Του Κώστα Νάνου
Σε αχαρτογράφητα νερά βρίσκεται για άλλη µια φορά το Εθνικό ∆ασικό Πάρκο και τα έργα που προβλέπονται στο σχεδιασµό. Πέραν από την καθυστέρηση στην υλοποίηση των έργων, θα προκύψει και πολύ µεγάλο οικονοµικό κόστος, το οποίο για την ώρα είναι ανυπολόγιστο.
Η αρµόδια υπουργός δήλωνε πριν λίγες µέρες στη Βουλή ότι την ερχόµενη άνοιξη θα επαναρχίσουν τα κατασκευαστικά έργα για αναβάθµιση του οδικού δικτύου, αλλά είναι αβέβαιο αν αυτό θα καταστεί εφικτό το 2025. Η διακοπή του συµβολαίου µε τον εργολάβο για την α’ φάση εκτιµάται ότι θα επιφέρει ακόµη µεγαλύτερη καθυστέρηση στην υλοποίηση των έργων. Για την ώρα αυτό που εξετάζεται είναι αν θα επαναπροκηρυχθούν προσφορές για την α’ φάση ή αν τα έργα που υπολείπονται θα γίνουν από τα ∆ηµόσια Έργα και υπεργολάβους. Στο τραπέζι είναι και πρόταση του ∆ήµου Ακάµα να αναλάβει την αποπεράτωση των έργων για την α’ φάση, ώστε να αποφευχθούν οι χρονοβόρες διαδικασίες της προκήρυξης δηµόσιου διαγωνισµού.
Σχολιάζοντας τις αναφορές και τις δηλώσεις της αρµόδιας υπουργού στη Βουλή, ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής, Χαράλαµπος Θεοπέµπτου, χαρακτήρισε ανέφικτο να ξεκινήσουν άµεσα τα έργα, σηµειώνοντας πως ακόµη εκκρεµεί στη Νοµική Υπηρεσία το πόρισµα της έρευνας για τον καταλογισµό ευθυνών. Για την ώρα, είπε ο κ. Θεοπέµπτου, είναι ασαφές τι είδους έργα προωθούνται στον Ακάµα.
Με καυστικό τρόπο σχολίασε τις αναφορές της Υπουργού Γεωργίας η διευθύντρια του ιδρύµατος Terra Cypria και µέλος της ad hoc επιτροπής για την ειδική οικολογική αξιολόγηση, Κυριακή Μιχαήλ. Μέχρι τώρα, είπε, κανένας δεν γνωρίζει ποιος κάνει τη µελέτη και τι είδους έργα προτείνονται για τον Ακάµα. Μετά τις δηλώσεις της υπουργού, πρόσθεσε, ότι θα παρουσιαστούν τα σχέδια στην ad hoc επιτροπή, τους αποστάλθηκε πρόσκληση χωρίς κανένα έγγραφο. Με τα σηµερινά δεδοµένα, είπε η κα Μιχαήλ, είναι αµφίβολο αν µπορούν να ξεκινήσουν οποιαδήποτε έργα στον Ακάµα το 2025. Ακόµη, είπε, δεν έχουν καταλογιστεί ευθύνες σε κανέναν για τα παράνοµα έργα που έγιναν και αυτοί που ευθύνονται συνεχίζουν να παίρνουν αποφάσεις και να σχεδιάζουν για τον Ακάµα.
Θολούρα για την επόµενη ηµέρα από τη διακοπή του συµβολαίου
Η διακοπή του συµβολαίου µε την εταιρεία Cyfield προκαλεί εύλογα ερωτήµατα και υποψίες για τις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν. Μέχρι το φθινόπωρο του 2023 που πάγωσαν τα έργα της α’ φάσης η εταιρεία είχε εκτελέσει περίπου µόνο το 22% του έργου που θα έπρεπε να είχε παραδοθεί. Οι µελετητές και επιβλέποντες τότε είχαν κάνει σχετικές εκθέσεις, όµως η αναθέτουσα Αρχή δεν είχε λάβει ουσιαστικά κανένα µέτρο σε βάρος της εταιρείας, η οποία δεν ανταποκρινόταν στα χρονοδιαγράµµατα και τις πρόνοιες της σύµβασης. Ακόµη και ο αρµόδιος υπουργός τότε διαβεβαίωνε ότι τα έργα εκτελούνταν κανονικά.
Μετά τις καταγγελίες των περιβαλλοντικών οργανώσεων τα έργα πάγωσαν µε απόφαση του Υπουργικού Συµβουλίου, όµως το συµβόλαιο µε την εταιρεία δεν διακόπηκε. Από τις τρεις έρευνες που έγιναν µέχρι τώρα δεν έχουν διαπιστωθεί λάθη στις µελέτες και τα σχέδια που είχαν υποβληθεί. Αυτός είναι και ο λόγος που οι µελετητές συνεχίζουν να έχουν την ευθύνη του έργου και όσων σχεδιάζονται.
Ερωτήµατα προκαλεί το γεγονός ότι το Τµήµα ∆ασών ανακοίνωσε ότι διακόπτεται το συµβόλαιο, αφού είχε προηγηθεί σχετική ανακοίνωση της εταιρείας, η οποία από τον ∆εκέµβριο δεν ανανέωσε την εγγυητική. Ποιος είναι ο λόγος που δεν είχε δεσµευτεί η εγγυητική, όπως γίνεται συνήθως µε εργολάβους που δεν ανταποκρίνονται στους όρους του συµβολαίου τους; Μέχρι τώρα η εταιρεία δεν έχει διευκρινίσει αν θα διεκδικήσει αποζηµιώσεις, αλλά η αναφορά στην ανακοίνωση που εξέδωσε για µη καταβολή, εντός των προβλεπόµενων χρονοδιαγραµµάτων, οφειλόµενων πιστοποιηµένων και αξιολογηµένων ποσών προς την ίδια από το κράτος παραπέµπει σε διεκδίκηση αποζηµιώσεων.
