Του Μιχάλη Μιχαήλ
Δεν χρειάζονται πανηγυρισμοί ούτε ενθουσιασμοί για το τι επιτεύχθηκε στη Γενεύη την περασμένη Δευτέρα και Τρίτη, επεσήμαναν στη «Χαραυγή» ο τέως διαπραγματευτής Ανδρέας Μαυρογιάννης και ο πρώην κυβερνητικός εκπρόσωπος Μιχάλης Παπαπέτρου.
Επί της ουσίας και οι δύο συμφώνησαν ότι δόθηκε το φιλί της ζωής στη διαδικασία, με τον κ. Παπαπέτρου να επισημαίνει ότι από τη συμπεριφορά των δύο πλευρών θα εξαρτηθεί το αν ο Γ.Γ. θα κηρύξει το αδιέξοδο τον Ιούλιο, κάτι που απέφυγε να κάνει τώρα. Και οι δύο συνομιλητές μας συμφώνησαν, επίσης, ότι επί της ουσίας του Κυπριακού, το οποίο δεν συζητήθηκε, δεν υπήρξε καμία πρόοδος.
Ο κ. Μαυρογιάννης, παράλληλα, επεσήμανε ότι δεν αποκλείεται να δούμε την Τουρκία να επιτρέπει την επανέναρξη διαλόγου για ομοσπονδιακή λύση, λόγω του ευρωπαϊκού προσανατολισμού της, αλλά ζητώντας περισσότερα ανταλλάγματα.
Και οι δύο συνομιλητές χαρακτήρισαν δύσκολο να υπάρξει κάποιο θετικό αποτέλεσμα για επανέναρξη των συνομιλιών με τον κ. Τατάρ, ενώ εάν εκλεγεί ο Τουφάν Ερχιουρμάν τον ερχόμενο Οκτώβριο, τότε ενδέχεται να υπάρξει σοβαρή διαφοροποίηση στη στάση της τουρκικής πλευράς.
Ανδρέας Μαυρογιάννης: Θετική εξέλιξη επί της διαδικασίας ο διορισμός προσωπικού απεσταλμένου
«Δεν χρειάζονται υπερβολές για το τι προέκυψε στη Γενεύη. Δεν συμφωνήθηκε άνοιγμα των οδοφραγμάτων, αλλά συμφωνήθηκε ότι θα συζητηθεί το θέμα», τόνισε στη «Χαραυγή» ο πρώην πρέσβης και τέως διαπραγματευτής Ανδρέας Μαυρογιάννης.
Εκείνο που έγινε, είπε, ήταν να επιτευχθεί να συνεχιστούν οι συζητήσεις για τα γνωστά θέματα. Από την άλλη, πρόσθεσε, δεν πρέπει να υποβαθμίζεται η σημασία των άλλων ΜΟΕ που υπήρξε εισήγηση να υιοθετηθούν. Τα πιο πολλά από αυτά τα θέματα, σημείωσε, είναι υπό συζήτηση εδώ και πολύ καιρό και δεν είναι κακό να τους δοθεί μια ώθηση.
Επεσήμανε, παράλληλα, ότι τα ΜΟΕ δεν υποκαθιστούν σε καμία περίπτωση τη λύση, αλλά ούτε και τη διαδικασία της λύσης. Ερωτηθείς ποια είναι τα ουσιαστικά σημεία που κρίνονται ως θετικά, ο κ. Μαυρογιάννης απάντησε ότι είναι οπωσδήποτε θετικό το ότι θα επαναληφθεί η διάσκεψη, με την ίδια σύνθεση τον ερχόμενο Ιούλιο, επισημαίνοντας ότι ο διορισμός προσωπικού απεσταλμένου, που πιθανότατα θα είναι η κα Ολγκίν, είναι μια θετική εξέλιξη διότι ο/η απεσταλμένος/η θα διερευνήσει το πεδίο για να διαπιστώσει αν μπορεί να συμβάλει για να οδηγηθούμε ένα βήμα πιο μπροστά.
