Είναι χρέος στην ιστορία και το μέλλον του τόπου η απόδοση τιμών σε ανθρώπους που με κίνδυνο τη ζωή τους υπερασπίστηκαν τη Δημοκρατία και την Ελευθερία στον τόπο μας, ανέφερε μεταξύ άλλων ο Γ.Γ. του ΑΚΕΛ, Στέφανος Στεφάνου, στην ομιλία του στην εκδήλωση τιμής στους μαχητές της Δημοκρατικής Αντίστασης που πραγματοποιήθηκε το βράδυ της περασμένης Τετάρτης στην Πάφο.
Η εκδήλωση διοργανώθηκε από τον Παγκύπριο Σύνδεσμο Δημοκρατικών Αντιστασιακών και τιμήθηκαν για τη δράση τους στην Αντίσταση οι Ευάγγελος Παναγιώτου και Γιώργος Πογιατζής (Ζούκωφ). Αποδόθηκαν, επίσης, τιμές στους Στέφο Σάββα, Άγγελο Καζαντζή, Στρατή Ξενοφώντος και Πετράκη Κακουλλή. Στην εκδήλωση προβλήθηκε το ντοκιμαντέρ «Μνήμες Αντίστασης – 1974».
Ο κ. Στεφάνου αναφέρθηκε στην αντιστασιακή δράση όλων όσων τιμήθηκαν, σημειώνοντας ότι έγραψαν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία αυταπάρνησης ανιδιοτέλειας και ηρωισμού.Ο Ευάγγελος Παναγιώτου ήταν αυτός που συντόνισε την υλοποίηση του σχεδιασμού για αντίσταση και κατάφερε με τους συναγωνιστές του να ελέγξει όλες τις μονάδες της Πάφου.
Μαζί με τους συναγωνιστές του κινώντας για τη Λευκωσία, ενίσχυσε την Αντίσταση στη Λεμεσό και με την επιστροφή του στην Πάφο ενώθηκε και πάλι με τις δυνάμεις της νομιμότητας συμβάλλοντας στην προσπάθεια διαφυγής του Μακαρίου από τους πραξικοπηματίες.
Ο Άγγελος Καζαντζή χωρίς δεύτερη σκέψη συμμετείχε στη σύσκεψη της Επαρχιακής Γραμματείας του ΑΚΕΛ που συγκάλεσε ο αείμνηστος Γιάννης Σοφόκλη αμέσως μετά την εκδήλωση του πραξικοπήματος με αντικείμενο την οργάνωση της αντίστασης σ’ αυτό. Σε αυτή τη σύσκεψη συμμετείχαν επίσης οι Κώστας Σοφοκλέους, Νίκος Μαυρονικόλας, Λάμπρος Νικολαΐδης, Λάμπρος Γονατάς, Γιάννος Αναστάση και ο Στέφος Σάββα.
Την επόμενη μέρα, με εντολή του ΑΚΕΛ ο Άγγελος μαζί με τον Στέφο και τον Στρατή Ξενοφώντος μετέβησαν στη Λεμεσό για να στηρίξουν τον αγώνα των αντιστασιακών στην πόλη. Όταν ολοκλήρωσαν την αποστολή τους στη Λεμεσό, επέστρεψαν στην Πάφο για να συνεχίσουν την αντίσταση. Κι όταν εκδηλώθηκε η τουρκική εισβολή, ο Άγγελος πάλι δήλωσε «παρών», φτάνοντας μέχρι τη Βασίλεια στην Κερύνεια για να υπερασπιστεί την Κύπρο.
Οι πραξικοπηματίες κρύφτηκαν στα μετόπισθεν
Στη διάρκεια της ομιλία τους ο Γ.Γ. του ΑΚΕΛ αναφέρθηκε σε μαρτυρίες και καταγεγραμμένα ιστορικά γεγονότα τονίζοντας πως οι δημοκρατικοί αντιστασιακοί από τους δρόμους του αγώνα και από τα κρατητήρια που τους έριξαν οι ΕΟΚΑβητατζήδες, με το ξέσπασμα της τουρκικής εισβολής, δεν δίστασαν να βρεθούν στην πρώτη γραμμή του πολέμου ενάντια στον εισβολέα.
Ενώ τα πρωτοπαλίκαρα της ΕΟΚΑ Β’, που πλεόναζαν σε πατριωτικές κορώνες, όταν ο Αττίλας αποβιβαζόταν στις ακτές της Κερύνειας κρύφτηκαν στα μετόπισθεν. Και όχι μόνο αυτό. Σε πολλές περιπτώσεις παρενέβησαν για να μην πηγαίνουν οι δικοί τους στο μέτωπο για να τους προστατέψουν. Έστελναν στην πρώτη γραμμή να πολεμήσουν τον Αττίλα αριστερούς, δημοκρατικούς και μακαριακούς. Οι θρασύδειλοι πραξικοπηματίες δήλωναν «πατριώτες» μόνο τις ώρες που κράδαιναν τα καλάσνικοφ και τα έβαζαν με τη Δημοκρατία.
Την κρίσιμη ώρα της εισβολής κρύφτηκαν και κάποιοι πραξικοπηματίες –και εδώ στην Πάφο– και μετά την εισβολή συνέχισαν να κάνουν συλλήψεις δημοκρατικών πολιτών, να εκφοβίζουν και να απειλούν. Ο Γιώργος Ζούκωφ, που τότε ήταν Επαρχιακός Γραμματέας της ΕΔΟΝ και καταγραμμένος ειδικός αστυφύλακας, μαζί με άλλα στελέχη της Οργάνωσης, ανέλαβαν την περιφρούρηση της διαδρομής Παναγιάς-Πάφου απ’ όπου θα περνούσε ο Μακάριος.
Ακολούθως, ο Ζούκωφ είχε συμμετοχή στο συντονισμό της Αντίστασης σε όλη την επαρχία σε συνεργασία με την Ένωση Αγωνιστών Πάφου. Ο Στέφος Σάββα συμμετείχε στην ομάδα των αντιστασιακών που έσπευσε στη Λεμεσό για να στηρίξει εκεί την αντίσταση στο πραξικόπημα. Μαζί με τον Στρατή Ξενοφώντος και τον Άγγελο Καζαντζή, με τους οποίους βρισκόταν στην πορεία των αυτοκινήτων, έπεσε στην ενέδρα που έστησαν οι πραξικοπηματίες στο Κολόσσι.
Όταν οι τρεις τους γλίτωσαν από την ενέδρα, αφού συντονίστηκαν με άλλους αντιστασιακούς συνέχισαν να πηγαίνουν μπροστά, να ερευνούν την περιοχή και να επιστρέφουν δίνοντας πληροφορίες. Έτσι κατάφεραν να γλιτώσουν από τις ενέδρες των πραξικοπηματιών δεκάδες αγωνιστές.
Κώστας Νάνος
