Του Κώστα Νάνου
Μνημείο εμπαιγμού των κατοίκων του Διαμερίσματος της Πόλης Χρυσοχούς μπορούν να χαρακτηριστούν οι διαδικασίες που ακολουθήθηκαν μέχρι τώρα για την κατασκευή του αυτοκινητόδρομου Πάφου – Πόλης Χρυσοχούς. Οι κάτοικοι της περιοχής περιμένουν ήδη 25 χρόνια για να υλοποιηθούν οι αποφάσεις της Πολιτείας για την ολοκλήρωση του εθνικού οδικού δικτύου. Μετά τη διακοπή της σύμβασης με την Intrakat στην Πάφο και ιδιαίτερα στο Διαμέρισμα Πόλης Χρυσοχούς, επικρατεί οργή καθώς νιώθουν ότι για άλλη μια φορά αντιμετωπίζονται ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Φορείς και παράγοντες της περιοχής ζητούν να καταλογιστούν ευθύνες για το νέο ναυάγιο και ζητούν δεσμεύσεις για ολοκλήρωση του έργου.
Οι πρώτες αποφάσεις για το έργο είχαν ληφθεί το 1997 και προέβλεπαν ότι με την ολοκλήρωση του αυτοκινητόδρομου Λεμεσού – Πάφου, αυτός θα συνεχίζονταν για να φθάσει μέχρι την Πόλη Χρυσοχούς. Όταν ολοκληρώθηκε ο δρόμος μέχρι την Πάφο, οι κυβερνώντες τότε αποφάσισαν ότι για το Τμήμα Πάφου – Πόλης θα ακολουθείτο μια άλλη διαδικασία, με τη μέθοδο Β.Ο.Τ., που ήταν τότε το καινούργιο φρούτο για την εκτέλεση μεγάλων δημοσίων έργων. Η προώθηση με τη μέθοδο Μελέτη-Κατασκευή-Χρηματοδότηση-Συντήρηση αποφασίστηκε από τους Υπ. Συγκοινωνιών και Έργων και Οικονομικών με βάση σχετική απόφαση του Υπουργικού ημερομηνίας 14.6.2000.
Η διαδικασία εκείνη δεν κατέληξε σε επιλογή προσφοροδότη λόγω προσφυγών στην Αναθεωρητική Αρχή και δικαστικών διαδικασιών, με αποτέλεσμα στο τέλος να ακυρωθεί ο διαγωνισμός διότι το κόστος είχε πολλαπλασιαστεί. Παράλληλα, υπήρχαν εκθέσεις τόσο της Χρυστάλλας Γιωρκάτζη όσο και του Οδυσσέα Μιχαηλίδη που χαρακτήριζαν το έργο ασύμφορο. Μεσολάβησε και η οικονομική κρίση με την κατάρρευση τραπεζών και τα κουρέματα, με αποτέλεσμα το έργο να παγώσει για κάποια χρόνια και να συζητούνται εναλλακτικές προτάσεις για βελτίωση του υφιστάμενου δρόμου. Η κυβέρνηση Αναστασιάδη, με τη σύμφωνο γνώμη και των υπόλοιπων μεγάλων κομμάτων, πήρε την πολιτική απόφαση για την υλοποίηση του έργου και υιοθετήθηκε πρόταση που είχε υποβάλει αρχικά ο αείμνηστος Τάσος Μητσόπουλος για την υλοποίηση του έργου σε φάσεις και να φθάσει μέχρι την Πόλη Χρυσοχούς με δύο λωρίδες κυκλοφορίας. Η διαδικασία αυτή που υιοθετήθηκε δυστυχώς δεν έχει αίσια κατάληξη. Η κυβέρνηση και το αρμόδιο Υπ. Μεταφορών επιρρίπτουν την ευθύνη αποκλειστικά στην κοινοπραξία Intrakat. Ο δε διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας κατήγγειλε ότι το Τμήμα Δημοσίων Έργων ήταν εχθρικό και καθυστερούσαν μέχρι και 18 μήνες να απαντήσουν σε διάφορα ζητήματα που προέκυπταν.
Σκοπιμότητες και ευθύνες
Οι προηγούμενοι κυβερνώντες έσπρωχναν προεκλογικά το έργο για να το παρουσιάσουν ως μέγα επίτευγμά τους, όμως αποδεικνύεται ότι το μόνο που τους ενδιέφερε είναι η υπογραφή των συμβολαίων και η έναρξη του έργου και όχι αν θα ολοκληρωνόταν. Ευθύνες όμως καταλογίζονται και στην παρούσα κυβέρνηση, διότι καθυστέρησε να διαπιστώσει ότι το έργο δεν προχωρούσε όπως προέβλεπαν τα συμβόλαια και τα χρονοδιαγράμματα εκτέλεσης των εργασιών. Κωλυσιεργούσε επίσης να λάβει αποφάσεις από τον Απρίλιο που είχαν διακοπεί και επίσημα οι εργασίες. Η διακοπή του συμβολαίου ανακοινώθηκε δύο εβδομάδες πριν λήξει το συμβόλαιο που η Intrakat θα έπρεπε να παραδώσει το έργο.
