Σε μια προσπάθεια ενίσχυσης της συνεργασίας και της σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε σήμερα το νέο «Σύμφωνο για τη Μεσόγειο», μια ολοκληρωμένη στρατηγική που στοχεύει στην εμβάθυνση των σχέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις χώρες της νότιας γειτονιάς της.
Το Σύμφωνο, όπως τονίστηκε, βασίζεται σε τρεις θεμελιώδεις πυλώνες: τον άνθρωπο, την οικονομία και την ασφάλεια/μετανάστευση. Στο επίκεντρο βρίσκεται η ανάγκη για αναδιαμόρφωση των σχέσεων της ΕΕ με τη νότια Μεσόγειο, σε μια χρονική συγκυρία που χαρακτηρίζεται από γεωπολιτικές εντάσεις και προκλήσεις.
«Η Μεσόγειος στην κόψη του ξυραφιού»
Κατά την παρουσίαση του Συμφώνου, η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Κάγια Κάλας, υπογράμμισε τη γεωστρατηγική σημασία της περιοχής της Μεσογείου, τονίζοντας πως «η περιοχή βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού». Όπως επεσήμανε, απαιτείται μια ριζική αναθεώρηση της ευρωπαϊκής προσέγγισης απέναντι στη νότια γειτονιά.
Οι τρεις πυλώνες του Συμφώνου:
1. Πυλώνας «Άνθρωπος»
Ο πρώτος πυλώνας του Συμφώνου επικεντρώνεται στην εκπαίδευση, την κοινωνία, την καινοτομία και τον πολιτισμό. Περιλαμβάνει:
- Ίδρυση Μεσογειακού Πανεπιστημίου μέσα από μια συμμαχία κρατών της περιοχής, το οποίο θα ενώνει φοιτητές από όλες τις χώρες της Μεσογείου.
- Δημιουργία εργαστηρίων τεχνητής νοημοσύνης στην περιοχή.
- Δικτύωση πολιτιστικών ιδρυμάτων και ενίσχυση της πολιτιστικής συνεργασίας.
- Ενδυνάμωση της κοινωνίας των πολιτών και προώθηση του αθλητισμού και της κινητικότητας των νέων, μέσω ενισχυμένων ευκαιριών στο πρόγραμμα Erasmus+.
2. Πυλώνας «Οικονομία»
Ο δεύτερος πυλώνας αφορά την οικονομική ανάπτυξη και τη συνδεσιμότητα στην περιοχή, με στόχο τον εκσυγχρονισμό των εμπορικών και επενδυτικών σχέσεων. Συγκεκριμένα:
- Προβλέπεται ανάπτυξη ψηφιακών υποδομών και βελτίωση των μεταφορών.
- Ενίσχυση της απασχόλησης και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
- Εμβληματικό έργο αυτού του πυλώνα αποτελεί η Πρωτοβουλία για Ανανεώσιμη Ενέργεια στη Μεσόγειο, που αποσκοπεί στην αξιοποίηση των φυσικών πόρων της περιοχής για την πράσινη μετάβαση.
3. Πυλώνας «Ασφάλεια και Μετανάστευση»
Ο τρίτος πυλώνας επικεντρώνεται στην ολοκληρωμένη διαχείριση της μετανάστευσης και τη βελτίωση της ασφάλειας στα σύνορα:
- Εφαρμογή κοινών ευρωπαϊκών πολιτικών για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης μεταναστών.
- Ολιστική προσέγγιση στη διαχείριση των συνόρων, με επιχειρησιακές συνεργασίες και ενίσχυση της ασφάλειας σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.
Οφέλη και για την Κύπρο
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε και στη συμμετοχή της Κύπρου στο πλαίσιο του Συμφώνου. Η χώρα μας θα φιλοξενήσει δύο σημαντικές πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών:
- Ευρωπαϊκός Κόμβος Πυροσβεστών, με αποστολή τον συντονισμό και την ενίσχυση της ανταπόκρισης σε δασικές πυρκαγιές και άλλες έκτακτες καταστάσεις.
- Κέντρο Έγκαιρης Προειδοποίησης, που θα λειτουργεί ως σημείο αναφοράς για την πρόληψη φυσικών και περιβαλλοντικών καταστροφών στην ευρύτερη περιοχή.
Το Σύμφωνο έχει διευρυμένο χαρακτήρα και στοχεύει στη συνεργασία με γειτονικές περιοχές, όπως:
- Η Μέση Ανατολή,
- Η Βόρεια Αφρική,
- Η περιοχή του Κόλπου,
- καθώς και με χώρες όπως η Τουρκία και τα Δυτικά Βαλκάνια.
