Του Κωνσταντίνου Ζαχαρίου
Δυσβάστακτο χαράτσι θα είναι για χιλιάδες νοικοκυριά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις οι νέες «πράσινες» φορολογίες τις οποίες προτίθεται να επιβάλει η κυβέρνηση τις επόμενες μέρες και οι οποίες αναμένεται να φέρουν νέες μεγάλες αυξήσεις στα πετρελαιοειδή, το νερό και τη διαχείριση των αποβλήτων.
Στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας δείχνουν ότι χιλιάδες πολίτες ήδη είναι «πνιγμένοι» μέχρι το λαιμό στη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό, ενώ ένα μεγάλο μέρος νοικοκυριών και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων αδυνατούν να αποπληρώσουν τους λογαριασμούς τους ή/και αντιμετωπίζουν σοβαρές υλικές στερήσεις.
Πιο συγκεκριμένα, 164 χιλιάδες άτομα βρίσκονται στο φάσμα της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Δηλαδή ζούνε σε νοικοκυριά τα οποία ήδη βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχιας, επειδή έχουν πολύ χαμηλά εισοδήματα, ή/και αντιμετωπίζουν σοβαρές υλικές και κοινωνικές στερήσεις, ή/και παρουσιάζουν πολύ χαμηλό δείκτη έντασης εργασίας.
Σημειώνεται επίσης ότι σχεδόν 25 χιλιάδες άτομα αντιμετωπίζουν σοβαρές υλικές και κοινωνικές στερήσεις. Δηλαδή στερούνται λόγω οικονομικών δυσκολιών τουλάχιστον εφτά από τα δεκατρία ακόλουθα αγαθά, υπηρεσίες, ή κοινωνικές δραστηριότητες (εφτά σχετικά με το νοικοκυριό και έξι σε προσωπικό επίπεδο):
Σε επίπεδο νοικοκυριού:
1) οικονομική αδυναμία στην αντιμετώπιση έκτακτων αλλά αναγκαίων δαπανών,
2) οικονομική αδυναμία για πληρωμή μιας εβδομάδας διακοπών,
3) καθυστέρηση στην αποπληρωμή πάγιων λογαριασμών (ρεύμα, νερό κ.λπ.), ενοίκιο ή δόσεις δανείων κύριας κατοικίας ή δόσεις άλλων δανείων,
4) οικονομική αδυναμία για διατροφή που να περιλαμβάνει κάθε δεύτερη μέρα κοτόπουλο, κρέας, ψάρι (ή ισοδύναμο χορτοφαγικό γεύμα σε θρεπτική αξία),
5) οικονομική αδυναμία για ικανοποιητική θέρμανση,
6) οικονομική αδυναμία να διαθέτουν αυτοκίνητο,
7) αντικαθιστά φθαρμένα ή κατεστραμμένα έπιπλα.
Και σε προσωπικό επίπεδο: Οικονομική αδυναμία να:
1) έχει σύνδεση στο διαδίκτυο,
2) αντικαθιστά φθαρμένα ρούχα με κάποια καινούργια,
3) έχει δύο ζευγάρια παπούτσια στο σωστό μέγεθος (περιλαμβανομένου και ενός ζευγαριού για όλες τις καιρικές συνθήκες),
4) ξοδεύει ένα μικρό χρηματικό ποσό κάθε εβδομάδα για τον εαυτό του/της,
5) συμμετέχει τακτικά σε δραστηριότητες αναψυχής,
6) συναντιέται με φίλους/οικογένεια (συγγενείς) για ποτό/φαγητό τουλάχιστον μία φορά τον μήνα.
120 χιλιάδες αδυνατούν να πληρώσουν δόσεις και λογαριασμούς
Από την ανάλυση των στοιχείων φαίνεται ότι οι ευάλωτες ομάδες –στις οποίες ήδη το ποσοστό της φτώχειας είναι πιο ψηλό σε σύγκριση με την ευρύτερη κοινωνία– θα αντιμετωπίσουν αυξημένη πίεση από τις νέες «πράσινες» φορολογίες τις οποίες προτίθεται να επιβάλει η κυβέρνηση στα πετρελαιοειδή, το νερό και τη διαχείριση των αποβλήτων.
Ενδεικτικά, ενώ στο σύνολο της κοινωνίας ο μέσος όρος όσων έχουν εισοδήματα κάτω από το όριο της φτώχειας (12.400 ευρώ για νοικοκυριά ενός ατόμου και σε 26.039 ευρώ για νοικοκυριά με δυο ενήλικες και δύο παιδιά κάτω των 14 χρονών) ανέρχεται στο 14,6%, στις γυναίκες φτάνει στο 16% σε σύγκριση με 13,1% στους άνδρες.
