Θέσεις εργασίας στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα οι οποίες περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό ο οποίος έχει εγκριθεί από τη Βουλή, αλλά είναι εγκλωβισμένες στη διαδικασία τουμορατόριουμ, ενδέχεται να ανοίξουν σε περίπτωση που περάσει από τη Βουλή το νομοσχέδιο το οποίο κατατέθηκε από το Υπουργείο Οικονομικών.
Το νομοσχέδιο προνοεί την υλοποίηση της συμφωνίας, η οποία έγινε το 2022 μεταξύ της κυβέρνησης και των συνδικαλιστικών οργανώσεων (ΠΑ-ΣΥΔΥ, ΣΗΔΗΚΕΚ-ΠΕΟ και ΟΗΟ-ΣΕΚ), αλλά δεν υλοποιήθηκε ποτέ κυρίως λόγω των ενστάσεων του ΔΗΣΥ. Αντί αυτού αποπαγοποιήθηκαν μόνο οι θέσεις προαγωγής και πρώτου διορισμού και προαγωγής, πολλές από τις οποίες φαίνεται ότι αξιοποιήθηκαν από τους κυβερνώντες για βολέματα ημετέρων.
Στο νομοσχέδιο αναφέρονται μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:
Η νομοθεσία για την απαγόρευση της πλήρωσης κενών θέσεων στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα «θεσπίστηκε το 2013 λόγω της οικονομικής κρίσης και των έκτακτων δημοσιονομικών συνθηκών που επικρατούσαν».
Στη συνέχεια επεκτάθηκε και το 2017 τέθηκε ως μόνιμη διευθέτηση.
• Στις 15/6/2022 κατατέθηκε στη Βουλή νομοσχέδιο για άρση της απαγόρευσης στην πλήρωση των κενών θέσεων, μετά από συμφωνία η οποία έγινε μεταξύ της κυβέρνησης και των συνδικαλιστικών οργανώσεων, αλλά στις 30/8/2023 το Υπουργείο Οικονομικών προχώρησε στην απόσυρσή του. Στη συνέχεια ψηφίστηκε πρόταση νόμου, η οποία οδήγησε στην άρση της απαγόρευσης στην πλήρωση των κενών θέσεων, αλλά μόνο για τις θέσεις προαγωγής και πρώτου διορισμού καιπροαγωγής, όχι και για τις θέσεις πρώτου διορισμού.
• Σήμερα για να καταστεί δυνατή η πλήρωση κενής ή κενούμενης θέσης πρώτου διορισμού στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα υποβάλλεται αίτημα από την αρμόδια για κάθε θέση αρχή στον Υπουργό Οικονομικών, ο οποίος, νοουμένου ότι το κρίνει σκόπιμο,υποβάλλει σχετική πρόταση στο Υπουργικό Συμβούλιο για λήψη απόφασης και ακολούθως αποστέλλεται αίτημα στην Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής για τη γραπτή συγκατάθεσή της.
• Το Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού του Υπουργείου Οικονομικών «προέβη σε αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του μέτρου αυτού και διαπίστωσε, μεταξύ άλλων, ότι η συνέχιση της απαγόρευσης πλήρωσης μόνιμων θέσεων έχει οδηγήσει σε αύξηση του αριθμού των μη μόνιμων υπαλλήλων, καθώς και στη μετατροπή εργοδοτουμένων ορισμένου χρόνου σε εργοδοτουμένους αορίστου χρόνου, γεγονός που αντίκειται στην πολιτική της κυβέρνησης για κάλυψη των αναγκών της δημόσιας υπηρεσίας με μόνιμο προσωπικό και όχι με μη μόνιμο προσωπικό».
• Με την άρση της απαγόρευσης πλήρωσης θέσεων πρώτου διορισμού θα μηδενιστεί το διοικητικό κόστος της απαίτησης για υποβολή αιτημάτων από μέρους των αρμόδιων Αρχών και της καταγραφής και αξιολόγησής τους από το Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού, αλλά και της εξέτασης καιλήψης αποφάσεων από τον Υπουργό Οικονομικών και θα καταστεί δυνατή η αφιέρωση χρόνου για εξέταση των δομών των Υπηρεσιών, όπως αυτές έχουν διαμορφωθεί κατά τα τελευταία χρόνια λόγω των μέτρων που έχουν υιοθετηθεί για αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης και προώθηση κατά προτεραιότητα των αναγκαίων ρυθμίσεων στα πλαίσια του κρατικού προϋπολογισμού για διόρθωσή τους ή ακόμα και αξιοποίηση των πόρων του Τμήματος Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού σε άλλες εργασίες με προστιθέμενη αξία.
