Την άποψη ότι το νέο σύστημα του «Πόθεν Έσχες» θα αποδειχθεί αναποτελεσματικό, όπως και τα προηγούμενα συστήματα που ίσχυσαν για μια εικοσαετία (2004 – 2024), εκφράζουν, σε κοινό τους σημείωμα, οι εγκεκριμένοι λογιστές ελεγκτές Χρήστος Παναγιωτίδης και Νίκος Συρίμης και ο νομπελίστας καθηγητής των Πανεπιστημίων Λονδίνου και Κύπρου, σερ Χριστόφορος Πισσαρίδης.
Στο κοινό τους σημείωμα με θέμα «Αξιολόγηση του Νέου “Πόθεν Έσχες”, που νομοθετήθηκε στην Κύπρο το 2024», οι κύριοι Παναγιωτίδης, Συρίμης και Πισσαρίδης αναφέρουν ότι η αποτελεσματική λειτουργία του «Πόθεν Έσχες» είναι ένα θέμα «υψίστης εθνικής σημασίας» και καλούν «όλους τους πολιτικούς και τους ανώτατους δημόσιους λειτουργούς να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων και να επιφέρουν τις αναγκαίες νομοθετικές τροποποιήσεις, ώστε να καταστεί επιτέλους το κυπριακό “Πόθεν Έσχες” λειτουργικό και αποτελεσματικό».
Αναφέρουν ότι το «Πόθεν Έσχες» είναι ένα λογιστικό εργαλείο για τον εντοπισμό των αδήλωτων εισοδημάτων των πολιτικά εκτεθειμένων προσώπων και προσθέτουν ότι «η νομοθετική ρύθμιση του θέματος ήταν μια “κουτσοδουλειά” που έγινε το 2004 και συνέχισε -με διάφορα “μπαλώματα”– μέχρι το 2024».
Σύμφωνα με τους κ. Παναγιωτίδη, Συρίμη και Πισσαρίδη, «η ιλαροτραγική αυτή ιστορία θα σταματήσει μόνο όταν το σύνολο των δημοσιογράφων, αλλά και των εν γένει πνευματικών ανθρώπων της Κύπρου, κατανοήσει τον μηχανισμό του “Πόθεν Έσχες” και αντιπαραταχθεί στη συνεχιζόμενη χειραγώγηση του θεσμού».
Συγκεκριμένα, οι κύριοι Παναγιωτίδης, Συρίμη και Πισσαρίδης αναφέρουν, σε σχέση με την απόκρυψη παράνομων εσόδων και περιουσιακών στοιχείων, ότι στη δική τους «Λευκή Βίβλο» είχαν προτείνει τη δήμευση της αποκρυφθείσας περιουσίας και την επιβολή επί των αποκρυφθέντων εσόδων των προβλεπόμενων φόρων και ανάλογων τιμωρητικών προσαυξήσεων και προστίμων. «Κατά τη γνώμη μας, η φυλάκιση δεν συνθέτει επαρκώς αποτρεπτική ποινή για τους εμπλεκόμενους στο οικονομικό έγκλημα και επιβαρύνει την κοινωνία με το πρόσθετο κόστος της στέγασης, διατροφής και φύλαξης των φυλακισθέντων», προσθέτουν. Οι κύριοι Παναγιωτίδης, Συρίμης και Πισσαρίδης αναφέρουν ότι ο Γενικός Εισαγγελέας της Κύπρου έχει τη δυνατότητα να θέσει μια ποινική υπόθεση στο αρχείο «για λόγους δημοσίου συμφέροντος», χωρίς να έχει την υποχρέωση να αιτιολογήσει την απόφασή του (nolle prosequi). Αναφέρουν ότι αξιοσημείωτη είναι η νομοθετική διάταξη που προβλέπει ότι «σε περίπτωση κατά την οποία τα πιο πάνω ευρήματα αφορούν τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, τότε αυτά διαβιβάζονται στον Βοηθό Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας» και προσθέτουν ότι «ουσιαστικά ο υφιστάμενος καλείται να κρίνει τον προϊστάμενό του».
Σε σχέση με την εμπλοκή του Εφόρου Φορολογίας στην πάταξη της διαφθοράς και της διαπλοκής, οι κύριοι Παναγιωτίδης, Συρίμης και Πισσαρίδης αναφέρουν ότι «η προσθήκη κυριολεκτικά χιλιάδων δηλώσεων “Πόθεν Έσχες” στον φόρτο εργασίας του Τμήματος Φορολογίας θα έχει ως αναπόφευκτη συνέπεια είτε τη μη εξέταση των δηλώσεων “Πόθεν Έσχες” ή την πλημμελή εξέταση των δηλώσεων φορολογίας», προσθέτουν.
«Μόνο μια απολύτως ανεξάρτητη Αρχή με εισαγγελικές αρμοδιότητες θα μπορούσε να επιτελέσει αποτελεσματικά το έργο της διαχείρισης και εποπτείας του “Πόθεν Έσχες” των πολιτικά εκτεθειμένων προσώπων και των ανώτατων στελεχών της δημόσιας διοίκησης», προσθέτουν.
