Από σήμερα, Τρίτη 11 Ιουνίου 2025, τίθεται επίσημα σε λειτουργία η ηλεκτρονική πλατφόρμα e-kalathi στην Κύπρο, με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας στην αγορά και τη διευκόλυνση των καταναλωτών στις καθημερινές τους αγορές. Το e-kalathi, διαθέσιμο στη διεύθυνση www.e-kalathi.gov.cy, είναι μια πρωτοβουλία της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας και φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα πρακτικό εργαλείο για κάθε πολίτη που θέλει να συγκρίνει τιμές σε βασικά καταναλωτικά αγαθά πριν προχωρήσει σε αγορές.
Η είδηση της έναρξης της πλατφόρμας έγινε στο πλαίσιο του Investopia Forum στη Λεμεσό, όπου ο Υπουργός Γιώργος Παπαναστασίου ανακοίνωσε επίσημα την έναρξη της λειτουργίας. Όπως δήλωσε, το σύστημα είναι πλέον τεχνικά έτοιμο και πλήρως λειτουργικό, και τις επόμενες ημέρες θα ακολουθήσει ενημερωτική εκστρατεία προς το κοινό. Η εν λόγω καμπάνια θα διαρκέσει για μέρες και έχει στόχο να εξοικειώσει τους πολίτες με τις δυνατότητες της πλατφόρμας.
Το e-kalathi δίνει τη δυνατότητα στον χρήστη να βλέπει, συγκρίνει και να αναζητά τιμές για εκατοντάδες προϊόντα πρώτης ανάγκης σε πραγματικό χρόνο. Συγκεκριμένα, στην πρώτη του φάση, η πλατφόρμα περιλαμβάνει περίπου 478 προϊόντα, οργανωμένα σε 42 κατηγορίες και ενημερωμένα από 165 φυσικά καταστήματα που ανήκουν σε 22 αλυσίδες σούπερ μάρκετ ανά την Κύπρο. Οι τιμές ανανεώνονται κάθε φορά που υπάρχει αλλαγή στο φυσικό κατάστημα, χωρίς να χρειάζεται καθημερινή υποβολή στοιχείων, διασφαλίζοντας έτσι ότι τα δεδομένα που εμφανίζονται είναι όσο το δυνατόν πιο επίκαιρα.
Η χρήση της πλατφόρμας είναι απλή και προσβάσιμη τόσο από ηλεκτρονικούς υπολογιστές όσο και από κινητές συσκευές. Μέσα από έναν διαδραστικό χάρτη και έξυπνα φίλτρα, ο καταναλωτής μπορεί να εντοπίζει ποια καταστήματα έχουν τις χαμηλότερες τιμές για τα προϊόντα που τον ενδιαφέρουν. Παράλληλα, η κυβέρνηση έχει προγραμματίσει την κυκλοφορία σχετικής εφαρμογής για κινητά τηλέφωνα σε Android και iOS, με την έγκριση να βρίσκεται στο τελικό στάδιο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το έργο του e-kalathi είχε ξεκινήσει εδώ και δύο χρόνια, ωστόσο η υλοποίησή του καθυστέρησε εξαιτίας ενστάσεων που τέθηκαν από την Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισμού, αλλά και εξαιτίας τεχνικών και διοικητικών προβλημάτων. Ειδικά το ζήτημα της σύγκρισης τιμών και η συμμετοχή συγκεκριμένων αλυσίδων είχε εγείρει προβληματισμούς για ενδεχόμενη νόθευση του ανταγωνισμού. Με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και τις αναγκαίες νομοθετικές ρυθμίσεις, το έργο ξεμπλόκαρε και φτάνουμε σήμερα στην επίσημη ενεργοποίησή του.
Παρότι πρόκειται για ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, δεν λείπουν οι επισημάνσεις ότι το περιεχόμενο της πλατφόρμας είναι περιορισμένο. Οι 478 καταχωρισμένες τιμές αφορούν κυρίως βασικά προϊόντα και δεν αποτυπώνουν το σύνολο των αναγκών του καταναλωτή. Δεν περιλαμβάνονται φρέσκα τρόφιμα ή άλλες κατηγορίες που επηρεάζονται άμεσα από την ακρίβεια. Έτσι, παρά τις καλές προθέσεις, η συνεισφορά του e-kalathi στον πραγματικό περιορισμό του κόστους ζωής παραμένει περιορισμένη. Η πλατφόρμα, τουλάχιστον στην παρούσα μορφή της, δύσκολα μπορεί να αλλάξει ουσιαστικά τη δυναμική των τιμών ή να οδηγήσει σε πίεση για μειώσεις στις τιμές από τα καταστήματα.
Στις πρώτες αντιδράσεις από την κοινωνία των καταναλωτών επικρατεί ενδιαφέρον αλλά και επιφυλακτικότητα. Ορισμένοι χρήστες που είχαν δει την πιλοτική εκδοχή της πλατφόρμας αναφέρουν ότι προσφέρει πρακτική αξία, ιδίως σε προϊόντα με μεγάλη διακύμανση τιμών όπως το γάλα ή τα αυγά. Παράλληλα, υπάρχουν και φωνές που εκφράζουν αμφιβολίες για το κατά πόσο η διαφορά μερικών σεντ σε συγκεκριμένα προϊόντα είναι αρκετή για να μετακινήσει τον καταναλωτή από κατάστημα σε κατάστημα.
Το βέβαιο είναι πως το e-kalathi έρχεται να προσφέρει ένα νέο εργαλείο στον Κύπριο καταναλωτή, σε μια περίοδο που η ακρίβεια συνεχίζει να επηρεάζει τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς. Η επόμενη περίοδος θα δείξει κατά πόσο η πλατφόρμα θα αξιοποιηθεί από το ευρύ κοινό και εάν τελικά θα συμβάλει ουσιαστικά στη διαμόρφωση πιο ανταγωνιστικών τιμών στην αγορά.