Μέχρι πού θα φθάσει ο λογαριασμός;
Το συνολικό κόστος του έργου, με τις τέσσερις λωρίδες κυκλοφορίας, το έτος 2005 είχε εκτιμηθεί περίπου στα 180 εκατ. Στην πορεία το κόστος ανέβηκε στα 260 εκατ. και ακολούθως εκτοξεύθηκε στα 307.548.259. Σε μεταγενέστερο στάδιο το κόστος υπολογίστηκε στα €867 εκατ., στα οποία περιλαμβανόταν η ετήσια αποπληρωμή δόσεων για χρονικό διάστημα πέραν των 20 χρόνων, οι τόκοι κ.ο.κ. Από τον νέο σχεδιασμό, εκτός από τις 2 λωρίδες που μειώθηκαν, αφαιρέθηκε και το τμήμα του δρόμου από τη Μεσόγη στην Τσάδα, το οποίο θεωρείται πολύ σημαντικό διότι μπορεί να δώσει λύσεις και στα κυκλοφοριακά προβλήματα εντός της Πάφου. Η υφιστάμενη σύμβαση είναι της τάξης των 72 εκ. ευρώ συν ΦΠΑ και αυτό αφορά δρόμο δύο λωρίδων από την Αγία Μαρινούδα μέχρι το Στρουμπί, μήκους 15,5 χλμ., με προοπτική αναβάθμισής του σε αυτοκινητόδρομο τεσσάρων λωρίδων. Με βάση τους σχεδιασμούς, η β’ φάση, από το Στρουμπί δηλαδή μέχρι την είσοδο της Πόλης Χρυσοχούς, υπολογίζεται να φθάσει τα 45 εκατομμύρια ευρώ. Για το έργο που έχει εκτελέσει μέχρι τώρα η Intrakat έχουν πληρωθεί περίπου 14 εκ. ευρώ, η εταιρεία διεκδικεί άλλα 33 και υπολογίζεται ότι εκτέλεσε το 21% του έργου. Προτίθεται επίσης να ζητήσει αποζημιώσεις για τη διακοπή του έργου ύψους 35 εκατομμυρίων. Σε περίπτωση που προκηρυχθούν νέες προσφορές, όπως υποστηρίζει η κυβέρνηση, για το υπολειπόμενο τμήμα του έργου, εκτιμάται ότι το κόστος της α’ φάσης θα ξεπεράσει τα 100 εκατομμύρια.
30 χρόνια για να υλοποιηθεί ένας αυτοκινητόδρομος 31 χιλιομέτρων!
Είναι τραγικό για την Κυπριακή Δημοκρατία να χρειάζονται 30 χρόνια για να υλοποιηθεί ένας αυτοκινητόδρομος μήκους 31 χιλιομέτρων για να συμπληρωθεί το εθνικό οδικό δίκτυο. Είναι ακόμη πιο τραγικό για τους κατοίκους αυτής της περιοχής οι οποίοι εμπαίζονται, ταλαιπωρούνται καθημερινά και κινδυνεύουν χρησιμοποιώντας το υφιστάμενο οδικό δίκτυο. Ευθύνες σε πρώην και νυν κυβερνώντες επιρρίπτει το ΑΚΕΛ για τη διακοπή της σύμβασης για το δρόμο Πάφου – Πόλης. Όπως τονίζει το ΑΚΕΛ, μετά το μεγάλο σκάνδαλο των «χρυσών» διαβατηρίων ακολουθούν με μορφή ντόμινο η κατάρρευση και ο τερματισμός δημοσίων συμβάσεων, έργων υπερτοπικής σημασίας, αναφέροντας ενδεικτικά την περίπτωση του τερματικού φυσικού αερίου στο Βασιλικό, την περίπτωση με το λιμάνι και τη μαρίνα Λάρνακας, την ανάπλαση στον ποταμό Λιοπετρίου, τη λειτουργία του e-Justice, το σύστημα απενεργοποίησης κινητών στις Κεντρικές Φυλακές και τώρα το δρόμο Πάφου – Πόλης. Οι ευθύνες ακύρωσης του πολύ σημαντικού αυτού έργου βαραίνουν κυρίως την κυβέρνηση Αναστασιάδη – ΔΗΣΥ, αλλά ευθύνη έχει και η σημερινή κυβέρνηση, η οποία κυβερνά εδώ και 18 μήνες τον τόπο και συνεχίζει ουσιαστικά να παρακολουθεί ως απλός θεατής τις εξελίξεις γύρω από το συγκεκριμένο ζήτημα χωρίς να πάρει έγκαιρα αποφάσεις, σημειώνει το ΑΚΕΛ. Με τους λανθασμένους χειρισμούς τους εγκυμονεί ο κίνδυνος παγοποιήσης της συνέχισης κατασκευής του έργου μετά και από την προσφυγή στο δικαστήριο της εταιρείας Intrakat. Ως ΑΚΕΛ Πάφου, καταλήγει η σχετική ανακοίνωση, καλούμε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, έστω και την υστάτη, να αναλάβει πρωτοβουλίες που να οδηγήσουν στην άμεση επανέναρξη των εργασιών της α’ φάσης του έργου και παράλληλα στην προκήρυξη των προσφορών για τη β’ φάση, που περιλαμβάνει το τμήμα του δρόμου από την Πόλη Χρυσοχούς στην Πάφο καθώς και τον συνδετήριο δρόμο της πόλης της Πάφου με τον αυτοκινητόδρομο.