Του
Κωνσταντίνου Ζαχαρίου
Εφτά στις δέκα μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Κύπρο αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην πρόσληψη ειδικευμένων εργαζόμενων, ενώ παρόμοιο πρόβλημα αντιμετωπίζουν και άλλες χώρες της ΕΕ, σύμφωνα με έκθεση της Κομισιόν, η οποία καταγράφει τα προβλήματα τα οποία αντιμετωπίσουν οι επιχειρήσεις στην Ευρώπη όσον αφορά τη στελέχωσή τους και προτείνει πρακτικές για την αντιμετώπισή τους.
Στην έκθεση σημειώνεται ότι η εύρεση και η εκπαίδευση του κατάλληλου ατόμου για την κάθε θέση μπορεί να συμβάλει στην αύξηση της παραγωγικότητας. Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι πολλές χώρες αντιμετωπίζουν προκλήσεις οι οποίες αφορούν τις ελλείψεις δεξιοτήτων, τη δημογραφική αλλαγή και τη μετάβαση προς τις ψηφιακές και τις πράσινες τεχνολογίες.
Οι πιο δυσεύρετες δεξιότητες
Όπως αναφέρεται, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εντοπίσει 42 επαγγέλματα με έλλειψη, στους τομείς της Υγείας, της Μηχανικής, των Κατασκευών, του Τουρισμού και των Μεταφορών. Σημειώνεται επίσης ότι οι πιο δυσεύρετες δεξιότητες είναι οι οδηγοί φορτηγών, τραμ και λεωφορείων, οι νοσηλευτές, οι ιατροί, οι μηχανικοί, οι προγραμματιστές λογισμικών προγραμμάτων και οι αναλυτές, οι οικοδόμοι, οι μάγειρες, οι σερβιτόροι κτλ. Επισημαίνεται ακόμη ότι με βάση μελέτη ευρωβαρόμετρου το 78% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων –που αποτελούν το 99% των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων– δήλωσαν ότι αντιμετώπιζαν δυσκολίες στην πρόσληψη ειδικευμένων εργαζομένων.
Σημειώνεται ότι το αντίστοιχο ποσοστό για την Κύπρο είναι 71%.
Τακτικές για επιτυχημένες προσλήψεις
Σύμφωνα με την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μία μελέτη του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας (Eurofound) έδειξε ότι η προσέλκυση νέων εργαζομένων, η παροχή βοήθειας στους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας και η εκπαίδευση των υφιστάμενων εργαζόμενων σε νέες δεξιότητες, μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των ελλείψεων δεξιοτήτων. Προτείνονται επίσης οι πιο κάτω πρακτικές για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που σχετίζονται με τη στελέχωση των επιχειρήσεων:
•Προσέλκυση νέων εργαζομένων στον τομέα: Η βελτίωση της ποιότητας των θέσεων εργασίας και η ελκυστικότητα του κλάδου, με παράλληλη διερεύνηση της δυνατότητας κινητικότητας από άλλες χώρες της ΕΕ, μπορούν να βοηθήσουν τις εταιρείες να βρουν νέες πηγές ταλέντων. Αναφέρεται επίσης το παράδειγμα με ένα ξενοδοχείο στην Κροατία το οποίο απέφυγε τα προβλήματα όσον αφορά τις ελλείψεις εποχιακών εργαζομένων προσφέροντας αμειβόμενες υπερωρίες, μπόνους, μερική απασχόληση και ευέλικτες επιλογές εργασίας, καθώς και υποστήριξη με το κόστος στέγασης και χρησιμοποιώντας περιφερειακή εμπορική υποστήριξη για τοπικό, εθνικό και διεθνές μάρκετινγκ.
•Ενεργοποίηση της υποαξιοποιημένης εργασίας: Η μείωση των εμποδίων που κρατούν τα άτομα με προβλήματα υγείας ή ευθύνες φροντίδας εκτός του χώρου εργασίας, μπορεί να συμβάλει στην ενθάρρυνση περισσότερων ατόμων στον χώρο εργασίας, όπως μπορεί να υποστηρίξει μέτρα για την ένταξη μεταναστών και προσφύγων. Αναφέρεται επίσης το παράδειγμα μιας ερευνητικής εταιρείας στην Τσεχία η οποία προσέφερε προς τους εργαζόμενους άδεια μητρότητας και πατρότητας, ευέλικτη εργασία και φροντίδα των παιδιών τους σε βρεφονηπιακό σταθμό. Αναφέρεται ακόμη ότι στη Σουηδία ένα Κέντρο Επαγγελματικής Υποστήριξης οργάνωσε εκδηλώσεις δικτύωσης και εκθέσεις εργασίας, δημιούργησε βάσεις δεδομένων βιογραφικών και παρείχε εκπαίδευση για να προσελκύσει ειδικευμένους πρόσφυγες από την Ουκρανία σε τομείς όπως η υγεία και η κοινωνική περίθαλψη και ο τομέας της τεχνολογίας.
•Ανώτεροι τοπικοί εργαζόμενοι: Η εργασιακή εμπειρία και τα προγράμματα κατάρτισης μπορούν να βοηθήσουν στην αναβάθμιση του προσωπικού και των τοπικών ατόμων που αναζητούν εργασία. Οι εργοδότες μπορούν επίσης να διαπιστώσουν ότι η βελτίωση των στρατηγικών και των εργαλείων πρόσληψης (π.χ. μέσα κοινωνικής δικτύωσης) μπορεί να βοηθήσει στην προσέλκυση ταλέντων. Αναφέρεται μάλιστα το παράδειγμα με τις Κυπριακές Δημόσιες Συγκοινωνίες οι οποίες δημιούργησαν το δικό τους πρόγραμμα μαθητείας οδηγών λεωφορείων που καλύπτει το κόστος των μαθημάτων για επιτυχημένες προσλήψεις μετά από έξι μήνες. Αναφέρεται επίσης το παράδειγμα με εταιρεία πληροφορικής στην Ολλανδία, η οποία πρόσφερε προηγμένη πρακτική άσκηση που κάλυπτε τομείς και ο Δήμος του Ελσίνκι ξεκίνησε ένα ευέλικτο πρόγραμμα κατάρτισης με βάση την εργασία για να βοηθήσει τους ανέργους, τους πρόσφυγες, τους μετανάστες και άλλους.
Το δίκτυο EURES
Στην έκθεση γίνεται αναφορά και στο EURES, αναφέροντας ότι μπορεί να βοηθήσει τους εργοδότες να προσλαμβάνουν εργαζομένους από άλλες ευρωπαϊκές αγορές.
Όπως αναφέρεται, το δίκτυο συμβούλων EURES στις 27 χώρες της ΕΕ, την Ελβετία, την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία προσφέρει συμβουλές και πρακτική υποστήριξη με προσλήψεις τόσο σε εργοδότες όσο και σε άτομα που αναζητούν εργασία που αποδέχονται τις προσφορές τους.
Αναφέρεται επίσης ότι το δίκτυο μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό των πλεοναζόντων εργαζομένων από άλλες αγορές που μπορεί να είναι διαθέσιμοι για δύσκολες θέσεις εργασίας.