Η αύξηση της γήρανσης του πληθυσµού της Ε.Ε. τα τελευταία χρόνια έχει ως συνέπεια τη συρρίκνωση του πληθυσµού σε ηλικία εργασίας λόγω της µείωσης των γεννήσεων των τελευταίων δεκαετιών. Βλέποντας πως η δηµογραφική αλλαγή προκαλεί µεγαλύτερη έλλειψη εξειδικευµένου εργατικού δυναµικού και αυξηµένη πίεση στους δηµόσιους προϋπολογισµούς και στα συστήµατα κοινωνικής ασφάλισης, η Κοµισιόν συµπεραίνει πως αυτό επηρεάζει αρνητικά και την ανταγωνιστικότητα της Ε.Ε.
Παρόλο που η διαχείριση του δηµογραφικού αποτελεί ευθύνη των κρατών-µελών, το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο ζήτησε τον Ιούνιο του 2023 να δηµιουργηθεί µια εργαλειοθήκη για την αντιµετώπιση αυτών των επιπτώσεων που θα στοχεύει σε τέσσερις τοµείς:
1) Στήριξη των γονέων, στοχεύοντας στην ισορροπία µεταξύ επαγγελµατικού και ιδιωτικού βίου µε ποιοτικές θέσεις εργασίας.
2) Ενδυνάµωση των νέων, µε καλύτερη πρόσβαση στην αγορά εργασίας και καλύτερη στέγαση.
3) Ενίσχυση της ευηµερίας των ηλικιωµένων, δίνοντας τη δυνατότητα σε όσους το επιθυµούν να µείνουν περισσότερο στην αγορά εργασίας.
4) Αποτελεσµατική διαχείριση της µετανάστευσης µέσω των νόµιµων οδών εργοδότησης, στοχεύοντας στην κάλυψη εξειδικευµένων θέσεων εργασίας.
Τα εργαλεία αυτά θα πρέπει να λαµβάνουν ακόµα υπόψη τις γεωγραφικές πτυχές των δηµογραφικών τάσεων λόγω της επιδείνωσης των εδαφικών ανισοτήτων και την ερήµωση περιοχών.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεσµεύτηκε να αντιµετωπίσει τις βαθύτερες αιτίες της δηµογραφικής αλλαγής στοχεύοντας στη συµµετοχή των γυναικών και των νέων στην αγορά εργασίας, στη στήριξη των νέων γονέων για µια υγιή ισορροπία µεταξύ επαγγελµατικής και προσωπικής ζωής και στη µείωση των περιφερειακών ανισοτήτων, ώστε οι πολίτες να µπορούν να παραµείνουν στις περιοχές καταγωγής τους. Οι επιδιώξεις αυτές επιβεβαιώθηκαν και κατά την πρόσφατη συζήτηση στο Ευρωκοινοβούλιο από την Επίτροπο Dubravka Šuica.
Η συζήτηση ανέδειξε για µια ακόµα φορά τη στήριξη των δεξιών και της σοσιαλδηµοκρατίας στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές της ΕΕ και την αυξανόµενη ρητορική από τους ακροδεξιούς ευρωβουλευτές εναντίον των µεταναστών και του ρόλου της γυναίκας.
Η επικίνδυνη ρητορική της ακροδεξιάς θέτει στο επίκεντρο ότι η ΕΕ πρέπει να στοχεύσει σε πολιτικές που βασίζονται στις θεµελιώδες αρχές της ευρωπαϊκής οικογένειας. Πολιτικές που στοχεύουν στην προστασία της παραδοσιακής οικογένειας µε µέτρα κατά της µαζικής µετανάστευσης και την απαγόρευση των αµβλώσεων.
Η θέση της οµάδας της Αριστεράς για τις δηµογραφικές προκλήσεις λαµβάνει υπόψιν τις αντιλαϊκές πολιτικές της Ε.Ε., οι οποίες προκάλεσαν σωρεία οικονοµικών και κοινωνικών προβληµάτων που εµποδίζουν την ασφαλή και αξιοπρεπή διαβίωση των οικογενειών. Η εργαλειοθήκη της δηµογραφίας που προωθείται από την Επιτροπή δεν αντιµετωπίζει τις δυσκολίες διαβίωσης των οικογενειών, καθώς επικεντρώνεται µε µέτρα στήριξης της κερδοφορίας του ιδιωτικού κεφαλαίου. Ενθαρρύνονται η αύξηση των ελαστικών όρων απασχόλησης, ιδιαίτερα της γυναικείας απασχόλησης, η αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης, η εµπορευµατοποίηση της φροντίδας µεταβιβάζοντας τις ευθύνες της φροντίδας από το κράτος στην οικογένεια και τέλος η εργαλειοποίηση µεταναστών προσφύγων ως φτηνό εργατικό δυναµικό.
Για να µπορέσουν να αντιµετωπιστούν οι δηµογραφικές προκλήσεις, οι πολιτικές της Ε.Ε. θα πρέπει να αντιστραφούν και να εφαρµοστούν εθνικές πολιτικές που θα αυξάνουν το εισόδηµα και τους µισθούς και θα ρυθµίζουν τους όρους και τα ωράρια των εργαζοµένων.
Οι πολιτικές Ε.Ε. θα πρέπει επίσης να στηρίζουν τις δηµόσιες υπηρεσίες, διασφαλίζοντας την ποιοτική πρόσβαση σε αξιοπρεπή στέγη και τη δωρεάν ποιοτική πρόσβαση στην παιδεία, υγεία και φροντίδα.
