Εντός του 2025 προγραμματίζεται να ξεκινήσουν τα κατασκευαστικά έργα της πρώτης φάσης ανάπλασης της κοίτης του ποταμού Άμαθου στη Γερμασόγεια και της μετατροπής του σε ένα πρότυπο Γραμμικό Πάρκο που θα εξυπηρετεί τις ανάγκες όχι μόνο της περιοχής, αλλά και της Λεμεσού γενικότερα. Ένα έργο που αφορά την αξιοποίηση της κοιλάδας του ποταμού της Γερμασόγειας, που αποτελούσε ανέκαθεν αίτημα περιβαλλοντικών και άλλων οργανώσεων αλλά και των κατοίκων, όχι μόνο της περιοχής, αλλά της μείζονος Λεμεσού.
Ο σχετικός διαγωνισμός για την κατασκευή του έργου έχει κατακυρωθεί πριν μερικούς μήνες και αναμένεται ότι μέσα στο επόμενο σύντομο διάστημα θα υπογραφούν και τα σχετικά συμβόλαια με την εργοληπτική εταιρεία που έχει κερδίσει το διαγωνισμό, ώστε να ανοίξει ο δρόμος για την έναρξη της κατασκευής του έργου που θα υλοποιηθεί στο πλαίσιο του Προγράμματος Πολιτικής Συνοχής «ΘΑλΕΙΑ 2021-2027» με τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το Γραμμικό Πάρκο της Γερμασόγειας, το οποίο σε όλη του την έκταση θα καλύπτει απόσταση πέραν των 6 χιλιομέτρων συνδέοντας την περιοχή του υδατοφράκτη με το παραλιακό μέτωπο, όπως εκτιμούν οι εμπνευστές του θα είναι ένα πρότυπο έργο για όλη την Κύπρο με καινοτομίες που αφορούν το σχεδιασμό, τη θεματική και τη λειτουργικότητά του καθ’ όλη τη διάρκεια του 24ώρου.
Κατά την παρουσίαση που είχε γίνει από εξειδικευμένη ομάδα ειδικών από το Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Κύπρου, με επικεφαλής τον καθηγητή και διευθυντή του Εργαστηρίου Συγκοινωνιακής Μηχανικής Δρα Λουκά Δημητρίου, του χωροταξικού σχεδίου ιδεών ολόκληρου του Πάρκου και των αρχιτεκτονικών σχεδίων της Α’ Φάσης, η οποία καλύπτει την περιοχή από το μεσαιωνικό γεφύρι στο ποταμό Άμαθο μέχρι και τη θάλασσα, επισημάνθηκε ιδιαίτερα το γεγονός ότι ο σχεδιασμός του Πάρκου βασίστηκε σε κάποια χαρακτηριστικά, όπως είναι το νερό, η χλωρίδα και τα ιστορικά μνημεία της περιοχής.
Το Πάρκο, κατά γενική εκτίμηση, θα αποτελέσει ένα σημαντικό βήμα προς την ενίσχυση της περιφερειακής ανάπτυξης και της βιωσιμότητας στην ευρύτερη περιοχή, αφού σε μελλοντικό στάδιο θα γίνει επέκταση και περιμετρικά του υδατοφράκτη, ώστε να καλύπτονται και άλλες περιοχές οι οποίες έχουν ενταχθεί στον νεοσύστατο Δήμο Αμαθούντας.
Σε όλο το μήκος του θα καλύπτεται από ποδολατόδρομο και θα χωρίζεται σε τέσσερις θεματικές ενότητες όπου στην καθεμιά θα υπάρχουν υποδομές που θα επιτρέπουν στους επισκέπτες να επιδίδονται σε διαφορετικές δραστηριότητες. Η πρώτη θεματική έχει ως αφετηρία τον πάγκο του υδατοφράκτη και φτάνει μέχρι την οδό Ισαβέλλας και αφορά κατά κύριο λόγο την αξιοποίηση και ανάδειξη του νερού. Επειδή δεν μπορούν να γίνουν παρεμβάσεις στον πάγκο του φράγματος, αυτός θα προβάλλεται σε αρκετή απόσταση μέσα από ειδικό φωτισμό.
Σε σημείο 750 περίπου μέτρων από τον πάγκο του φράγματος προτείνεται η δημιουργία ενός μουσείου νερού με στόχο την ενίσχυση της υδατικής συνείδησης και την επισκεψιμότητα του χώρου κυρίως από σχολεία. Πέρα από την ξενάγηση, στο μουσείο προτείνεται και μια εξωτερική περιήγηση της περιοχής με πλατφόρμα που θα εγκατασταθεί πάνω από την κοίτη του ποταμού, ενώ στο ίδιο σημείο προτείνεται η δημιουργία πάρκου επικονίασης με αρωματικά φυτά όπου θα υπάρχει και η απαραίτητη ενημέρωση για ανάδειξη της αειφορικής αντιμετώπισης του οικοσυστήματος που αφορά τη χλωρίδα και την πανίδα της περιοχής.
