Η Μεγάλη Τετάρτη είναι η ημέρα που, σύμφωνα με την πίστη, ο Ιησούς Χριστός επισκέφθηκε τον Ναό της Ιερουσαλήμ και συμμετείχε σε μια σειρά από διαλέξεις και συζητήσεις με τους Φαρισαίους και τους Σαδουκαίους. Η ημέρα αυτή είναι γνωστή ως η ημέρα της «Συμβολής», καθώς οι Απόστολοι συναντήθηκαν, προκειμένου να συμβουλευτούν για το πώς θα προετοιμαστούν για το Πάσχα και να ανταλλάξουν ιδέες σχετικά με την θρησκευτική τελετουργία. Συνολικά, η Μεγάλη Τετάρτη είναι μια ημέρα σκέψης και προετοιμασίας για την άφιξη του Πάσχα, καθώς οι Χριστιανοί σκέφτονται τη θυσία του Ιησού Χριστού και ετοιμάζονται να τον υποδεχτούν και να τιμήσουν την ανάστασή Του.
Το γεγονός που έρχεται η Εκκλησία να μας θυμίσει, λαμβάνει χώρα δύο ημέρες πριν οδηγηθεί ο Χριστός στον Σταυρό. Ο Ευαγγελιστής Ματθαίος είναι αυτός που εξιστορεί τι έγινε εκείνη την ημέρα.
Ο Ιησούς βρισκόταν στο σπίτι του Σίμωνα του λεπρού. Εκεί εμφανίστηκε μια γυναίκα κρατώντας ένα μπουκαλάκι με ακριβό μύρο. Ζήτησε συγχώρεση από τον Υιό του Θεού, επειδή ήταν πόρνη, και έριξε αυτό το μύρο στα μαλλιά Του. Οι μαθητές του Ιησού, θεώρησαν την πράξη αυτή μεγάλη σπατάλη, αφού θα μπορούσαν να πουλήσουν το μύρο και με τα χρήματα που θα έπαιρναν να βοηθούσαν τους φτωχούς.
Ο Ιησούς παίρνοντας το μέρος της γυναίκας, επίπληξε τους μαθητές του, λέγοντας τους ότι η γυναίκα αυτή του έκανε καλό, αφού με αυτό το μύρο τον ετοίμασε για την ταφή. Τους θύμισε ότι τους φτωχούς θα μπορούν να τους βοηθούν καθ’ όλη την διάρκεια της ζωής τους, ενώ Εκείνον θα τον έχουν για λίγο ακόμα. Την συγχώρησε για τις αμαρτίες της και, προφητικά μιλώντας, είπε ότι η πράξη της αυτή θα αναφέρεται στο Ευαγγέλιο που θα κηρυχθεί σε όλο τον κόσμο, αποτελώντας, αυτή η αναφορά, ένα μνημόσυνο γι’ αυτήν.
Τότε ο Ιούδας έφυγε και πήγε να συναντήσει τους Αρχιερείς. Τους ρώτησε τι θα του δώσουν για να τους παραδώσει τον Χριστό, και αυτοί του υποσχέθηκαν τριάντα αργύρια.
Το απόγευμα γίνεται η Ακολουθία του Ευχελαίου και η τελετή του Νιπτήρος, που είναι και ο Όρθρος της Μεγάλης Πέμπτης και αναφέρεται σε τέσσερα γεγονότα:
Τον Ιερό Νιπτήρα, το πλύσιμο δηλαδή των ποδιών των μαθητών από τον Χριστό, τον Μυστικό Δείπνο, την Προσευχή του Κυρίου στο Όρος των Ελαιών και την προδοσία του Ιούδα, δηλαδή την αρχή των Παθών του Χριστού. Το τροπάριο της ημέρας, «Ότε οι ένδοξοι μαθηταί», αποδίδεται στον Ρωμανό τον Μελωδό.
