Ο ρυθμός υλοποίησης των αναπτυξιακών έργων παραμένει εγκλωβισμένος στα γρανάζια της γραφειοκρατίας και καθηλωμένος στον πάτο, παρά τις υποσχέσεις οι οποίες δόθηκαν επανειλημμένα από την κυβέρνηση για τη λήψη διορθωτικών μέτρων, όπως καταδεικνύει η έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου για την πορεία εκτέλεσης του Κρατικού Προϋπολογισμού για το διάστημα 1ης Ιανουαρίου – 30ής Απριλίου 2025.
Πιο συγκεκριμένα, ο ρυθμός υλοποίησης των αναπτυξιακών δαπανών κόλλησε το πρώτο τετράμηνο στο 13%, παραμένοντας σχεδόν στα ίδια επίπεδα με τον μέσο όρο της τελευταίας δεκαετίας (12%). Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι από τις προγραμματισμένες κεφαλαιουχικές δαπάνες ύψους 635,1 εκατ. ευρώ, μόλις 84,3 εκατ. ευρώ απορροφήθηκαν έως το τέλος Απριλίου. Από αυτά τα 24 εκατ. ευρώ διατέθηκαν για έργα του οδικού δικτύου, 11,8 εκατ. ευρώ για κυβερνητικά γραφεία, 10,5 εκατ. ευρώ για σχολικές υποδομές, 7,6 εκατ. ευρώ για γενικά κατασκευαστικά έργα, 6,3 εκατ. ευρώ για αγορά γης/κτιρίων, 4,1 εκατ. ευρώ για μηχανολογικό εξοπλισμό και 3,6 εκατ. ευρώ για έργα αποχέτευσης και ύδρευσης. Ανάλογη εικόνα επικρατεί και στα συγχρηματοδοτούμενα έργα (57,5 εκατ. ευρώ από τα 463,1 εκατ. ευρώ που περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό), με τη μερίδα του λέοντος να κατευθύνεται σε έργα μη κυβερνητικών υπηρεσιών (19,2 εκατ. ευρώ) και κοινωνικά σχέδια όπως η επιδότηση διδάκτρων (7,1 εκατ. ευρώ) και η ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών (3,8 εκατ. ευρώ).
Το κράτος κερδίζει από την ακρίβεια
Εν τω μεταξύ, η ακρίβεια, αν και πιέζει τα νοικοκυριά, φαίνεται να ενισχύει τα κρατικά ταμεία. Τα συνολικά έσοδα ανήλθαν σε 2,96 δισ. ευρώ το πρώτο τετράμηνο –μια αύξηση 8% σε σχέση με το 2024. Κύριοι μοχλοί αυτής της αύξησης ήταν οι άμεσοι φόροι (+0,09 δισ. ευρώ) και οι έμμεσοι φόροι (+0,04 δισ. ευρώ), με το Φόρο Εισοδήματος να διαμορφώνεται στο 1,03 δισ. ευρώ (από 0,94 δισ. ευρώ το 2024). Σε ετήσια βάση, τα έσοδα προϋπολογίζονται στα 11,75 δισ. ευρώ (+4% σε σχέση με το 2024), ενώ οι δαπάνες περιορίζονται στα 12,95 δισ. ευρώ (-5%), μείωση που οφείλεται κυρίως σε χαμηλότερες αποπληρωμές δανείων κατά 0,77 δισ. ευρώ.
Παρά τη θετική εικόνα στα δημόσια έσοδα και τη συγκράτηση των λειτουργικών εξόδων, η χρόνια δυσλειτουργία στον τομέα των αναπτυξιακών δαπανών παραμένει το «αγκάθι» της δημοσιονομικής πολιτικής. Οι αριθμοί δείχνουν πως το κράτος εξακολουθεί να δυσκολεύεται να υλοποιήσει έγκαιρα μεγάλα έργα ανάπτυξης, τα οποία έχει ανάγκη η κοινωνία, ακόμα και όταν οι πόροι υπάρχουν.
Όσο τα κονδύλια μένουν στα χαρτιά, οι πολίτες περιμένουν –συχνά εις μάτην– τις υποδομές και τις υπηρεσίες που δικαιούνται και για τις οποίες έχουν πληρώσει πολλά εκατομμύρια ευρώ.