Πάντως, υπέδειξε, αυτή η συγκυρία που παρουσιάστηκε χρειάζεται όχι αρνητική προδιάθεση, αλλά πολλή προσοχή. Επεσήμανε ότι σε αυτό το στάδιο ο κ. Φιντάν προσπαθεί να εξωραΐσει την εικόνα της Τουρκίας και να μη χρεώνεται ο ίδιος ή η χώρα του την παντελή έλλειψη κινητικότητας, ενώ ο κ. Τατάρ, λόγω των εκλογών του Οκτωβρίου, γνωρίζει ότι θα πρέπει να συμπλεύσει περισσότερο με τα νερά της Άγκυρας και να δείξει ότι δεν είναι τόσο εναντίον της λύσης όσο παρουσιαζόταν μέχρι τώρα.
Μια τρίτη, πιο σημαντική διάσταση, πολύ πιο σημαντική, πρόσθεσε, είναι το ευρύτερο πλαίσιο των ευρωτουρκικών σχέσεων, το γεωπολιτικό πλαίσιο της περιοχής και οι ελληνοτουρκικές σχέσεις. Σε ό,τι αφορά τα ευρωτουρκικά, υπογράμμισε ότι χρειάζονται προσοχή για να μην πάρει ή να μην παίρνει η Τουρκία ό,τι θέλει σε ό,τι αφορά την ευρωπαϊκή ασφάλεια και άμυνα και εμείς να παίρνουμε κάποια ελαστικότητα στη διαδικασία.
Ερωτηθείς κατά πόσο με τον Τουφάν Ερχιουρμάν στο τιμόνι των κατεχομένων θα μπορέσει να υπάρξει κάποια πρόοδος, ο κ. Μαυρογιάννης απάντησε ότι ο κ. Ερχιουρμάν θα μπορεί να στηρίξει την ομοσπονδιακή λύση, στην οποία όντως πιστεύει.
Ερωτηθείς για τις προοπτικές που υπάρχουν μέχρι τον Ιούλιο, είπε ότι δεν νομίζει ότι θα δούμε πολλά πράγματα επί της ουσίας. Ωστόσο, πρόσθεσε, λόγω του ευρωπαϊκού προσανατολισμού της Τουρκίας δεν αποκλείεται να δούμε την Άγκυρα να αποδέχεται συνομιλίες στη βάση της ομοσπονδίας, διεκδικώντας όμως περισσότερα ανταλλάγματα.
Μιχάλης Παπαπέτρου: Διαδικαστικά άνοιξε μια μικρή προοπτική, αλλά δεν σημαίνει ότι επί της ουσίας έγινε πρόοδος
Θετικό χαρακτήρισε με δήλωσή του στη «Χαραυγή» το αποτέλεσμα της Γενεύης ο πρώην κυβερνητικός εκπρόσωπος, Μιχάλης Παπαπέτρου. Τόνισε, παράλληλα, ότι «δεν πρέπει να ενθουσιαζόμαστε, αλλά πρέπει να πατάνε τα πόδια μας στη γη».
Μπορεί διαδικαστικά να άνοιξε μια μικρή προοπτική, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι επί της ουσίας έγινε οποιαδήποτε πρόοδος. Το ζητούμενο στη Γενεύη, είπε, ήταν είτε να επιβεβαιωθεί το αδιέξοδο των οκτώ χρόνων από το Κραν Μοντανά και ο Γ.Γ. του ΟΗΕ να αναζητήσει νέα εντολή από το Σ.Α., είτε να δοθεί ένα φιλί ζωής στη διαδικασία. Και στο τέλος έγινε το δεύτερο, διότι δεν ήταν εφικτό να γίνει ένα τόσο μεγάλο βήμα ώστε να πάμε σε επανέναρξη των διαπραγματεύσεων.