Ο Ευαγγελιστής Ματθαίος περιγράφει το γεγονός της Μεγάλης Εβδομάδας, κατά την οποία μια αμαρτωλή γυναίκα άλειψε τα πόδια του Χριστού με μύρο, επειδή είχε μετανιώσει για τα αμαρτήματά της και έδειξε μεγάλη αγάπη και πίστη στον Κύριο. Ο Ιησούς βρισκόταν στο σπίτι του Σίμωνα του λεπρού όταν η γυναίκα εμφανίστηκε και έκανε την πράξη αυτή. Αν και μερικοί μαθητές θεώρησαν την πράξη ως σπατάλη, ο Ιησούς την υπερασπίστηκε και είπε πως αυτό που έκανε η γυναίκα ήταν σωστό, αφού με το μύρο τον ετοίμασε για την ταφή του. Αργότερα, ο Ιούδας πήγε στους Αρχιερείς και τους ρώτησε τι θα του δώσουν για να τους παραδώσει τον Χριστό και αυτοί υποσχέθηκαν να του δώσουν τριάντα αργύρια.
Κατά την διάρκεια της σημερινής ημέρας αναφέρεται η μετάνοια και η μεταστροφή της πόρνης που άλειψε με μύρο τα πόδια του Ιησού, ο Μυστικός Δείπνος, δηλαδή η παράδοση της Θείας Ευχαριστίας, η προσευχή του Χριστού στο Όρος των Ελαίων και η προδοσία του Ιούδα.
Η Ακολουθία του Ιερού Ευχελαίου
Την Μεγάλη Τετάρτη το πρωί πραγματοποιείται η Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία, ενώ το απόγευμα ή το βράδυ διεξάγεται το Μυστήριο του Αγίου Ευχελαίου. Κατά τη διάρκεια αυτού του μυστηρίου, ο παπάς αναγνωρίζει επτά Ευαγγέλια και εκφράζει επτά ευχές, προκειμένου να ευλογήσει ένα λάδι που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία ψυχικών και σωματικών ασθενειών.
Τι ώρα τελείται το ευχέλαιο την Μεγάλη Τετάρτη;
Κάθε Μεγάλη Τετάρτη πριν την Τελετή του Νιπτήρος τελείται το Ιερό Ευχέλαιο. Το Ευχέλαιο στις περισσότερες εκκλησίες τελείται το απόγευμα μεταξύ 16:00 και 18:00 καθώς στις 18:30 ξεκινά η λειτουργία για τον Εσπερινό.
Το Ιερό Ευχέλαιο και η τελετή του Νιπτήρος
Σε συνάρτηση με την ανάμνηση της πόρνης που άλειψε τον Κύριο με μύρο, ευλογείται το λάδι, με το οποίο ο ιερέας «σταυρώνει» (χρίει) τους πιστούς, ως μέσον θεραπείας της ψυχής και του σώματος, προσφέροντας έτσι τη χάρη και την ευλογία του Θεού, ως προετοιμασία για την κορύφωση της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδας και της Εορτής του Πάσχα. Η τέλεση αυτού του Μυστηρίου έχει σκοπό την καταλληλότερη ψυχοσωματική προετοιμασία για τη συμμετοχή στο Θείο Πάθος του Σταυρωθέντος και Αναστάντος Χριστού.
Δομή του Μυστηρίου
• Ευχές για τον Αγιασμό του Ελαίου
• Ανάγνωση 7 Αποστολικών περικοπών
• Ανάγνωση 7 Ευαγγελικών περικοπών
• Ευχές για τους πιστούς
• Επάλειψη των πιστών με αγιασμένο έλαιο –το οποίο συμβολίζει την αγαθότητα του Θεού- στο μέτωπο και στα χέρια.
Τι τρώμε στη Μεγάλη Τετάρτη
Σήμερα μπορεί να είναι μια μέρα που έχετε αποφασίσει να απέχετε από το λάδι. Για το κύριο γεύμα σας, προτείνουμε τα όσπρια, όπως τα φασόλια, οι φακές και τα ρεβίθια, τα οποία μπορούν να παρασκευαστούν με ή χωρίς λάδι, χωρίς να επηρεάζεται το γευστικό αποτέλεσμα, αρκεί να χρησιμοποιήσετε τη φαντασία σας. Συνδυάστε τα με ψωμί ή ρύζι, ελιές ή ταραμά και σαλάτα. Αξίζει να σημειωθεί ότι, όταν συνδυάζετε τα όσπρια με κάποια πηγή αμύλου, όπως το ψωμί ή το ρύζι, προσθέτετε υψηλής βιολογικής αξίας πρωτεΐνη στο γεύμα σας.
