Ζήτημα διαφάνειας και σύγκρουσης ρόλων ΔΣΜΚ για αποθήκευση ενέργειας βλέπει ο ΣΑΗ
Ζήτημα διαφάνειας, αντικειμενικότητας και σύγκρουσης συμφερόντων ανάμεσα στους ρόλους που καλείται να επιτελέσει ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου (ΔΣΜΚ), βλέπει ο Σύνδεσμος Αγοράς Ηλεκτρισμού, όσον αφορά τη διαδικασία μετά την παρέκκλιση που δόθηκε από την ΕΕ για την αποθήκευση ενέργειας.
Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του ΣΑΗ, σύμφωνα με την παρέκκλιση που δόθηκε για το θέμα “η Κύπρος δύναται να επιτρέψει στον Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς να έχει στην κυριότητα του, να αναπτύσσει, να διαχειρίζεται και να λειτουργεί εγκαταστάσεις αποθήκευσης ενέργειας χωρίς ανοικτή, διαφανή και αμερόληπτη διαδικασία διαγωνισμού. Η παρέκκλιση αυτή ισχύει μέχρις ότου το σύστημα μεταφοράς της Κύπρου διασυνδεθεί με συστήματα άλλων κρατών μελών”.
Ο ΣΑΗ αναφέρει ότι η τριπλή ιδιότητα του ΔΣΜΚ ως Διαχειριστή του Συστήματος Μεταφοράς που εκδίδει όρους σύνδεσης, ως Λειτουργού της Αγοράς Ηλεκτρισμού και ως ιδιοκτήτη και διαχειριστή συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας, “δημιουργεί σαφείς συγκρούσεις συμφερόντων, καθώς και προβλήματα διαφάνειας. Η συγκέντρωση αυτών των ρόλων εγείρει σημαντικά ερωτήματα για το πώς μπορεί να διασφαλιστεί η αντικειμενικότητα, ειδικά έναντι ιδιωτικών έργων αποθήκευσης ενέργειας που βρίσκονται ήδη σε φάση αδειοδότησης ή αναμένουν όρους σύνδεσης”.
Επιπλέον, ο ΣΑΗ σημειώνει ότι εγείρεται σοβαρό ερώτημα σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας των εγκαταστάσεων αποθήκευσης από τον ΔΣΜΚ. Συγκεκριμένα, αναφέρει ότι παραμένει ασαφές εάν η ενέργεια θα αγοράζεται και θα πωλείται εμπορικά ή εάν η χρήση της θα γίνεται στο πλαίσιο παροχής επικουρικών υπηρεσιών χωρίς οικονομικό αντάλλαγμα. “Η έλλειψη ενημέρωσης και διαφανών κανόνων μπορεί να οδηγήσει σε στρεβλώσεις στην αγορά και πιθανή καταστρατήγηση των προνοιών της Οδηγίας και της παρέκκλισης”, αναφέρει ο Σύνδεσμος.
Ο ΣΑΗ τονίζει επίσης την υποχρέωση του ΔΣΜΚ να χρησιμοποιεί την αποθήκευση αποκλειστικά για τεχνικούς σκοπούς διασφάλισης της σταθερότητας του δικτύου, όπως η εξισορρόπηση της συχνότητας και όχι για μείωση περικοπών ΑΠΕ μέσω συστηματικής εμπορικής δραστηριότητας, όπως πρόσφατα αναφέρθηκε από τον Υπουργό Ενέργειας.
“Οποιαδήποτε μείωση περικοπών ΑΠΕ αναμένεται να προκύψει αποκλειστικά από τη μείωση της ανάγκης διατήρησης υψηλών επιπέδων παραγωγής συμβατικών μονάδων (Υποχρεωτικά Ενταγμένες Μονάδες – «must-run») λόγω της αυξημένης σταθερότητας που θα παρέχεται στο δίκτυο από τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης, και όχι μέσω εμπορικής αξιοποίησης της ενέργειας που υπόκειται σε περικοπή, κάτι που θα αποτελούσε σαφή παραβίαση των όρων της παρέκκλισης και του ευρωπαϊκού δικαίου”, αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Κατά συνέπεια, ο Σύνδεσμος Αγοράς Ηλεκτρισμού ζητά από τη ΡΑΕΚ να διασφαλίσει άμεσα την υιοθέτηση σαφών και διαφανών κανονισμών για τον τρόπο λειτουργίας, την τιμολόγηση της παρεχόμενης υπηρεσίας και τη διαχείριση της αποθήκευσης ενέργειας από τον ΔΣΜΚ. Ακόμα, ζητά τη διεξαγωγή τακτικών και τεκμηριωμένων αξιολογήσεων της αναγκαιότητας διατήρησης της παρέκκλισης, καθώς η ίδια η παρέκκλιση αιτιολογείται αποκλειστικά από την απομόνωση του κυπριακού συστήματος και την αμφισβητούμενη, κατά την άποψη του ΣΑΗ, απουσία εναλλακτικών ιδιωτικών λύσεων, η οποία “προβάλλεται ως τεκμήριο αλλά δεν ανταποκρίνεται πλέον στις πραγματικές συνθήκες της αγοράς”. Όπως προσθέτει ο ΣΑΗ, εφόσον πλέον υπάρχουν ιδιωτικά έργα αποθήκευσης που βρίσκονται υπό αδειοδότηση καθώς και άλλα που τελούν σε προχωρημένο στάδιο και αναμένουν την έκδοση τελικών όρων σύνδεσης, η συνέχιση της άμεσης εμπλοκής του ΔΣΜΚ χωρίς αναθεώρηση, θα υπονόμευε θεμελιώδεις αρχές της ενωσιακής αγοράς, όπως ο ανταγωνισμός, η ουδετερότητα και η ίση μεταχείριση.
Τέλος, ζητά από τη ΡΑΕΚ τη διασφάλιση απόλυτης διαφάνειας στις διαδικασίες έκδοσης όρων σύνδεσης και λειτουργίας της αγοράς, ώστε να εξασφαλίζεται ισότιμη πρόσβαση και μεταχείριση όλων των συμμετεχόντων, ανεξαρτήτως της ιδιότητας τους (κρατικής, ιδιωτικής ή άλλης μορφής).
Καταληκτικά, ο Σύνδεσμος αναφέρει ότι θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και να παρεμβαίνει ενεργά για την προστασία της αγοράς από πιθανές στρεβλώσεις, καθώς και για τη διατήρηση της συμμόρφωσης με το Ευρωπαϊκό νομοθετικό πλαίσιο.
