Στο επίκεντρο της σημερινής συνεδρίας της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών βρέθηκε το κυβερνητικό νομοσχέδιο «Minds in Cyprus», που φιλοδοξεί να αποτελέσει τον θεμέλιο λίθο για την επιστροφή εξειδικευμένων εργαζομένων και επιστημόνων – κυρίως Κυπρίων – από το εξωτερικό.
Το σχέδιο βασίζεται κυρίως στην παραχώρηση φορολογικών κινήτρων, με την κυβέρνηση να προβάλλει την τροποποίηση της σχετικής νομοθεσίας ως καθοριστικό βήμα για την αναχαίτιση του φαινομένου της «διαρροής εγκεφάλων» (brain drain).
Τι προβλέπει το νομοσχέδιο
Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τα ακόλουθως:
• Αύξηση της φορολογικής απαλλαγής από 20% σε 25% της αμοιβής για την πρώτη εργοδότηση στην Κύπρο.
• Αύξηση του ανώτατου ποσού απαλλαγής από 8.550 ευρώ σε 25.000 ευρώ.
• Μείωση του απαιτούμενου χρόνου απασχόλησης στο εξωτερικό από 15 σε 7 χρόνια, μετά την ολοκλήρωση σπουδών.
• Περισσότερη ευελιξία στον υπολογισμό του χρόνου: Αντί για τρία συνεχόμενα έτη στο εξωτερικό, αρκούν 36 μήνες εντός των τελευταίων πέντε ετών.
Όπως διευκρίνισαν εκπρόσωποι του Υπουργείου στη σημερινή συνεδρία της Επιτροπής Οικονομικών της Βουλής, τα κίνητρα θα είναι προσβάσιμα όχι μόνο σε Κύπριους, αλλά και σε πολίτες της Ε.Ε. και τρίτων χωρών.
«Τι γίνεται με όσους έμειναν πίσω;»
Το ΑΚΕΛ, δια των βουλευτών Ανδρέα Καυκαλιά, Άριστου Δαμιανού και Χρίστου Χριστοφίδη, έθεσε με ένταση το ερώτημα: Πού βρίσκονται οι πολιτικές στήριξης για τους Κύπριους επιστήμονες που επέλεξαν να μείνουν και να προσφέρουν στον τόπο τους;
Οι βουλευτές του ΑΚΕΛ επεσήμαναν ότι τα κίνητρα δεν μπορούν να περιορίζονται μόνο στους απόδημους, αγνοώντας τους χιλιάδες επιστήμονες που εργάζονται ήδη στην Κύπρο υπό δύσκολες συνθήκες, όπως η υποχρηματοδότηση, η αναξιοκρατία και η έλλειψη ευκαιριών εξέλιξης.
Το κόμμα ζήτησε επίσης αναλυτική έκθεση αξιολόγησης του υφιστάμενου καθεστώτος, καθώς και το συνολικό στρατηγικό σχέδιο για τον επαναπατρισμό ταλέντων.
«Δεν φτάνουν οι φοροαπαλλαγές»
Αρκετοί εμπλεκόμενοι φορείς επισημαίνουν ότι η επιστροφή των επιστημόνων δεν εξαρτάται αποκλειστικά από φορολογικά κίνητρα, αλλά από τη δημιουργία ενός ουσιαστικού, βιώσιμου και αξιοκρατικού περιβάλλοντος εργασίας.
Ενδεικτικά προβλήματα που εξακολουθούν να λειτουργούν αποτρεπτικά:
• Έλλειψη επενδύσεων από το κράτος στην έρευνα και καινοτομία
• Δυσκολία πρόσβασης νεοφυών επιχειρήσεων σε χρηματοδότηση
• Ανεπαρκείς ευκαιρίες επαγγελματικής ανέλιξης
• Γραφειοκρατία, αδιαφάνεια και κομματοκρατία στις προσλήψεις
• Η «τάτσα» της διαφθοράς από το σκάνδαλο των «χρυσών διαβατηρίων»
• Υψηλό κόστος ζωής, κρίση στην αγορά ακινήτων και δυσκολία πρόσβασης σε δανεισμό
• Απουσία οικοσυστήματος που να ενθαρρύνει τη δημιουργικότητα, την επιστήμη και την επιχειρηματικότητα.
Το θέμα αναμένεται να συζητηθεί σε νέα συνεδρία της Επιτροπής Οικονομικών.