Τι ειπώθηκε στη Βουλή
Ενώπιον της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Περιβάλλοντος η Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Μαρία Παναγιώτου, προανήγγειλε τη διακοπή της σύµβασης αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι «η αρµόδια Αρχή προετοιµάζεται ήδη για την επόµενη µέρα, µε στόχο να ξεκινήσουν τα έργα όσο πιο άµεσα και µόλις ολοκληρωθούν οι νενοµισµένες διαδικασίες των νέων συµβάσεων». Παράλληλα, σηµείωσε ότι, χωρίς να επηρεάζεται ο αρχικός προγραµµατισµός, «ολοκληρώθηκε µελέτη της αξιολόγησης όλων των όρων της Συµπληρωµατικής Μελέτης Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης (ΕΟΑ) για τα έργα τα οποία βρίσκονταν υπό εκτέλεση και το Τµήµα ∆ασών ζήτησε από το Τµήµα Περιβάλλοντος την παρουσίαση του θέµατος στην ad-hoc επιτροπή για την ΕΟΑ, η οποία αναµένεται να διεξαχθεί στις 3/2/2025. Σηµειώνεται ότι τα τελικά κατασκευαστικά σχέδια θα υποβληθούν στις 17/1/2025.
Στην ad-hoc επιτροπή για την ΕΟΑ θα κληθούν εµπειρογνώµονες µε εξειδίκευση στους τοµείς προστασίας της φύσης, οδοποιίας, γεωλογίας, υδραυλικών έργων, χλωρίδας και πανίδας κ.ά.
Όπως υπογράµµισε η αρµόδια υπουργός, στην ad-hoc επιτροπή για την ΕΟΑ θα κατατεθούν τα σχέδια µε τον επανασχεδιασµό των δρόµων, ώστε να περιοριστεί η κατασκευή τοιχίων στο απολύτως απαραίτητο µήκος, µείωση πάχους οδοστρώµατος, καθώς και ο επανασχεδιασµός και αξιολόγηση των υδραυλικών έργων. Επιπλέον, εξήγησε, εφαρµόζεται και ο όρος για περαιτέρω αξιολόγηση της ευστάθειας στο δρόµο Λίπατης. Σύµφωνα µε τη Μαρία Παναγιώτου, το σύνολο των υπόλοιπων όρων που αφορούν περιληπτικά σε διαχείριση οµβρίων υδάτων, αποκατάσταση ζηµιών, αφαίρεση λάστιχου και κατασκευή περασµάτων έχουν εφαρµοστεί. Στόχος, σηµείωσε, είναι η ολοκλήρωση των απαιτούµενων έργων έγκαιρα, µε χρονικό ορίζοντα το 2027, µέσω νέων διαδικασιών σύµβασης ή συµβάσεων.
∆ιακοπή του συµβολαίου από την ανάδοχη εταιρεία Cyfield
Η εταιρεία Cyfield, που είχε αναλάβει το έργο για τη βελτίωση του κύριου οδικού δικτύου του Εθνικού ∆ασικού Πάρκου Ακάµα (Φάση Α’), σε δελτίο Τύπου που εξέδωσε την Τετάρτη 8 Ιανουαρίου αναφέρει ότι στις 23 ∆εκεµβρίου 2024, ασκώντας τα συµβατικά της δικαιώµατα, «αναγκάστηκε να προχωρήσει σε λύση του συµβολαίου για την υλοποίηση του εν λόγω έργου, ενηµερώνοντας σχετικά την αναθέτουσα Αρχή». Η εταιρεία προσθέτει ότι η απόφαση αυτή ελήφθη λόγω της µεγάλης διάρκειας αναστολής των εργασιών από τον ∆εκέµβριο του 2023, η οποία υπερέβη κατά πολύ τις 84 ηµέρες που προβλέπονται από το συµβόλαιο και για τις οποίες είχε συµφωνήσει χωρίς οποιεσδήποτε οικονοµικές απαιτήσεις.
Αναφέρει επίσης ότι επιπλέον υπήρξε µη καταβολή, εντός των προβλεπόµενων χρονοδιαγραµµάτων, οφειλόµενων πιστοποιηµένων και αξιολογηµένων ποσών προς την εταιρεία. Όπως υποστηρίζει καθ’ όλη τη διάρκεια της αναστολής των εργασιών, από τον ∆εκέµβριο του 2023 η εταιρεία «κατέβαλε κάθε δυνατή προσπάθεια για τη συνέχιση και ολοκλήρωση των εργασιών ή για τη λύση της σύµβασης µέσω φιλικού διακανονισµού και σε ένδειξη καλής θέλησης και παρά την παραβίαση συµβατικών όρων, η εταιρεία συνέχισε να ανανεώνει τις εγγυητικές επιστολές µέχρι και τις 15 ∆εκεµβρίου 2024, προκειµένου να επιτευχθεί µια κοινά αποδεκτή λύση». Συµπληρώνει ότι αυτό δεν κατέστη δυνατό και ως εκ τούτου «αναγκάστηκε να προχωρήσει στην αποστολή επιστολής για τον τερµατισµό του συµβολαίου».