• Όλες οι εγκεκριμένες θέσεις στον προϋπολογισμό προϋπολογίζονται συνολικά με την ΑΤΑ και όλες τις συναφείς συνεισφορές του εργοδότη και κατ’επέκταση δεν οδηγούν σε αύξηση των δημοσίων προσυπολογιζόμενων δαπανών.
• Με την άρση της απαγόρευσης πλήρωσης θέσεων θα εξοικονομηθεί χρόνος/διοικητικό κόστος τόσο από τις αρμόδιες Αρχές, όσο και από το Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού και το Υπουργείο Οικονομικών, αλλά και τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Σημειώνεται, συναφώς, ότι η ακολουθούμενη διαδικασία αξιολόγησης αιτημάτων για εξαίρεση θέσεων από την απαγόρευση πλήρωσης προϋποθέτει σημαντικό διοικητικό κόστος, τόσο για την εκτελεστική, όσο και για τη νομοθετική εξουσία, το οποίο είναι δυσανάλογο του σκοπού που το μέτρο αυτό επιδιώκει, ειδικότερα δε υπό τις παρούσες συνθήκες, σε αντίθεση με όταν αυτό εισάχθηκε για άλλους σκοπούς.
• Η άρση της απαγόρευσης στην πλήρωση θέσεων είναι επιβεβλημένη για την υλοποίηση της μεταρρύθμισης της δημόσιας υπηρεσίας, δεδομένου ότι η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας πρέπει να γνωρίζει τις κενές θέσεις όλων των κατηγοριών που υπάρχουν στις αρχές κάθε χρόνου, ώστε να μπορεί να προγραμματίζει τις διαδικασίες πλήρωσής τους (γραπτές εξετάσεις, εξεταστικά κέντρα, συνεντεύξεις ενώπιόν της κ.τ.λ.). Το ίδιο ισχύει και για τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου περιλαμβανομένων των δήμων, όσον αφορά τονπρογραμματισμό των αντίστοιχων διαδικασιών πλήρωσης θέσεων.
• Υπάρχει «δέσμευση του Υπουργείου Οικονομικών προς την εργατική πλευρά στο Πλαίσιο Συμφωνίας μεταξύ κυβέρνησης και των συνδικαλιστικών οργανώσεων ΠΑΣΥΔΥ, ΟΗΟ-ΣΕΚ και ΣΗΔΗΚΕΚ-ΠΕΟ για άρση της απαγόρευσης πλήρωσης κενών μόνιμων υπαλληλικών θέσεων και θέσεων ωρομίσθιου προσωπικού και κατάργηση των νομικά καθορισμένων διαδικασιών για εξαίρεση από την απαγόρευση πλήρωσής τους», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση, η οποία έχει κατατεθεί από το Υπουργείο Οικονομικών στη Βουλή.
• Σκοπός του νομοσχεδίου, εκτός από τον περιορισμό των προσλήψεων μη μόνιμου προσωπικού, είναι ο δημόσιος και ο ευρύτερος δημόσιος τομέας να επανέλθουν στην κανονικότητα σε σχέση με τον τρόπο οργάνωσης και στελέχωσής τους, ώστε να καταστεί δυνατή η αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν, καθώς και η προώθηση των κατάλληλων μεταρρυθμίσεων με απώτερο στόχο τη βελτίωση της αποτελεσματικότητάς τους.
Σημειώνεται ότι το νομοσχέδιο έχει κατατεθεί στην τελευταία συνεδρία της Ολομέλειας της Βουλής και αναμένεται να τεθεί σύντομα σε συζήτηση ενώπιον της Επιτροπής Οικονομικών. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι υπάρχει συναίνεση μεταξύ των κομμάτων θα επιστρέψει ενώπιον της Ολομέλειας της Βουλής και θα τεθεί προς ψήφιση.