Ετοιμάστηκε νομοσχέδιο με καθυστέρηση έξι ετών, από το οποίο μάλιστα απουσιάζει ο έλεγχος στον τομέα των ακινήτων
Την προώθηση θεσμικού πλαισίου για τον έλεγχο των άμεσων ξένων επενδύσεων προανήγγειλε χθες το Υπουργείο Οικονομικών. Όπως ανακοινώθηκε, το σχετικό νομοσχέδιο εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο και σύντομα θα κατατεθεί στη Βουλή για ψήφιση.
Το νομοσχέδιο βασίζεται σε κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο οποίος θεσπίστηκε τον Μάρτιο του 2019, δηλαδή πριν από έξι χρόνια. Η Κύπρος, ωστόσο, δεν είχε προχωρήσει μέχρι σήμερα στην εναρμόνιση, γεγονός που οδήγησε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Στο μεταξύ, κατά την τελευταία εξαετία έχουν πραγματοποιηθεί πολλές εξαγορές και επενδύσεις από ξένα επενδυτικά ταμεία, κυρίως στους τομείς της υγείας και των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, χωρίς να περάσουν από οποιονδήποτε έλεγχο, λόγω της απουσίας θεσμικού πλαισίου. Για αρκετές από αυτές τις εξαγορές –ιδιαίτερα στον τομέα της Υγείας– έχουν εκφραστεί μάλιστα έντονες ανησυχίες από πολιτικά κόμματα, συνδικαλιστικές οργανώσεις και κοινωνικούς φορείς. Οι ανησυχίες αφορούν κυρίως τους κινδύνους που ελλοχεύουν σε σχέση με τις κοινωνικές επιπτώσεις από τον έλεγχο του τομέα της Υγείας από ξένα επενδυτικά ταμεία.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών, το νομοσχέδιο καθορίζει ως τομείς στρατηγικής σημασίας -για τους οποίους θα απαιτείται άδεια επένδυσης από τρίτες χώρες- τους εξής: Ενέργεια, Μεταφορές, Υγεία, Άμυνα, Επικοινωνίες, Τουρισμός, Χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, και Τεχνολογίες διπλής χρήσης
Σημειώνεται ότι από τη λίστα απουσιάζει ο τομέας των ακινήτων, για τον οποίο έχουν επίσης εκφραστεί έντονες ανησυχίες. Ιδιαίτερα, υπάρχουν αναφορές για μαζικές αγορές γης από ισραηλινά συμφέροντα. Σημειώνεται επίσης ότι με βάση στοιχεία του Κτηματολογίου, σε επαρχίες όπως η Πάφος και η Αμμόχωστος οι ξένοι αγοραστές αποτελούν πλέον την πλειοψηφία.
Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομικών, στόχος του νέου θεσμικού πλαισίου είναι «να λειτουργεί με αποτελεσματικότητα και διαφάνεια για τη διαφύλαξη της ασφάλειας και της δημόσιας τάξης, παρέχοντας ένα σταθερό θεσμικό περιβάλλον, το οποίο θα ενθαρρύνει και δεν θα αποτελεί εμπόδιο στην επενδυτική δραστηριότητα».
Πότε ενεργοποιείται η διαδικασία
Με βάση το νομοσχέδιο, η υποχρέωση κοινοποίησης στην αρμόδια Αρχή και εξασφάλισης έγκρισης ενεργοποιείται όταν συντρέχουν σωρευτικά τα εξής:
• Απόκτηση ποσοστού συμμετοχής τουλάχιστον 25% στο μετοχικό κεφάλαιο ή/και στα δικαιώματα ψήφου, ή δυνατότητα καθοριστικής επιρροής επί της επιχείρησης.
• Η αξία της επένδυσης, είτε μεμονωμένα είτε αθροιστικά σε διάστημα δώδεκα μηνών, ισούται ή υπερβαίνει τα €2.000.000.
• Η επένδυση αφορά επιχείρηση στρατηγικής σημασίας.
