Σοβαρές συστημικές αδυναμίες στη λειτουργία του Τμήματος Φορολογίας καταγράφει η νέα έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα. Η έκθεση αποκαλύπτει ότι η κυβέρνηση επιχείρησε με «αλχημείες» να συγκαλύψει τα προβλήματα, αλλά εκτέθηκε από τη μεγάλη αύξηση στα καθυστερημένα έσοδα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, τα καθυστερημένα έσοδα αυξάνονται αντί να μειώνονται. Από τα 2,2 δισ. ευρώ το 2021, ανήλθαν στα 3,1 δισ. ευρώ το 2023. Εξ αυτών, μόλις 1,7 δισ. θεωρούνται άμεσα εισπράξιμα, ενώ τα υπόλοιπα 1,4 δισ. κινδυνεύουν να χαθούν, καθώς δεν λαμβάνονται έγκαιρα αποτελεσματικά μέτρα είσπραξης.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία σημειώνει ακόμη ότι το 50% των εταιρειών και το 30% των φυσικών προσώπων είτε δεν υπέβαλαν φορολογικές δηλώσεις για χρόνια είτε τις υπέβαλαν εκπρόθεσμα. Παράλληλα, δεν αξιοποιούνται οι προβλέψεις της νομοθεσίας για επιβολή φόρων κατά την κρίση του Εφόρου, γεγονός που συνεπάγεται σημαντικές απώλειες για το κράτος.
Παρά τη μείωση των εκκρεμοτήτων –από 1,3 εκατομμύρια το 2022 σε 229 χιλιάδες το 2024– η αύξηση των εσόδων αποδίδεται κυρίως σε μαζικές επιβολές φόρων χωρίς ελέγχους ή αναπροσαρμογές εισοδημάτων. Η Ελεγκτική Υπηρεσία προειδοποιεί για τον κίνδυνο δημιουργίας εικονικών εσόδων και αδικαιολόγητων επιστροφών. Επισημαίνεται, επίσης, ότι σε πολλές περιπτώσεις οι φόροι επιβλήθηκαν εκτός των προθεσμιών των 6 ή 12 ετών που προβλέπει η νομοθεσία.
Η έκθεση προειδοποιεί ότι εταιρείες με συνεχή ζημιογόνο δραστηριότητα, ασύμμετρα έξοδα ή σχέσεις με συνδεδεμένα πρόσωπα δεν πρέπει να παραμένουν ανεξέλεγκτες για χρόνια –κάτι που, ωστόσο, συμβαίνει. Αντίστοιχα, χωρίς έλεγχο παραμένουν περιπτώσεις όπου καταγράφονται μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ εσόδων από ΦΠΑ και άμεση φορολογία.
Τέλος, επισημαίνεται ότι σημαντικά ποσά που εισπράττονται από το Τμήμα Φορολογίας για λογαριασμό τρίτων καθυστερούν να αποδοθούν. Ενδεικτικά, το 2023 δεν καταβλήθηκαν στον ΟΑΥ 9,9 εκατ. ευρώ από εισφορές ΓεΣΥ, ενώ 87,9 εκατ. ευρώ από εισπράξεις OSS για λογαριασμό άλλων χωρών δεν αποδόθηκαν εγκαίρως.
Η φωνή των πολιτών
Στην έκθεση σημειώνεται ότι οι καταγγελίες οι οποίες υποβάλλονται από πολίτες στην Ελεγκτική Υπηρεσία για ενδεχόμενη φοροδιαφυγή, αποδεικνύονται σημαντικό εργαλείο αύξησης των εσόδων του κράτους.
Σε γραπτή δήλωσή του, ο Γενικός Ελεγκτής Ανδρέας Παπακωνσταντινίδης υπογραμμίζει το ρόλο των πολιτών στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής μέσω καταγγελιών, ενώ παράλληλα αναγνωρίζει τη θετική στάση του Τμήματος Φορολογίας στην παροχή στοιχείων και συνεργασία για τη διερεύνηση υποθέσεων.
