης και των επενδυτικών πιέσεων, θέτει σε κίνδυνο όχι μόνο τη φυσιογνωμία της πόλης, αλλά και την δυνατότητα σύνδεσης των πολιτών με την ιστορία, τον πολιτισμό, και το πολιτιστικό τοπίο», σημειώνεται.
Ο ΣΚΑ καλεί τον Δήμο Λευκωσίας και τις αρμόδιες κρατικές αρχές να δώσουν ιδιαίτερη βαρύτητα στις φωνές των ειδικών και των οργανωμένων φορέων αλλά και της κοινωνίας των πολιτών που εκφράζουν έντονη ανησυχία για την κατασκευή πολυώροφων κτηρίων τα οποία παραβιάζουν τις ισχύουσες νομοθεσίες και αλλοιώνουν τον χαρακτήρα της πόλης.
«Τέτοιου είδους οικοδομικές αναπτύξεις δεν συνάδουν με τις αρχές της βιώσιμης και ισόρροπης ανάπτυξης που οφείλει να υπηρετεί το κράτος και συχνά λειτουργούν εις βάρος της ποιότητας ζωής των κατοίκων», καταλήγει το δελτίο Τύπου.