Σημειώνεται μάλιστα ότι στις μη εργαζόμενες γυναίκες το ποσοστό εκτοξεύεται στο 28,4%, ενώ στα μονογονεϊκά νοικοκυριά με τουλάχιστον ένα εξαρτώμενο παιδί το ποσοστό φτάνει στο 19,8%. Επισημαίνεται επίσης ότι στα νοικοκυριά με δύο ενήλικες και τρία ή και περισσότερα εξαρτώμενα παιδιά το ποσοστό φτάνει στο 16,2%, ενώ στους συνταξιούχους αγγίζει το 32,2%.
Σημειώνεται ότι από την ανάλυση των στοιχείων της Στατιστικής Υπηρεσίας προκύπτει ότι ήδη 120 χιλιάδες άτομα αδυνατούν λόγω οικονομικών δυσκολιών να πληρώσουν τη δόση του στεγαστικού τους δανείου ή το ενοίκιο, ή/και τους πάγιους λογαριασμούς τους όπως το ηλεκτρικό ρεύμα και το νερό. Η υπό αναφορά ομάδα αναμένεται να αντιμετωπίσει τις περισσότερες πιέσεις από τις νέες «πράσινες» φορολογίες στα πετρελαιοειδή, το νερό και τη διαχείριση των αποβλήτων.
Σημειώνεται επίσης ότι, ενώ στο σύνολο της κοινωνίας το ποσοστό όσων αδυνατούν λόγω οικονομικών δυσκολιών να πληρώσουν έγκαιρα τους λογαριασμούς τους ανέρχεται στο 12,5%, στις γυναίκες φτάνει στο 15,8%, έναντι 9,2% στους άνδρες. Επισημαίνεται ακόμη ότι στα μονογονεϊκά νοικοκυριά με τουλάχιστον ένα εξαρτώμενο παιδί το ποσοστό φτάνει στο 33,2%, ενώ στα νοικοκυριά με δύο ενήλικες και τρία ή περισσότερα εξαρτώμενα παιδιά φτάνει στο 22,7%.
Οι πιο πάνω ομάδες είναι αυτές οι οποίες θα πληρώσουν το πιο βαρύ τίμημα από τις νέες «πράσινες» φορολογίες.
Δώρα για τα golden boys και φοροκαταιγίδα για τους χαμηλόμισθούς
Οι πολιτικές της κυβέρνησης οδήγησαν σε αύξηση της εισοδηματικής ανισότητας, ενώ η κατάσταση αναμένεται να επιδεινωθεί με την επικείμενη εφαρμογή της φορολογικής μεταρρύθμισης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, ο δείκτης S80/S20 έφτασε στο 4,4, δηλαδή το 20% του πληθυσμού με τα υψηλότερα εισοδήματα κερδίζει 4,4 φορές περισσότερα από το 20% με τα χαμηλότερα εισοδήματα. Επίσης, ο συντελεστής Gini, που μετρά την άνιση κατανομή του εισοδήματος, ανήλθε στο 30,1%.
Σημειώνεται ότι η επικείμενη εφαρμογή της φορολογικής μεταρρύθμισης αναμένεται να ανοίξει ακόμη περισσότερο την ψαλίδα, αφού το 50% των εργαζομένων δεν θα έχουν κανένα όφελος από την αύξηση του αφορολόγητου εισοδήματος και παράλληλα θα κληθούν να επωμισθούν το μεγαλύτερο βάρος από τις νέες «πράσινες» φορολογίες, ενώ αντίθετα το 20% των υψηλόμισθων με απολαβές πέραν των 40 χιλ. ευρώ τον χρόνο θα πάρουν φοροελαφρύνσεις από την αναπροσαρμογή των κλιμάκων στη φορολογία και παράλληλα θα επωμισθούν πολύ πιο ελαφρύ βάρος από τις νέες «πράσινες» φορολογίες.
Οι νέες «πράσινες» φορολογίες, οι οποίες αναμένεται να τεθούν σε εφαρμογή τον Ιούνιο, αναμένεται να οδηγήσουν στην άμεση αύξηση των τιμών στα καύσιμα κίνησης και τα καύσιμα θέρμανσης κατά 5,95 σεντ το λίτρο (5 σεντ συν ΦΠΑ). Ενδεικτικά, για ένα μέσο νοικοκυριό με κατανάλωση 300 ευρώ τον μήνα σε καύσιμα κίνησης και 1.000 ευρώ το χρόνο σε πετρέλαιο θέρμανσης, η επίπτωση από την εφαρμογή της νέας φορολογίας άνθρακα θα είναι 210 ευρώ το χρόνο περίπου.