Εκείνο που έγινε, πρόσθεσε, είναι να μεταθέσουμε το ενδεχόμενο αδιεξόδου για τον Ιούλιο. Αν θέλουμε να αποφύγουμε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, σημείωσε, τότε θα πρέπει από τώρα μέχρι τον Ιούλιο να ανασκουμπωθούμε και να κάνουμε πολύ σκληρή δουλειά, κινούμενοι διαφορετικά από ό,τι κινούμασταν μέχρι τώρα, με νέα νοοτροπία, νέα προσέγγιση, με νέα οράματα. Διότι αν συνεχίσουμε την πεπατημένη, τότε απλά αντί να μας πει ο Γ.Γ. τέλος από τον Μάρτιο, θα μας το πει τον Ιούλιο.
Στο ερώτημα εάν υπάρχει η βούληση και από τις δύο πλευρές για να κάνουν βήματα, ο κ. Παπαπέτρου σημείωσε πως όσον αφορά την τουρκική πλευρά, κανένας δεν πιστεύει ότι θα έχουμε λύση με ανθρώπους τύπου Τατάρ. Σημειώνοντας ότι τον Ιούλιο δεν θα υπογράψουμε λύση, εξέφρασε την ελπίδα ότι αν η Τουρκία θέλει να πάει με λύση, θα κάνει τη νέα προσπάθεια με τον Τουφάν Ερχιουρμάν, ο οποίος, εάν εκλεγεί, θα αλλάξει το σκηνικό και τις προοπτικές, με τη συγκατάθεση ασφαλώς της Άγκυρας. Σημείωσε ότι έχει αποδειχθεί πως ο εκάστοτε Τ/κ ηγέτης έχει ρόλο να διαδραματίσει.
Όσον αφορά την ε/κ πλευρά, παραμένει προς απόδειξη το αν είναι έτοιμη να ακολουθήσει μια πολιτική που να κάνει δυνατή τη λύση. Εξέφρασε την ελπίδα ότι ο ΠτΔ πήρε τα μηνύματα και ότι αν ακολουθήσει τις εισηγήσεις των φίλων του στην κυβέρνηση, δεν υπάρχει προοπτική να πάμε παραπέρα.
Στην ερώτηση κατά πόσο μια σειρά ορόσημα που υπάρχουν μπροστά μας, όπως οι εκλογές στα κατεχόμενα τον Οκτώβριο, την επόμενη χρονιά οι βουλευτικές εκλογές στην Κ.Δ. και μετά οι Προεδρικές, θα αποτελέσουν αφορμή για να υπάρξει στασιμότητα, ο κ. Παπαπέτρου επεσήμανε ότι οι εμπειρίες του παρελθόντος σε σχέση με αυτά είναι τραυματικές και πρόσθεσε ότι είναι γι’ αυτό που μίλησε για νέα νοοτροπία.
Επεσήμανε, επίσης, ότι αυτές τις προφάσεις τις επικαλείται η ε/κ πλευρά, υπενθυμίζοντας τον Δεκέμβριο του 2002, όταν οι συνομιλίες για τις ιδέες Γκάλι βρίσκονταν σε κρίσιμο σημείο και ο Γλ. Κληρίδης, ο Σπ. Κυπριανού και ο Β. Λυσσαρίδης αρνήθηκαν να συνοδεύσουν τον Γ. Βασιλείου στη Ν. Υόρκη, λόγω εκλογών, και τον συνόδευσαν ο Δ. Χριστόφιας, ο Ν. Ρολάνδης και ο ίδιος ο κ. Παπαπέτρου. Αυτά, τόνισε, πρέπει να τα ξεχάσουμε.
Αναφορικά με τα ΜΟΕ και κατά πόσον υποβοηθούν τους ηγέτες να έρθουν πιο κοντά, επεσήμανε ότι τα ΜΟΕ δεν λύνουν το Κυπριακό, αλλά εάν στείλουμε το μήνυμα στον Γ.Γ. ότι δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε κάποια ΜΟΕ, τότε κανένας δεν μπορεί να μας παίρνει πλέον σοβαρά.