Χώροι καλλιτεχνικής δημιουργίας, γήπεδα, δράσεις για ΑΜεΑ
Η δεύτερη θεματική ξεκινά από την προέκταση της οδού Ισαβέλλας και φτάνει μέχρι και τη συμβολή των οδών Ποταμιάς, Αγίας Παρασκευής και Μίδου που είναι και το πιο κοντινό σημείο στο ιστορικό κέντρο της Γερμασόγειας. Εδώ προτείνεται η δημιουργία μιας υπαίθριας αγοράς με σκοπό την προαγωγή της πρωτογενούς παραγωγής, δίνοντας ταυτόχρονα στον επισκέπτη την ευχέρεια να περάσει στο ιστορικό κέντρο του χωριού.
Προχωρώντας με νότια κατεύθυνση προτείνεται η κατασκευή ενός «πάρκου αισθήσεων», όπως ονομάστηκε, που θα αφορά τον εμπλουτισμό της αθλητικής υποδομής που ήδη υπάρχει και με την πρόσθεση κάποιων άλλων εγκαταστάσεων θα προάγουν την επισκεψιμότητα από άτομα με ειδικές ανάγκες.
Στην ίδια θεματική εντάσσεται και η δημιουργία οργανωμένων καλλιεργειών σε χώρους προς ενοικίαση (κάτι που λειτουργεί σε ευρεία κλίμακα στο εξωτερικό) αφού, όπως επισημάνθηκε, θα δίνεται η ευκαιρία σε πολλά ζευγάρια που μένουν σε διαμερίσματα να χρησιμοποιούν το χώρο για παραγωγή δικών τους λαχανικών, προάγοντας ταυτόχρονα την κουλτούρα της βιολογικής καλλιέργειας, αλλά επιφέροντας και κάποια έσοδα στο δήμο.
Η τρίτη θεματική η οποία εκτείνεται στο σημείο βόρεια του αυτοκινητόδρομου Λεμεσού – Λευκωσίας και χαρακτηρίζεται από μια σειρά δρόμων ταχείας και αργής κυκλοφορίας, έδωσε την έμπνευση για τη δημιουργία χώρων καλλιτεχνικών δράσεων, σαν αντιστάθμισμα στο θόρυβο και την οχληρία των δρόμων.
Ειδικότερα, προτείνεται η δημιουργία χώρου με υπαίθρια έργα τέχνης, τα οποία θα μπορούν να παράγουν οι καλλιτέχνες με αντικείμενα προερχόμενα από την υπερχείλιση του ποταμού δημιουργώντας μέσα από τη χρήση ανακυκλώσιμων υλικών.
Κάτω από τη γέφυρα δημιουργείται ένα «πάρκο υπόγειας τέχνης» για χρήση από νέα παιδιά, τα οποία ασχολούνται με το γκράφιτι, ενώ νότια του αυτοκινητόδρομου, εκεί όπου σήμερα λειτουργεί και πάρκο σκύλων, δημιουργείται το «πάρκο απόδρασης», με πρόταση για μεγάλες εγκαταστάσεις που θα περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τοίχους αναρρίχησης και άλλους χώρους παιδικών δραστηριοτήτων.
Προστασία υποδομών και ασφάλεια πολιτών
Η τέταρτη θεματική η οποία εκτείνεται μέχρι τις εκβολές του ποταμού και καλύπτει ουσιαστικά ένα σημαντικό μέρος του αστικού ιστού της Γερμασόγειας αντιμετωπίζεται σαν μια περιοχή κοινωνικής αλληλεπίδρασης.
Από την οδό Ανδοκίδου μέχρι και το μεσαιωνικό γεφύρι, στην περιοχή όπου λειτουργεί σήμερα γήπεδο τένις, προτείνεται η κατασκευή δύο ακόμα υπερυψωμένων γηπέδων με νησίδες στο ενδιάμεσο, όπου θα μπορούν να φιλοξενούνται ομαδικά αθλήματα.
Σε κάποιο σημείο νοτιότερα προτείνεται η δημιουργία ενός μικρού θεατρικού χώρου, όχι με κερκίδες, αλλά με σκαμπό και παγκάκια όπου θα φιλοξενούνται ποιητικές βραδιές και άλλα ανάλογα δρώμενα, με φόντο το φωτισμένο γεφύρι.
Με βασικό γνώμονα την προστασία των υποδομών που θα δημιουργηθούν, αλλά και την ασφάλεια των πολιτών που θα κινούνται σε όλο το μήκος του Πάρκου, θα εγκατασταθεί φωτισμός σύγχρονων προδιαγραφών με ενεργειακή αυτονομία που θα διασφαλίζει την προστασία του από τυχόν πλημμύρες, αλλά και βανδαλισμούς.
Ο φωτισμός θα υπάρχει καθ’ όλη τη διάρκεια της νύκτας και με ένταση ανάλογη της ώρας και της κίνησης που θα υπάρχει, αλλά και με χρωματισμούς που δεν θα επηρεάζουν τη διαβίωση πουλιών και γενικότερα της πανίδας που υπάρχει στις όχθες κατά μήκος του ποταμού.
Για περαιτέρω ασφάλεια των πολιτών θα υπάρχουν σε διάφορα σημεία μικροί μετεωρολογικοί σταθμοί από τους οποίους θα ενημερώνεται ο κόσμος για τις καιρικές συνθήκες, ώστε να λαμβάνει τα ανάλογα μέτρα.
Όραμα των μελετητών είναι να καταστεί το Γραμμικό Πάρκο Γερμασόγειας πρότυπο για όλη την Κύπρο, αλλά και να λάβει πιστοποιήσεις από διεθνείς οργανισμούς.
